نیایشگاه آدریان

بنای معبد آدریان، نیایشگاه آدریان، مسجد زرتشتیان، آتشكده تهران، معبد زرتشتیان یا هر نام دیگری كه این مكان مقدس دارد، تنها آتشكده شهر تهران است كه آتشی است ورهرام، بنای معبد آدریان، آتشكده ای است ۱۰۰ ساله در شهر، كه محل نگهداری آتش و عبادتگاه زرتشتیان است، با ما برای دیدار از نیایشگاه و معبد آدریان (آتشكده تهران) همراه شوید …

بنای معبد آدریان؛ آدرس استان تهران، شهر تهران، خیابان جمهوری (نادری یا شاه سابق) خیابان میرزا كوچك خان (استالین سابق) پلاك ۴ (ضلع شمالی دبیرستان فیروز بهرام)
شماره ثبت معبد آدریان در فهرست آثار ملی ایران : ۷۴۴۲ تاریخ ثبت ۱۳۸۱/۱۲/۱۱ ه خورشیدی
مختصات جغرافیایی، آب و هوا ، نقشه و … معبد آدریان: E 51″۲۴’۵۰.۲۸ N 35″۴۱’۴۴.۴۴
ارتفاع بنای معبد آدریان از سطح دریا : ۱۱۷۵ متر
نامهای دیگر بنای معبد آدریان: مسجد زرتشت، معبد زرتشتیان، آتشكده تهران، معبد Mabed ، آدریان، نیایشگاه زرتشتیان، معبد آدریان، آدوران و …
پیرامون نام (وجه تسمیه) معبد آدریان:
جان هینلز در كتاب شناخت اساطیر ایران انواع آتش در دین زرتشتی را سه گونه معرفی كرده است:
۱- آتش دادگاه: همان آتش آتشدان خانه هاست، كه مراسم تقدیس نداشته و در صورتی كه فرزندان زندگی جدیدی آغاز می كرده اند از این اجاق آتشی بر می داشته اند. آتش دادگاه را مردمان غیر روحانی نیز می توانند مراقبت كنند، با این همه آتش را با تشریفات نظامی در جای خود قرار می دهند، آتش دادگاه را نیز موبدان بر پا می دارند، اما افراد عادی نیز می توانند به خدمت آن بپردازند. معمولاً زردشتیان متمكن در خانه های خود آتش دادگاه را شعله ور نگه می دارند.
۲- آتش آدران Adoran (آدریان، درب مهر): از آتش دادگاه برتر است و اختصاص به شهر و بلوكات بزرگ دارد و از چهار آتش تركیب شده است، آتش اجاق فرماندار محل، آتش اجاق فرمانده نظامی محل، آتش اجاق قاضی محل، آتش اجاق كشاورز محل. ایجاد این آتش یك ماه طول می كشیده و با مراسم تقدیس همراه است.. درب مهر زیارتگاه های بوده كه در هر محله زردشتی یافت می شده. این مكان محل اجتماع ریش سفیدان و رفع مشكلات مردم است.

۳- آتش بهرام (ورهرام): این آتش تركیبی است از ۱۵ آتش زمینی و یك آتش با منشا آسمانی (برق و رعد آسمان) آمده است كه این آتش باید ۱۱۲۸ بار تطهیر می شده و مراسم تقدیس آن یك سال به طول می انجامیده است. (یعنی هیزم را روی آتش می گیرند؛ وقتی با گرمای آتش، این هیزم شعله ور شد، یك مرحله تطهیر انجام گرفته است) فقط موبدانی كه دشوار ترین آیین های دینی تطهیر را گذرانیده اند، می توانند از آن مراقبت كنند. جز آنان كسی نمی تواند وارد حرم خاص آتش شود. اهمیت به سزایی داشته و خاموش شدن آن با خاموش شدن دین همراه شمرده می شده است و پیوسته هم باید افروخته بماند. این آتش به عموم مردم تعلق دارد. اكنون در ایران دو آتش بهرام وجود دارد كه یكی در یزد و دیگری در كرمان است. ماهیت آتش ورهرام متشكل است از پانزده آتش گوناگون و آذرخش آسمانی (یعنی جمعاً ۱۶ آتش) كه عبارتند از رنگرز، پادشاه یا فرماندار، كوزه گر، آجرپز، درویش یا صاحبدل، زرگر، ضرابخانه، آهنگر، اسلحه ساز، نانوا، تقطیر، فرمانده ارتش، چوپان، پیشوای دینی، برق آسمان و مرده سوز.
نكته۱) آتش آدریان تهران بر خلاف نامش، از نوع آتش بهرام (ورهرام) است و از نوع آتش آدران Adoran (آدریان، درب مهر) نیست.

