در اواسط خیابان حكیم الهی و بر سر راه شهر به محلات ثلاث (كوشمغان، زاوغان و كدیور) و بین محله كوشمغان و زاوغان سمنان، برج كهنه و قدیمی و نیمه مخروبهای وجود دارد كه به نام برج چهل دختر یا چهل دختران نامیده میشود. وجه تسمیهٔ این برج چنین است: عدهای از مردم سمنان معتقدند برج مذكور را چهل دختر كه دست از تعلقات دنیوی كشیده و تارك دنیا شده بودند، با گل و خشت ساختهاند.
قدر مسلم این است كه تاریخ بنای برج یا آتشكده به زمان قبل از اسلام برمیگردد. همانطور كه از نام كوشمغان (كوشك مغان) و زاوغان (زاویه مغان) كه در نزدیكی برج قرار دارد، برمیآید و با توجه به مقام مغ كه پیشوای زردشتیان بود، میتوان اطمینان داشت كه برج مذكور زمانی آتشكده و یكی از امان متبركهٔ زردشتیان بوده است.
این بنا به صورت برج هشت ضلعی است كه هر ضلع آن در خارج ۴/۵ و در داخل ۲/۸۰ متر است، ارتفاع برج در بعضی قسمتها ۱۰ متر و در قسمتهای نسبتاً سالم دیگر به ۱۲ متر میرسد. ضخامت دیوار تقریباً ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر است.
به عقیدهٔ مردم سمنان، برج چهل دختر یكی از بناهای شوهریاب سمنان است. به این صورت كه دختران دمبخت برای باز شدن گره بخت خود و پیدا كردن شوهر به داخل برج میروند و سه تا هفت سنگ را از داخل به خارج پرتاب میكنند، اگر سنگ به خارج برج بیفتد معتقدند كه بخت آنها باز خواهد شد و حتماً همان سال به خانهٔ شوهر خواهند رفت، در غیر این صورت باید برای بختگشایی تا سال دیگر صبر كنند.
هم اكنون برج مذكور به دلیل توسعهٔ شهری و احداث مدرسه، داخل حیاط مدرسه قرار گرفته و كماكان ارزش تاریخی خود را حفظ كرده است. سمتهای نسبتا سالم دیگر به دوازده متر میرسد ضخامت دیوار تقریبا ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر است .






چرا چهل دختر؟
در فرهنگ ایرانی «چهل» عددی مقدس است و «دختر» هم به عنوان نمادی از زنانگی، باروری و حیات مطرح میشود. در نقاط مختلف ایران مكانهایی چون برجها، كوهها، تپهها و آرامگاههایی با نام چهل دختر یا چهل دختران وجود دارد.
علت این نامگذاری نیز جنگها و یورشهای مختلف اقوام دیگر به فلات ایران بوده است. در بیشتر این مكانها افسانهها و روایتهایی از پنهان شدن و غیب شدن زنها در این مكانها از دست متجاوزان و مهاجمان وجود دارد. بیشتر این روایات نیز یا به دختران خاندان سلطنتی ساسانیان برمیگردد یا به دوران حمله مغولها و افغانها، اما روایت برج چهلدختران سمنان كاملا متفاوت است و در آن سكونت زنان و نه غیبتشان مطرح میشود.
سقف برج و خانه بخت
طبق اعتقادات مردم محلی، دختران دم بخت به داخل این برج رفته و سه تا هفت سنگ به سقف برج پرتاب میكنند؛ اگر این سنگها به بیرون برود دختر میداند كه در آن سال به خانه بخت خواهد رفت در غیر این صورت باید هنوز صبر كند. درستی یا نادرستی این حكایتها موضوع این نوشته نیست، برخی از این روایتها گاه میتواند لذت تماشای این جاذبههای گردشگری را صدچندان كند.