محوطه مقدس

محوطه مقدس: رازهای ناگفته از قلب تاریخ ایران

محوطه مقدس، مجموعه‌ای از آثار باستانی مربوط به دوره هخامنشی است كه در شمال مجموعه پاسارگاد و در فاصله حدود 1200 متری شمال غربی آرامگاه كوروش بزرگ واقع شده است. این محوطه كه به دلیل وجود دو سكو و یك تپه مستطیل شكل پله‌ای به این نام شناخته می‌شود، از جمله آثار ملی ایران به شمار می‌رود و گنجینه‌ای از رازها و ناگفته‌ها از دوران باستان را در دل خود جای داده است.

در فاصله حدود ۱۲۰۰ متری شمال غرب مجموعه پاسارگاد و پشت تپه ماهوری‌های سنگی مشرف به دشت، محوطه‌ای باستانی وجود دارد كه شامل دو سكوی سنگی سفید رنگ و یك تپه مستطیل شكل پله‌ای است كه معروف به محوطه مقدس است. در این محوطه با استفاده از سنگ‌های سفید دو سكوی نزدیك به هم ایجاد شده كه یكی دارای پله و دیگری بدون پله‌است. قاعده سكوی جنوبی ۴۳/۲ متر و بلندی آن ۱۶/۲ متر است. این سكو دارای ۸ پله با خیز ۲۷ سانتی متر یعنی برابر با ارتفاع پله‌های دیگر بناهای پاسارگاد است. قاعده سكوی شمالی ۸۰/۲ متر و بلندی آن۱۰/۲ متر است. مطالعه و بررسی سكوها نشان می‌دهد كه آنها در دوره كوروش و به عنوان آتشدان جهت اجرای مراسم آیینی ساخته شده‌اند. درون آتشدان‌ها جهت سبك كردن وزن، خالی شده و روی شالوده‌ای به عمق حدود یك متر قرار داده شده كه پیرامون آنها را نواری از سنگ سیاه دربر گرفته‌است. در فاصله ۱۲۰ متری غرب آتشدان‌ها روی صخره‌های طبیعی موجود در محوطه ساختاری خشتی و سنگی ایجاد شده كه اكنون به صورت یك تپه درآمده‌است. طول تپه حدود ۸۵/۷۴ متر، عرض آن حدود ۵۰ متر و ارتفاعی نزدیك به ۴۰/۵ متر دارد. این ساختار دارای پنج طبقه بوده كه طبقه‌های یكم تا چهارم از سنگ لاشه و طبقه پنجم از خشت ساخته شده‌است. در نمای شمالی ساختار، یك پله جهت دسترسی به طبقات بالاتر با استفاده از سنگ لاشه ایجاد شده كه ۲۰/۲ متر ارتفاع و ۵۰/۱ متر عرض دارد. با توجه به بررسی‌ها و مطالعات انجام شده می توان نتیجه گرفت كه این ساختار در ارتباط با آتشدانهای سنگی و جهت اجرای مراسم قربانی یا تشریفات مذهبی ساخته شده‌است.

ویژگی‌های محوطه مقدس:

• استفاده از سنگ‌های سفید:
  • در ساخت محوطه مقدس از سنگ‌های سفید آهكی استفاده شده است كه زیبایی و شكوه خاصی به این مجموعه بخشیده است.
• دقت و ظرافت در ساخت:
  • سنگ‌های به كار رفته در این محوطه با دقت و ظرافت خاصی تراشیده و برش داده شده‌اند و به زیبایی در كنار هم قرار گرفته‌اند.
• موقعیت مكانی:
  • محوطه مقدس در موقعیتی مرتفع قرار گرفته است و از این محل، چشم‌انداز زیبایی از دشت پاسارگاد و آرامگاه كوروش بزرگ را می‌توان مشاهده كرد.

اهمیت محوطه مقدس:

• ارزش تاریخی:
  • محوطه مقدس به عنوان یكی از آثار باستانی دوره هخامنشی، از ارزش تاریخی بالایی برخوردار است.
  • این محوطه، اطلاعات ارزشمندی از معماری، هنر و فرهنگ دوره هخامنشی به ما ارائه می‌دهد.
• جاذبه گردشگری:
  • محوطه مقدس، به دلیل قدمت تاریخی، معماری زیبا و موقعیت مكانی منحصر به فرد، از جمله جاذبه‌های گردشگری مهم استان فارس به شمار می‌رود.

وضعیت فعلی محوطه مقدس:

• مرمت و بازسازی:
  • در سال‌های اخیر، اقداماتی برای مرمت و بازسازی محوطه مقدس انجام شده است.
  • با این حال، هنوز بخش‌هایی از این محوطه نیاز به مرمت و بازسازی دارد.
• حفاظت و نگهداری:
  • محوطه مقدس تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران قرار دارد و از آن محافظت و نگهداری می‌شود.

بازدید از محوطه مقدس:

• مسیر دسترسی:
  • برای دسترسی به محوطه مقدس، می‌توانید از طریق جاده پاسارگاد به سمت محوطه باستانی تخت جمشید بروید.
  • در حدود 2 كیلومتری شمال تخت جمشید، تابلویی مبنی بر وجود محوطه مقدس را مشاهده خواهید كرد كه می‌توانید از آن طریق به این محوطه دسترسی پیدا كنید