 
روانشاد موبد اردشیر (سمت راست) روانشاد موبد بهرام (سمت چپ) تكیه به ستون درمیان شاگردان مدرسه زرتشتیان
پس آدُران، آدریان (آذران) همان آتشگاه یا آتشكده است. به روزگار ایران باستان این كلمه تشكیل یافته از دو بخش «آدر» و «ان» است. بخش نخست به معنای آذر یعنی آتش است. در برهان قاطع آمده: آدر بر وزن مادر همان آذر= آتش است. در لغتنامه دهخدا نیز این معنا دیده می شد و اما پاره دیگر «ان» است كه در نام های جغرافیایی علامت نسبت فراوان است، از قبیل گرگان و … بنابراین تركیب آذر+ان جایی را تداعی می كند كه آدر= آذر= آتش در آن بسیار است و این یادگاری است به روزگار ایران باستان و رواج دین زردشت …
نكته۲)‌ ظرفی كه آتش را در آن نگهداری می كنند؛ آدوران، آتشدان، آتشگاه، آفرینگان و مجمر می گویند.
نكته۳) خود زرتشتیان بنای معبد آدریان را به صورت معبد Mabed تلفظ می كنند و از نامهای دیگر كه در بالا ذكر شد، كمتر استفاده می كنند و به آتش آن، آتش سپندینه (مقدس) می گویند.
نكته۴) در پرونده ثبتی این اثر از نام “بنای معبد آدریان” استفاده شده است.
نكته۵) در برخی از نقشه ها بنای آدریان مسجد زرتشتیان و برخی آتشكده علامت گذاری شده است.

نقشه ای قدیمی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
نكته۶) اشخاصی كه به خدمت آتش و نگهداری از آن بر می آمدند «آتخش بندگ» یا «آدوران بندگ» كه شخصی آزاد حتی از اصلی اشرافی بوده و صرفا در معنای مجازی كلمه «برده» به شمار می آمده و از لحاظ مذهبی «مقید» به آتش بوده است.
نكته۷) آدران (Āderān) نام روستایی در ابتدای جاده چالوس میان پوركان وداریان،‌ ‌آدریان لین یكی از كارگردان انگلیسی هالیوود است كه فیلمهای پیشنهاد بی شرمانه و بی وفا را حتما دیده اید و پوبلیوس آئلیوس ترایانوس هادریانوس ملقب به آدریان یكی از امپراتورهای روم باستان بوده و ‌پاپ های كلیساهای كاتولیك را آدریان می نامیدند،‌ مثلا آدریان اول، آدریان دوم … البته كلی آدریان دیگر هم بود كه بماند برای بعد …
نگاره ارباب كیخسرو شاهرخ اثر جعفر چهره نگار نصب شده در موزه مجلس

