روستای دهمورد

روستای دهمورد یكی از بكر ترین وسرسبز ترین روستاهای استان فارس است كه در ۸۵ كیلو متری شهرستان نیریز واقع می باشد جمعیت این روستا بالغ بر ۳۲۰۰نفر می باشد بناب تفرج گاه بسیار زیبای این روستا ست كه همه روزه پذیرای مردم سراسر استان است.
****************
معرفی آباده طشك- دوران قبل از اسلام

به استناد منابع و اسناد موجود سكونت در دشت آباده طشك به هزاره اول قبل از میلاد باز می گردد گر چه در صفحه ۶۰ جستاری در پیشینه دانش كیهان و زمین در ایران به نقل از یك دانشمند اروپایی ادعا شده است كه دریاچه ی بختگان در ابتدا شیرین بوده و انسان های اولیه در اطراف آن خاصه در شمال(دشت آباده طشك)و شرق دریاچه سكونت داشته اند ، سكونت گروههای كرد چادر نشین از عصر هخامنشی در اطراف دریاچه ی بختگان مورد توجه بسیاری از تاریخ نویسان بوده چه آنكه مرحوم سعید نفیسی در كتاب تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران به این مطالب اشاره می نماید.
همچنین آثار آتشكده های قدیمی كه ساختمان تعدادی از آنها تا چندی قبل پا برجا بوده و بسیاری از افراد آنها را دیده و به خاطر دارند و وجود قبرستان های متروكه ای كه جهت و نحوه دفن مردگان در آن بصورت معمول سنت اسلامی دفن مردگان نبوده و به قبور كفار معروف بوده و در جای جای دشت آباده بصورت پراكنده وجود دارند شاهد این قدمت تاریخی است.
از جمله دیگر آثار دوره قبل از اسلام در منطقه فوق الذكر بناهای معروف به چهارطاقی می باشد كه هنوز یكی از آنها در روستاهای «دهمورد» و در مجاورت مدفن امامزاده یوسف دهمورد موجود است. همچنین سنگ نوشته ای كه احتمالاً مربوط به عصر اشكانی بوده و تصویر آن در اختیار نگارنده می باشد از جمله این آثار است.
در اطراف شهر كنونی آباده طشك، روستای طشك، جزین، كوشكك، دهمورد و …. آثار قلعه های نظامی قدیمی و سنگ نوشته های قدیمی (مثلاً سنگ نوشته كندر) شاهدی بر قدمت تاریخی منطقه است.
از دیگر شواهد قدمت یك منطقه وجود داستان ها و تصنیفات قدیمی در فرهنگ عامیانه مردم می‌باشد كه تصنیفات و داستان های قدیم مردم این خطه شاهد وجود شهری عظیم به نام « گزین » می‌باشد كه دروازه های دوگانه آن به سمت شرق و غرب كه مسیر جاده تاریخی شیراز – كرمان را مد نظر دارد در قسمتی از تصنیف معرفی گردیده است: « دو دروازه دارد شهر گزین یكی در جلو در یكی در كمین » .
و معمرین از قول اجداد خود شرح می دهند كه این شهر قدیمی جمعیتی چند صد هزار نفری رادر خود جای داده است وشاید باتوجه به مراكز قدیمی سكونت، مظهر قناتهای معمور و مخروبه و محل قبرستان های باستانی و همچنین وجود ته ستون های بسیار شبیه به ته ستون های موجود در تخت جمشید و پاسارگاد ( البته نه دقیقاً به اندازه ته ستون های تخت جمشید و پاسارگاد ) وجود چنین شهری نیز خالی از توجیه نباشد.
مرحوم سعید نفیسی در كتاب تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران می نویسد:
« از زمان هخامنشیان در میان طوایف چادرنشین فارس ما به نام كرد بر می خوریم . در دوره ساسانیان بیشتر كردها در نواحی مركزی ایران در میان اصفهان و آباده میزیسته اند و طوایف دیگری در اطراف دریاچه «بختگان» تا دل كرمان بوده‌اند . دلایل بسیار هست كه اصلا ساسانیان كرد بوده اند و بی هیچ شكی لااقل مادر اردشیر بابكان دختر یكی از پیشوایان قبایل كرد ناحیه نی‌ریز آباد طشك (بختگان ) بوده است » .
كه این مطلب اگر نه اینكه می تواند دلیل بر این باشد كه مادر موسس سلسله ساسانی از كردهای ساكن منطقه مذكور است حداقل دلیل بر سكونت كردها ، تا عصر ساسانی در ساحل بختگان می‌باشد و دقت در نمای طبیعی منطقه نیز می تواند شاهد بر سكونت كوچ نشینان رمه گردان از اعصار قبل در این ناحیه باشد چرا كه وجود كوهستان های « خان » و « وول » با كوهپایه ها و مراتع آن و چهره دشت و دریاچه ها و چشمه های روان كه منطقه ای مركب از قشلاق و ییلاق كنار هم را ایجاد كرده برای سكونت دامداران محیطی بسیار خوب را فراهم می سازد كه با توجه به قرار گرفتن دشت مذكور در محل اتصال استان های كرمان، فارس و یزد این نقش بصورت برجسته تری نمایان می شود.