استان فارس موسیقی مشخص و كاملا مستقلی دارد و ممانند دیگر نواحی ایران دارای دو نوع موسیقی با متر آزاد و متر معین است . موسیقی های شمال و شمال غربی فارس موسیقی با متر آزادند كه بیش تر به مقام های بختیاری و قشقایی شبیه اند و موسیقی های جنوب فارس به مقام خوانی دشتی و دشتستانی شباهت دارند و این همه به علت نزدیكی اقلیمی و جغرافیایی است .
موسیقی با متر معین در استان فارس شامل ترانه های زیبایی است كه عموما اشعار دل انگیزی دارند . بیش ترین ترانه های این منطقه دارای مضامینی توصیفی و عاشقانه اند كه با اشعاری ساده و ملودی هایی روان ، علایق و تمایلات مرمان منطقه را آشكار می سازند . مناطقی مانند فیروز آباد ، فسا ، جهرم ، و اصطهبانات از عمده ترین مراكز رواج ترانه های فارس هستند .
سازه های فارس
عمده ترین سازهای معمول در استان فارس را می توان به شرح زیر دسته بندی كرد :
كرنا : سازی است شبیه سورنا با طولی بیشتر و دهانه ای گشادتر . صدای این ساز از سورنا بم تر است و بیش تر حالت خبر دهنده دارد .
سورنا : در فارس مانند دیگر مناطق ایران در بین ایلات مرسوم است و در مراسم جمعی به كار می رود .
نی جفت یا دونای : سازی بادی است كه در استان فارس رایج است .
نی لبك : نی كوتاهی است كه در بین عشایر و خصوصا راهنمایان كاروان ها و شتر بانان معمول است .
سه تار : سازی زهی است كه در بین ایلات و عشایر معمول است .
تار : در بین ایلات فارس ، خصوصا ایلات شمال غربی ، رایج بوده و در بین مردم دیگر مناطق هم رفته رفته متداول شده است .
كمانچه : در بعضی از مناطق و ایالات فارس كه با قشقایی ها رابطه ی نزدیك دارند رواج دارد .
تمبك : سازی ضربی و همراهی كننده در موسیقی فارس است . شیراز به ساختن تنبك شهردت دارد .
دایره : ساز ضربی چوپانی مردم فارس است .
نقاره : تشكیل شده است از دو كاسه بزرگ و كوچك كه روی دهانه ی آنها پوست می كشند و با طناب محكم می كنند . نقاره با دو قطعه چوب نواخته می شود و ساز ضربی همراهی كننده سورناست .
دهل : ساز ضربی همراهی كننده ی سورناست و مانند بیشتر مناطق ایران ، علاوه بر نقش خبری ، ساز همراهی كننده در رقص های جمعی است .