ارباب كیخسرو شاهرخ
دوران و بانی اثر نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران): ارباب كیخسرو شاهرخ در اواخر قاجار
پیشینه و تاریخچه نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران):
سنگ بنای آدریان تهران در روز اشتاد ایزد (۲۳ امرداد) ۱۲۹۳ خورشیدی برابر با روز اورمزد وفروردین ماه ۱۲۸۳ باستانی (۱۳ اوت ۱۹۱۳ م) توسط ارباب كیخسرو شاهرخ گذارده شد و با كمك پولی پارسیان هند و زرتشتیان تهران در آذرگان ۱۲۹۶ خورشیدی برابر با خورداد ماه ۱۲۸۶ باستانی پایان یافت و روز اشتادایزد گشایش یافت.
اریاب كیخسرو در یادداشت‌های خود آورده است: «به آن اندیشه افتادم كه برای جماعت عبادتگاهی لازم است، زیرا در تهران برای جماعت (در حدود ۵۰۰ نفر كه بیشتر به كار بازرگانی و كشاورزی مشغول بودند) تا آن تاریخ معبدی نبود. لهذا چون در این موقع مرحوم بهرامجی بیكاجی یكی از پارسیان جوانمرد كه كارش سیاحت بود به تهران آمده بود مطلب را با او در میان نهادم، مشارالیه وعده مساعدت داد. شرحی نوشته به او دادم و به بمبئی رفت و اقدام كرد. خوشبختانه عده ای از پارسیان مبلغی برای بنیان آدریان سرخط رفته بودند چه برای ساختمان و چه برای اندوخته نگهداری كه متدرجاً برسانند».

دولتمردان و زرتشتیان در حال نصب سنگ بنای آدریان تهران
«ساخت آدریان بر روی اراضی انجمن شروع و سنگ بنای آدریان بدست آقای رضاقلی خان هدایت (نیرالملك) نكته۷ وزیر معارف وقت گذارده شد. كار ساختمان آدریان به دشواری دچار شد. اشكال ساختمان آدریان این كه بعضی از اشخاص مغرض در جراید بمبئی برضد زرتشتیان تهران مقالاتی نوشتند كه اینها غالباً بی دین و فلان اند و آدریان لازم ندارند و از سوی انجمن زرتشتیان تهران جواب هایی دندان شكن داده شد معهذا بعضی از صاحبان خیر كه جنبه كهنه پرستی و تعصبات داشتند جلو اعانه خود را گرفته دیگر پول نرسید و عمارت بی سقف و ناتمام ماند. چون كار بدین منوال پیش آمد از زرتشتیان ایران استعانت شد و زرتشتیان هرجا از تهران و یزد و كرمان و شیراز و كاشان بقدر خود كمك كردند و به خیر خوبی ساختمان آدریان به پایان رسید و رسماً در تاریخ ۱۲۹۶ خورشیدی گشایش یافت

عكسی قدیمی از آدریان تهران سال ۱۳۴۱
نكته۸) رضاقلی خان برادری داشت به نام هدایت قلی، صادق هدایت پسر هدایت قلی بود …!!
«اینجا نباید فراموش كنم متشكرم ، همین كه از آقای میرزا مهربان مهر خواهش كردم پذیرفت و برای جمع آوری اعانه به جنوب ایران شتافت و برخورداری حاصل نمود. از سوی دیگر چون در آن اوان بفاصله چند ماه سرور خانم عیال مرحوم میرزا جمشید مهربان كرمانی و رستم برادرش و یك دختر كوچك از میرزا جمشید به جهان باقی شتافتند به میرزا جمشید تكلیف كردم آثار خیری باقی بگذارد آن روانشاد پذیرفت و به اختیار من گذاشت و در طرف مشرق و مغرب حیاط آدریان اطاق هایی برای پذیرایی و امور خیریه از پول آ ن مرحوم ساخته شد»

