مراغه

داستان صابون مراغه
صابون مراغه از سوغات ۲۰۰ ساله این شهر است كه آوازه ملی دارد. این صابون كه به صورت سنتی و نیمه صنعتی تولید می شود، به رغم رواج صابون های صنعتی، همچنان به عنوان شوینده اصلی در خانه های بسیاری از مردم ایران، در روزگاری كه NIVEA COOL و تبلیغات جذاب رونالدو و مسی با شامپو و بدن شوهای مختلف در شبكه های سیما معرفی می شود، مشاهده می كنیم.   

تصویر كارگاه های تولید صابون مراغه

 شاید افراد مسن زیادی را مشاهده كردید كه هنوز هم، با مراجعه به عطاری ها، به دنبال صابون مراغه هستند و در روزگار شامپو و بدن شوهای مختلف طبیعی و غیر طبیعی، همچنان انتخاب اول آن ها،‌ صابون مراغه است.

صابون مراغه، از دنبه گوسفند و سود سوزآور تهیه می شود و به دلیل آنكه در ساخت آن، از مواد صنعتی و افزودنی های شیمایی استفاده نمی كنند، مخاطبان بسیاری در عصر امروز دارد. صابونی ایده آل برای پوست های حساس و كسانی كه به دنبال زندگی طبیعی هستند.

یكی از قابلیت های این صابون، دارا بودن از اسید كنترل شده است كه حساسیت های پوستی را كاهش می دهد و تقویت كننده پیاز مو عنوان شده است.   

صابون ها را بر روی پلیت هایی در محوطه كارگاه صابون سازی می چینند

حتما تا كنون صابون مراغه را در رنگ های مختلف دیده اید. این صابون، در سه رنگ سفید، زرد و سیاه تولید می شود و معروف ترین آن، صابون زرد است و با استقبال بیشتر خریداران مواجه شده است.

تنها تفاوت صابون زرد و سفید در رنگ آن ها بوده ولی صابون سیاه، از ضایعات این صابون ها تهیه می شود و قدرت پاك كنندگی كمتری دارد.    

 قرار گیری صابون ها بر روی پلیت های چوبی

امروزه، در تركیبات صابون سیاه، سدر و رنگ حنا هم اضافه می شود كه صابون مطلوبی برای رفع شوره سر، ریزش مو و خارش پوست است.

البته تعدادی افراد سودجو نیز تا كنون اقدام به راه اندازی كارگاه های غیر مجاز برای تولید صابون كرده اند كه به همین خاطر، خریداران می بایست با اطلاع كافی، نسبت به خرید اقدام كنند.

ماهانه حدود ۲۰۰ تن صابون سنتی در این شهر تولید می شود.

نظر كارشناسان درباره صابون مراغه
یك متخصص پوست معتقد است كه پوست و مو افراد پس از شستن با این صابون، نرم و لطیف می‌شود و از شوره و خشكی پوست نیز خبری نیست و علاوه بر آن ماندگاری صابون مراغه بیش از ۱۰ سال است و هر چه صابون مراغه كهنه باشد ارزش شویندگی آن بیشتر می‌شود.

اگر در تولید سنتی و نیمه صنعتی صابون مراغه، تولیدكنندگان دقت كافی و بیشتر از مواد مرغوب و طبیعی استفاده كنند، این صابون می‌تواند در شستشوی مو و بدن بهترین صابون سنتی دنیا لقب بگیرد.

رئیس شورای اسلامی شهرستان مراغه نیز قبلا گفته بود كه مراغه جزو ۱۰ شهر تاریخی و كهن ایران محسوب می‌شود و روزانه صدها گردشگر ایرانی و خارجی برای دیدن آثار بی‌نظیر به این شهر سفر می‌كنند و همه مهمانان به هنگام بازگشت علاوه بر حبوبات، خشكبار و آجیل، صابون مراغه را نیز به عنوان سوغات به دیار خود می‌برند.

البته در سال های اخیر، بازاریابی، تبلیغات و بسته بندی مطلوب، سبب توسعه برند مراغه با این شوینده سنتی شده است.

