روستای خویدك

روستای خویدك از توابع استان یزد می باشدو در فاصله ۲۰ كیلومتری از استان یزد و در مسیر جاده یزد-بافق قرار دارد .آب و هوای سوزان صحرایی و نیمه صحرایی دارد. دارای تابستان‌های گرم و خشك و زمستان‌های سرد و خشك می‌باشد. قدمت این روستا به بیش از ۱۵۰۰ سال و حتی تا۳۰۰۰ پیش بر میگرد ودارای اثار باستانی با ارزشی از جمله قلعه خویدك، مسجد جامع قدیم، مسجد پنجه علی، مسجد حاجی شمس آسیاب آبی،آب انبار حاج سید حسین نخل ۲۰۰ ساله(كه هم اكنون نیز در مراسم عزاداری امام حسین با این نخل مراسم نخل برداری صورت می‌گیرد) می‌باشد. ورود سپاهیان اسلام به یزد برای گذشتن از آنجا برای رسیدن به مرو و خراسان بوده‌است همچنین در تاریخ آمده‌است كه خسرو پرویز برای احیای دوباره حكومت ساسانی گنج‌های بسیاری را در یزد مدفون می‌كند تا به دست اعراب نیفتد. در هنگام حمله اعراب به روستای خویدك و فهرج از اهالی این روستا خواسته می‌شود تا به اسلام روی آورنداما با حمله اهالی یهودی مسلك روستای خویدك و فهرج مواجه می‌شود كه سبب قتل گروهی از صحابه می‌شود كه محل آن هم اكنون شهدا واقع در روستای فهرج می‌باشد. این حادثه در تاریكی فرو رفته‌است اما اسلام آوردن مردم این خطه در دوره خلفای راشدین می‌باشد. خویدك در اصطلاح محلی به نام سرسبزی و همچنین نام یك نوع خربزه معروف است كه در قدیم در روستا كاشته می‌شده است، نام روستایی است تاریخی و هم‌دوره با روستاهای فهرج، خورمیز و دیگر زیستگاه‌های تاریخی یزد كه مردم آن را «ختك xetk» یا «خدك xedk» می‌خوانند و در كتب «خویدك xavidak» گفته شده است. در زمان های قدیم كه راهزنان به روستا ها حمله می كردند روستاییان برای حفظ جان خود به درون قلعه خویدك میرفتند. این قلعه بسیار گسترده است به طوری كه گویااین قلعه خود یك روستای بزرگ بوده است . در چهار طرف این قلعه چهار برج قرار دارد كه در این برج ها سوراخ هایی تعبیه شده به طوری كه وقتی راهزنان به قلعه نزدیك میشدند افرادی كه در برج بودند بر انها تسلط كافی داشته اند و انها به وسیله تیر كمان های سنگی(منظور تیر وكمان هایی كه به وسیله ان سنگ پرتاب میكردند) راهزنان را مورد حمله قرار می دادند. خویدك در كتب تاریخی ازكتاب یادگارهای یزد(ایرج افشار)به نقل از جامع مفیدی چنین آمده است كه: ((متوطنین فهرج و خویدك و فرافتر مجوس (خویدك عمدتاً یهودی نشین)بودند و در زمان عمربن خطاب كه لشكر اسلام به فرموده او طلب یزجرد شهریار …به خراسان می رفتند در میان ریگ شترانكه در بیابان طبس است بعضی از آن لشكری كه اكثر صحابه و تابعین بودند راه گم كردند و بعد از تردد و تعب بسیار در حدود فهرج از ریگ بیرون آمدند و مردم فهرج را به اسلام دعوت كردند آن جماعت مهلت خواستند و نزل و علوفه سرانجام كرده بیرون فرستادند و مردم خویدك و فرافتر را طلبیده به ایشان مشورت نمودند و ایشان در قبول اسلام ابا نمودند و گفتند ما از دین قدیم بر نگردیم و با هم اتفاق نموده شبیخون برلشكر اسلام آوردند و بسیاری از صحابه و تابعین را شهید كردند مثل حویطب بن هانی خواهر زاده حضرت امیرالمؤمنین علی (ع)…و به جهت این حركت شنیع خرابی در قریه فرافتر راه یافته به مرور خراب شد الحال از آن اثری باقی نمانده الا بعضی دیوارهای قلعه كه جهت عبرت برجاست…)) جامع مفیدی۱