عكسی قدیمی از آدریان تهران سال ۱۳۷۹

میرزا مهربان مهر
نكته۹) میرزا مهربان مهر، رئیس محاسبات كل مجلس شورای ملی بود.
كسانی كه در نهادن سنگ بنای آدریان حضور داشتند عبارت بودند از؛ رضاقلی خان معاون وزارت معارف، مجدالسلطنه نماینده وزارت امور خارجه، محمدعلی فروغی ذكاء الملك، حكیم الملك، حاج سید نصرالله، میستراردشیرجی، میستر بهرامجی، میستر شاهپور جی، میرزا كیخسرو رئیس انجمن وقت زرتشتیان و جمعی دیگر از آقایان معارف پرور و خوانین زرتشتی
نكته۱۰) ۶پسر و دختر بشگون ساخت آدریان در همان نقطه و روز سدره پوشانی شدند.
امكان بازدید نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران): به جز روزهای جمعه، بازدید با هماهنگی قبلی امكان پذیر است. ساعت بازدید؛ شنبه تا چهارشنبه ۸ تا ۱۵ و پنجشنبه ها ۸ تا ۱۲ ، البته برای تهیه تصویر كسب مجوز الزامی است.
شماره تماس نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) جهت بازدید؛ ۶۶۷۰۶۸۶۵ موبد پدرام سروش پور و بانو ناهید استقامت
مشخصات و معماری نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران):

 تصویر ماهواره ای نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) ۱۳۸۶

پلان و نقشه نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
آتشكده آدریان در زمینی به ابعاد ۵۴*۲۴ متر و مساحتی بالغ بر ۱۳۰۰ متر مربع بنا شده است و شامل چندین ساختمان می باشد؛

درب ورودی اصلی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)

دیوار بیرونی بنای آدریان با آجركاری زیبا مزین شده و بالای درب ورودی چوبی آدریان، كتیبه ای با سنگ مرمر كه در دست ۲ فرشته است، سال ساخت بنا در ذیل جمله «خشنوتره اهور همه مزدا ۱۲۸۶» را نشان می دهد. خشنوتره … به معنی؛ به خشنودی اهورا مزدا است و معمولا در آغاز بیشتر نیایشهای زرتشتیان آمده است.

آجركاری زیبای ورودی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
نكته۱۱) تفاوت زمانی سال باستانی با خورشیدی ۱۰ سال می باشد. یعنی سال ساخت بنا ۱۲۹۶ ه خورشیدی مطابق با ۱۲۸۶ باستانی
از درب اصلی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) كه وارد می شوید سمت راست راه پله ای شما را به طبقه دوم هدایت می كند كه واحد سرایداری آدریان است و سمت چپ دفتر نیایشگاه آدریان و بانو مرادپور است، كه هماهنگی های لازم را جهت بازدید از آدریان مهیا می كند. زمانی كه وارد حیاط آدریان می شوید همانند آتشگاه شهر یزد حوضی بیضی شكل به قطر های ۵ و ۳٫۵۰ متر دیده می شود كه همیشه با شمعدانی های زیبایی مزین شده است و درختانی كاج در محوطه حیاط نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)

نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) منبع آریامهر
بنای مركزی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) در مركز مجموعه قرار دارد و دارای ابعاد ۱۲*۱۷ متر و به مساحت ۲۰۴ است كه برخی به آن تالار عبادت، برخی آتشكده و برخی معبد می گویند.

نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) عكس مجتبی رحیمی تابناك

پلان و نقشه نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
ساختمان اصلی نگهداری آتش نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) با نمای سنگ سفید و كنگره ای در بالای دیوار و شش ستون (با طرح قاشقی) كه در جلوی در ورودی آن قرار گرفته، بنا شده است و دو شبه ستون نیز در دو طرف ایوان قرار دارد. ایوان شرقی با سرستون هایی سنگی كه بر روی هر كدام چهار سر گاو قرار دارند،‌ وزن سقف را تحمل می كنند. در میان گاوها كه به صورت نشسته بر روی ستونها قرار گرفته، شاخه هایی از انگور و برگ آن كه در دین زرتشت نماد شادی است قرار دارد.