بسته‌بندی مناسب صابون مراغه و توجه به كیفیت تولید آن توانسته است این محصول را به بازارهای داخلی و خارجی سوق دهد طوری كه اكنون صادرات این صابون به كشورهای آسیای میانه، قفقاز، تركیه و عراق آغاز شده است و صادرات چمدانی آن به اروپا نیز از سال‌ها پیش صورت می‌گرفت.

مهری فرهنگ بنام، كدبانوی خانه‌دار تبریزی نیز كه از مشتریان همیشگی صابون سنتی مراغه است، گفت:

"این صابون در خانواده ما به صورت سنتی بیش از یك قرن است كه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در جلوگیری از ریزش مو و شوره سر بسیار كارساز بوده است و بر نرمی و لطافت مو و پوست نیز می‌افزاید و بوی‌‌خوشی دارد.”

مراغه؛ مقصد طبیعی SPA
این روزها، دنیای لاكچری بازها و گردشگران رمانتیك كه خیلی با گردشگری خودمانی عیاق نیستند، با ماساژ و SPA همراه شده است و مقصدهای گردشگری كه بتواند این ظرفیت را در اختیار مسافران قرار دهد، با استقبال همراه می شود.

اسپا (SPA)، از شهری به همین نام در بلژیك گرفته شده است و به محلی گفته می شود كه از آب معدنی یا آب دریا برای استحمام درمانی استفاده می كنند و معمولا خدماتی همچون ماساژ برای مراقبت از پوست و مو است.   

 تصویر چشمه گشایش در مراغه

مراغه را باید یكی از مقصدهای طبیعی SPA در ایران دانست كه همچون آبگرم سرعین و محلات، چشمه هایی با خاصیت های بسیار برای سلامت پوست و جسم و روح دارد.

جایی كه می توان، هم از صابونش برای طراوت پوست استفاده كرد هم از آب چشمه های زلال و جادویی اش، برای درمان بیماری های عضلانی بهره برد.

اگر به مراغه ، پایتخت صابون و SPA كشور سفر كردید كه پیشنهاد خوبی برای نوروز گردی ۹۶ است، به جنوب مراغه بروید كه در روستای ورجوی، چشمه ای است كه دارای میزان زیادی گاز كربنیك بوده و حدود ۵/۷ كیلومتری جنوب مراغه و درنزدیكی دهكدهٔ زیبای چایباغی واقع شده‌ است.

در این ناحیه دره‌ای شرقی – غربی وجود دارد و رودخانه چكان پس از عبور از روستاهای تازه كند سفلی و علیا خود را به جوار شور سو رسانده وبه طرف مغرب جریان می‌یابد. چشمهٔ آب معدنی شور در قسمت شمالی و كمی بالاتر از رودخانه قرار گرفته ‌است.  

 چشمه های آب گرم مراغه

 
آب و گاز از قسمت شمالی این حوضچه خارج می ‌شود ودر قسمت غربی حوضچه مجرایی وجود دارد كه زیادی آب حوضچه از آن خارج می‌شود و بر رودخانه می‌ریزد.

دبی این چشمه در حدود دو لیتر در ثانیه ‌است. در آب این چشمه گاز كربنیك به مقدار فراوان یافت می‌شود و چون آب حوضچه را به هم بزنند در اثر گاز كربنیك سفید رنگ به‌نظر می‌رسد.

در چند متری شرقی چشمه آب شور مظهر وجود دارد و آب و گاز از شكاف سنگ خارج و مستقیماً بر رودخانه جریان می‌یابد و این آب در ردیف آب‌های معدنی بیكربناته كلسیك و منیزین گازدار و آهن دار سرد است.

آب این چشمه معدنی، به طور معجزه آسایی، درمان بیشتر بیماری‌های پوستی از جمله حساسیت‌های مخملی و… بیماریهای رماتیسم، زانو درد، همچنین آرام بخش بسیاری از بیماری‌های روانی و افسردگی محسوب می‌شود . 