سرستون های نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) مزین به گاو و انگور
نكته۱۲) گاو در آیین زرتشتی به عنوان نماد آفرینش است و به چهار سوی جهان نظر دارد.
در بالای ستونها با سنگ، نماسازی هایی انجام شده تا سقف شیروانی دیده نشود و در مركز یك كتیبه سنگی (حجاری شده) قرار دارد كه دارای ویژگیهای منحصر به فردی است؛

سنگ تراش و حجاری منحصر به فرد نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
الف) در سمت راست بالای كتیبه، یك خورشید حجاری شده و زیر آن یك مجمر آتش قرار دارد و در مركز فروهری قرار دارد كه نمونه آن را تاكنون مشاهده نكرده اید و تفاوتهای زیادی با فروهرهای معمولی دارد؛ در نشانهای معمول فروهر و در دستان آنها حلقه ای قرار دارد كه در این اثر به صورت نیم دایره و كمان دیده می شود، در فروهرهای معمول؛ دو نماد خیر و شر به صورت خطی كه در پایان دارای حلقه هستند از كمر به دو طرف منتهی شده، اما در این نماد سپنته مینو و انگره مینو به صورت چنگال یك پرنده شكاری تراش خرده است! در سمت چپ سنگ حجاری شده نیز مردی روحانی قرار دارد كه به گفته یكی از موبدان شبیه شاه گشستاسب حجاری شده است و كمانی در دست دارد!

فروهر متفاوت نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
ب) در بالای سنگ تراش و در میان دو فرشته نكاتی از اوستا (هفتن یشت) حجاری شده است؛
اهورم مزدام ریونتم خره ننكشی یزمیده (اهورامزدای رایومند و خردمند را می ستاییم، امشاسپندان آن شهریاران نیك و نیكی بخش را می ستاییم)
اهیا توا آترو ورزینا فو اردیه فیره جسامیده مزدا اهورا توا توا مینیو سفی نشتایی آ اختش اهمائه ئیم اختویو دا انكهه (ای اورمزد بزرگوار، بوسیله این آتش مقدس كه در جلو رویمان قرار گرفته ما خواستاریم كه به تو نزدیك شویم و از تو می خواهیم كه بیازاری آن كسی كه آزار رساند این آذر مقدس را ، به كمك ما برس ای روح مقدس)
نوا امزدا اهورا یری جسائه و هونسكها (معنی را پیدا نكردم)
ج) در بالا و گرداگرد عمارت مركزی ۱۶ گوی سنگی قرار دارد ، كه شاید نشان از ۱۶ آتش مقدس است.
نكته۱۳) موانع ترافیكی خیابان ۳۰تیر و میرزا كوچك خان بوسیله گوی های سنگی شبیه همین گوی ها احداث شده!! كسی كه این طرح را داده بود پیدا كردم، ….

جداره شمالی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
نمای تالار عبادت نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) قبلها آجر كاری بود كه در سال ۱۳۴۵ با سنگ مرمر پوشانده شد. در جداره بیرونی شمالی عمارت كتیبه ای به این مضمون دیده می شود؛

«نماهای سنگی ساختمان این آدریان بیادبود روانشاد شیرمرد فرهمند به هزینه آقای فریدون فرهمند در سال ۱۳۴۵ خورشیدی انجام شد. انجمن زرتشتیان تهران»
نكته۱۴) برای ورود به نیایشگاه باید كفشها را از پای درآورد و مردان كلاه به سر كنند (یك كلاه سفید و پارچه ای كه در نیایشگاه موجود است) و بانوان باید با پوشش مناسب داخل شوند.

پلان و نقشه عمارت مركزی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
مشخصات عمارت مركزی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران):
پس از بالا رفتن از ۴ پله در ایوان شرقی دربی چوبی قرار دارد كه سنگی با نشان فروهر در بالای آن نصب شده و ۲پنجره كه ۲مجمر آتش در بالای آن قرار دارند، در ۲طرف درب ورودی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) است. پس از ورود كتابهای اوستا و كلاه در سمت چپ و راست ورودی قرار دارد و آتش مقدس از پشت شیشه ای در مقابل شما، قابل مشاهده است.

در سمت چپ تالار نمازگاه كتیبه ای سنگی كه گرداگرد آن گچ بری شده، سنگ نوشته ای به این مضمون دیده می شود؛

كتیبه داخل عمارت نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
«اهورا ، بیاری اهورامزدا از دهش نیك اندیشان پارسیان هندوستان پایه آدریان تهران استوار گردید و از كمك نیك خواهان زرتشتیان تهران بفرخندگی انجام یافت خرداد ماه باستانی ۱۲۸۶ بدرخواست انجمن زرتشتیان تهران و یاوری سیت بهرامچی بیكاجی و رهنمونی و دستیاری این بنده كیخسرو شاهرخ»
در قسمت مركزی نیایشگاه آدریان، اتاقی چهارگوش به ابعاد۵٫۵۰ در ۴٫۱۷ بنا شده كه ازاره های آن تا ارتفاع ۸۰ سانتی متر، پیرامون آن را پوشانده اند. در اتاق، یك ظرف مسی قرار دارد كه به آن آفرینگان (مجمر) می گویند، داخل آفرینگان (مجمر) كنده های چوب و آتش مقدس نمایان است. گرداگرد صحن اصلی نمازگاه صندلی هایی برای نیایشگران كه مشغول خواندن خورده اوستا هستند در نظر گرفته شده است و موبد آدریان نیز در سمت چپ مشغول عبادت می باشد.

داخل عمارت نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) عكس مجتبی رحیمی، تابناك
درب اتاق نگهداری آتش در شمال آن قرار دارد و ورود به محوطه آتشكده و نگهداری آتش ممنوع است و تنها موبدان اجازه حضور در اتاق را دارند، مجمر نیز بر روی یك ستون سنگی به ارتفاع ۳۰ سانتی متر قرار داشته و چهار دودكش در سقف برای خروج دود تعبیه شده است و در پشت آن اتاقی به ابعاد ۱۲*۴ متر قرار دارد كه به محوطه حیاط متصل می شود.

آتشگاه، آفرینگان و مجمر آدریان تهران
گچبری های تالار نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) فوق العاده زیبا است و با رنگ طلایی و مسی مزین شده و پنجره ها به صورت تیزه دار با قوسی مخصوص به زیبایی آدریان افزوده است.

دودكشهای آدریان تهران
در ضلع شرقی اتاق نگهداری آتش، سه گاوصندوق قرار دارد كه هر كدام برای دهش (خیرات) خاصی در نظر گرفته شده است، كمك به آدریان، نیازمندان، بیماران و یادواره درگذشت اشوزرتشت و در روی آن ظرفی است كه بیشتر اوقات در آن نخود و كشمش قرار می دهند.

داخل عمارت نیایشگاه و آتشكده تهران از نگاه شمال شرقی
معمولا در حیاط نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) هم میوه های فصل به صورت قارچ خرده و قسمت شده در سینی برای نمازگزاران در نظر گرفته شده است.

خیرات نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
به غیر از ساختمان مركزی، نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) ۴ ساختمان دیگر نیز دارد كه دو عمارت در شرق و دو عمارت در غرب آن می باشد، عمارتهای شرقی كه به خیایان راه دارند یكی قاجاری با سقف شیروانی و دیگری پهلوی دوم با سقف تخت است و ساختمان های غربی كه هر دو قاجاری بوده و عمارت شمالی نانوایی و محل پخت نان مراسم هاست و پوشش سقف نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) شیروانی با خرپای چوبی است.
بخش های نیایشگاه آدریان عبارت اند از: یزشنگاه، اطاق موبدان، تالار میرزا جمشید مهربان كرمانی به نامگانه «سرور رستم»، اتاق یشت خوانی بهرام مهربان خداوندی به نامگانه «مهربان خداوندی»، تالار میرزا جمشید مهربان كرمانی به نامگانه «میرزا رستم مهربان»، آشپرخانه و انبار چوب (جنوب شرقی عمارت) كه دیگر از حوصله گزارش خارج است.
در شمال غربی نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) تالار خسروی قرار دارد كه ورودی آن از خیابان زرتشتیان است و انجمن زرتشتیان نیز در مجاورت همین آتشكده آدریان قرار دارد.