 چشمه های آبگرم مراغه

از جمله دیگر SPA های خوب مراغه می توان به چشمه گشایش اشاره كرد. چشمه‌های معدنی دره گشایش علاوه بر طبیعت دیدنی آن به علت خواص شفابخشی كه در مورد برخی امراض دارد به جاذبه‌ای درمانی برای بهره‌مندی گردشگران از خواص این آب‌ها تبدیل شده است.

چشمه‌های آب معدنی از موهبت‌ها و پدیده‌های طبیعی است كه می‌توان از آن‌ها در زمینه درمان جسم و از فضاهای طبیعی پیرامون آنها برای سلامت روان استفاده كرد. آب این چشمه‌ها از لابه لای صخره‌های سنگی این دره و از كف رودخانه با فشار خارج شده و به رودخانه «مردق چای» می‌ریزد و از دیرباز ساكنان منطقه از این آب‌ها برای درمان بعضی بیماری‌ها بویژه پوستی استفاده می‌كنند.

هم اكنون شهرت درمانی این آب‌ها از منطقه مراغه فراتر رفته و گردشگران و علاقه‌مندان به طب سنتی، از آن استقبال زیادی می‌كنند به طوری كه روز به روز بر اهمیت و ارزش آن در بین گردشگران افزوده می‌شود.

توصیه های مراغه گردی
۱- اگر به مراغه سفر كردید، در صورت امكان، از كارگاه های صابون سازی بازدید كنید و با شیوه ساخت صابون آشنا شوید.

۲- استفاده از صابون مراغه كه تولید داخل است و در ساخت آن، افزودنی های شیمیایی استفاده نمی شود، عامل موثری از تقویت اقتصاد ملی و همچنین تلاشی برای تغییر در سبك زندگی لاكچری و آسیب پذیر سلامت و بهداشت ما است. اهتمام به مصرف صابون مراغه به جای صابون های مایع یا بدن شوی های شیمیایی، به گفته پزشكان، آثار بهداشتی فراوانی برای سلامت پوست و مو دارد.

۳- اگر برای SPA به مراغه رفتید، دره گشایش كه در حد فاصل روستاهای گشایش و امیر واقع شده و كوه‌های سر به فلك كشیده صخره‌ای، آنرا به آغوش كشیده‌اند، شما را در انتظار می كشند كه مقصد عالی برای نوروز گردی و بهارگردی هستند.

طول این دره حدود شش كیلومتر بوده و رودخانه خروشان، چشمه‌های معدنی و مناظر بكر طبیعی و دیدنی، آذین بخش طول مسیر این دره است. دره گشایش مراغه را می‌توان نگینی بر نقاشی نگارنده طبیعت در این منطقه دانست و از دیدن مناظر طبیعی آن به عظمت خالق هستی پی برد..

۴- در سفر به مراغه، اطلاعات اقامتی و گردشگری استان آذربایجان شرقی را از درگاه اداره كل گردشگری و صنایع دستی استان جویا شوید.

۵- یكی از سوغات جالبی كه می توان به عنوان ره آورد سفر از ایران به مقصدهای خارج از كشور برد، صابون مراغه است كه همچون جوزه غند خوشمزه نراقی ها، خاطره انگیز خواهد بود.

اگر به نان سنگكی های سنتی مراجعه كرده باشید، حتما یك صابون را كنار تخته چوبی آنها مشاهده كرده اید. این صابون، یكی از موارد استفاده آن در سنگك ‌پزی‌های كشور است. چرا كه خمیرنان سنگك بسیار شل و غیرقابل انعطاف است و به همین علت هنگامی كه در تنور قرار می‌گیرد تا پخته شود مقدار زیادی سنگ به آن می‌چسبد.

 
به همین علت نانوایان سنگكی در تمام كشور صابون مراغه را با تخته چوبی در تنور، روی سنگ‌ها می‌كشند و این كار باعث می‌شود تا سنگها لغزنده شوند و خمیر به راحتی به آنها نچسبد و در نتیجه هنگامی كه نان از تنور بیرون می‌آید مقدار كمتری سنگ با خود دارد.

این مطلب شما را با یكی از معروف ترین شوینده های كشور به نام صابون مراغه آشنا می كند.

صابون زرد مراغه، معروف ترین شوینده ایرانی ها

مراغه كجاست؟
سرزمین چهار فصل پهناور ایران، یكی از بكر ترین مقصدهای گردشگری آسیا به شمار می رود و یكی از نقاط دیدنی آن، استان آذربایجان شرقی است.

مراغه، یكی از شهرهای این استان حاصلخیز و سرسبز كشور بوده كه در كنار رودخانه معروف صوفی چای و در دامنه جنوبی كوه سهند، گسترده شده است. 

 نقشه مراغه و مقصدهای گردشگری جذاب اطراف

مراغه، كم تر از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت دارد و پس از تبریز، پر جمعیت ترین شهر این استان به نظر می رسد. مراغه را بعد از ارومیه، دومین شهر باستانی منطقه آذربایجان می دانند.

مراغه از ۱۲۰۰ سال پیش در نوشته های مورخان و اسناد تاریخی مشاهده می شود و به گفته تاریخ نویسان، این شهر با نام هایی همچون افراه رود، افرازه روح و افرا هروذ، افرازه روز، افراز هارود، امداد هارود شناخته شده.

«ویلسون»، سیاح انگلیسی در نوشته های خود، ار مراغه به عنوان «مراغا» یاد كرده است. وی، این نام را برداشتی از نام یك اسقف مشهور نسطوری به نام ماراغا می پندارد.

برخی محققان نیز، نام مراغه را با نام «ماركیانا» كه در كتاب تعلیمات جغرافیایی بطلمیوس، به دریاچه ارومیه اطلاق شده، مرتبط می داند. 

 مقصدهای SPA گردی در شهر صابون ایران

در دوره قاجار، مراغه در زمره ۱۰ شهر بزرگ و پر جمعیت ایران بوده كه شهرهای: بناب، عجب شیر، ملكان، هشترودی، میاندوآل، مهاباد، آذر شهر، شاهین دژ و قره آغاج، از آن جمله است.

استان آذربایجان، همانطور كه قبلا در گزارشی اشاره كردیم، استان اولین ها به شمار می رود و مصداق آن نیز، شهر تبریز است.

مراغه، هم نخستین كارخانه اسلحه سازی ایران را در تاریخ خود جای داد و هم نخستین كارخانه صابون سازی كشور. مراغه از نظر طبیعی و باستانی و تاریخی، یكی از مقصدهای بی نظیر گردشگری شمال غرب كشور محسوب می شود.

 تصویر رصد خانه مراغه

بیش از ۳۰۰ اثر ثبت شده ملی در مراغه، این شهر را در فهرست یكی از برترین شهرهای كشور از نظر آثار ملی ایران قرار داده است. معبد مهر، كه آن را در ردیف یكی از نخستین سكونت گاه ها و معابد بشر پیش از تاریخ می دانند، در این منطقه قرار دارد و افتخار مراغه به شمار می رود.

مراغه را علاوه بر صابون و رصد خانه، با ۵ بقعه می شناسند. «گنبد سرخ» كه قدیمی ترین بقعه شهر است و «گنبد قرمز» هم نامیده می شود، بیش از ۱ هزار سال قدمت دارد.

برج مدور ، گنبد كبود مراغه گنبد غفاریه و گوی برج، از جمله آثار باستانی به جا مانده در این شهر است كه قدمت شهر را به رخ گردشگران داخلی و بین المللی می كشاند. 

 گنبد كبود مراغه، آرامگاه مادر هلاكوخان

 مراغه را با نام رصد خانه می شناسند و هر وقت صبحت از رصد و رصد خانه در ایران می شود، نا خودآگاه به یاد خواجه نصیر الدین طوسی و ابوریحان بیرونی می افتیم.

خواجه نصیر الدین طوسی، دانشمند ایرانی، كسی بود كه موجبات ایجاد رصد خانه ای بر تپه ای در شمال غرب شهر را فراهم كرد. زیج ایلخانیان در رصد خانه مراغه خواجه نصیر الدین طوسی تدوین شد و یك مركز علمی به نام در عصر خود گردید.