تالار خسروی
نكته۱۵) آدریان در سال قبل مرمت شد كه هنوز این مرمت ادامه دارد، مرمت اولیه شامل زدودن رنگ از ستونها، ایزوگام كردن سقف، رفع نم و رطوبت و … بود. اما موضوع اصلی نداشتن پی در ساختمان آدریان می باشد، كه قرار است به زودی راه كاری برای آن در نظر گرفته شود. كه به احتمال فراوان این مرمت تا مهر ماه سال ۹۳ ادامه دارد.

نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) در حال مرمت
مدیریت نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) در سال ۱۳۸۷ به انجمن موبدان تهران واگذار شد، ولیكن در سالهای بعد تنها موضوع دینی توسط انجمن موبدان و مدیریت مجموعه در اختیار انجمن زرتشتیان تهران قرار گرفت.
نكته۱۶) فقدان موزه در جوار نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) بارز است، شنیده ام مسئولان انجمن بر این باورند كه در یك مكان مقدس، نباید موزه احداث شود! در هر صورت می توان یكی از عمارتهای مجاور را به نشان دادن نمادهایی از كیش مزدیسنی و نمونه‌هایی از آیین‌ها و فرهنگ زرتشتیان آماده كرد.
نكته۱۷) در سال قبل در حریم نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران) ساختمانی بلند مرتبه بنا شد، كه مدتی جلوی كار گرفته شد، اما ساختمان در نهایت امر ساخته شد!

ساخت و ساز در حریم نیایشگاه آدریان (آتشكده تهران)
نكته۱۸) ﻗﺒﻠﻪ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﻧﻮﺭ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ. ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻰ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻭ ﺷﺐ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻧﻮﺭ ﻣﺎﻩ، ﺁﺗﺶ، ﺷﻤﻊ ﻳﺎ ﭼﺮﺍﻍ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻤﺎﺯ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ. ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺁﺗﺸﻜﺪﻩ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﻧﻤﺎﺯ ﻣﻰ ﮔﺰﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻰ ﻳﻚ ﺁﺗﺸﻜﺪﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﻴﺎﻳﺶ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ. ﺁﺗﺶ ﺩﺭ ﻣﺰﺩﻳﺴﻨﺎ ﻧﻤﺎﺩ «ﺍﺷﻪ» ﺍﺳﺖ. ﺁﺗﺶ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﺗﺸﻜﺪﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺭﻓﺶ ﻣﺰﺩﻳﺴﻨﺎ ﻭ ﻧﻤﺎﺩ ﻫﻮﻳﺖ ﺩﻳﻨﻰ– ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰ ﺭﻭﺩ. ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻧﻤﻰ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﺍ ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﺟﻬﺎﺗﻰ ﻗﺎﻳﻞ ﺷﺪ، ﻭ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺯﺭﺗﺸﺖ ﻧﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﻏﻤﻨﺪﻯ ﺍﻫﻮﺭﺍﻣﺰﺩﺍ ﻧﻤﺎﺯ ﻣﻰ ﮔﺰﺍﺭﻧﺪ. ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮخی ﺍﺯ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ، ﭘﻨﺪﺍﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﺯﮔﺰﺍﺭﻯ ﺯﺭﺗﺸﺘﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺁﺗﺶ، ﺁﺗﺶ ﭘﺮﺳﺘﻰ ﺍﺳﺖ. اﻣﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻤﺎﺯﮔﺰﺍﺭﺩﻥ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ، ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺁﺗﺶ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺧﺪﺍ ﻧﻴﺴﺖ. ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻬﺮ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ
نكته۱۹) آدریان یزرگ مجموعه ای دینی، اجتماعی و … كه در بزرگراه كردستان، خیابان شیراز جنوبی، خیابان زرتشتیان واقع شده است و یك نیایشگاه نیز در آن قرار دارد.