این بنا درضلع شرقی صحن بقعه شیخ شهاب الدین اهری، دربخش جنوبی شهر، واقع گردیده و به همراه دیگر بخش های این بقعه، در دوره صفوی- به احتمال زیاد، به روزگاه شاه عباس اول- برمزار شیخ ساخته شده است . مسجد، با طرح مستطیل شكل، با پوشش طاق و تویزه، مزین به گچبری، نقاشی و مقرنس كاری است . بخش عمده ای ازنمای داخلی مسجد، با گچبری و نقاشی تزیین یافته كه ازاین نظر، با بقعه شیخ امین الدین جبرئیل دركلخوران اردبیل شباهت دارد و به نظر می رسد كه توسط یك استاد اجرا شده باشد . در سمت شرقی دیوار جنوبی این مسجد، به ارتفاع یك مترو نیم، قاب كوچك مستطیل شكلی گچبری شده كه در وسط آن، دستخطی ازشیخ بهاء الدین عاملی برجای مانده است : “درعشر ثالث شهر شعبان المعظم درسنه ۱۰۱۸ به زیارت این مزار فایض الانوار مشرف شدم . به قرآن مجید كه وقف مزار بود، تفأل شد كه مرتبه شیخ شهاب الدین علیه التحیة والرضوان دردرگاه خداوندی چه مقدار می باشد، این آیه كریمه به فال آمد : یبشرهم ربهم برحمة منه و رضوان “. چهار قاب دیگر نیز برروی همان دیوار گچبری شده كه نوشته هیچ یك برجای نمانده است . در ضلع جنوبی مسجد، محرابی با دو حاشیه مقرنس كاری و لوحه ای به خط ثلث مورخ ۱۱۸۹ ه-. ق تعیبه شده است : “من عظام توفیقات الله سبحان انه وفق الامیرالكبیر مصطفی قلی خان به تعمیر هذه بقعة الشریفه فی سنة تسع وثمانین بقد المائة والالف “.
شیخ شهاب الدین اهری كیست؟
شیخ شهاب الدین اهری عارف و شاعر قرن هفتم هجری قمری بوده‌است. شیخ شهاب الدین محمود اهری فرزند احمد اهری در نیمه شعبان 580 قمری در شهر اهر چشم به جهان گشود. در اكثر كتب قدیمی، شیخ شهاب الدین را با نام‌های شهاب الدین محمود تبریزی و شهاب الدین محمود التبریزی العتیقی الاهری نام برده اند .لقب شهاب الدین توسط استاد و مرشد وی، شیخ ركن الدین سجاسی به وی اعطا شده‌است.
بقعه شیخ شهاب الدین اهری
بقعه شیخ شهاب الدین اهری در دوره صفویه به احتمال زیاد در روزگار شاه عباس اول بر مزار شیخ شهاب‌الدین اهری، در شهر اهر ساخته شده است. اثر مكتوبی از این عارف اندیشمند به نام عشق‌نامه به جای مانده كه متضمن عقاید و آرای عرفانی اوست. این عارف بزرگ در سال 665 قمری چشم از جهان فروبست و در صحن خانقاه خود به خاك سپرده شد.
ساختمان بنا شامل خانقاه، مسجد، ایوانی بلند، مناره‌ها و غرفه‌های متعدد است. تاریخ بنا بدرستی معلوم نیست لیكن از قرن هفتم هجری قمری ساختمان بنا دارای تشكیلاتی بوده است. آثاری از دوره‌های قبل (دوره ایلخانی) در آن وجود دارد.
مسجد شیخ شهاب‌الدین اهری در ضلع شرقی صحن این بقعه ساخته شده است و دارای گچبری‌ها و تزئینات نقاشی است. دور تا دور دیوار مسجد دستخط‌هایی وجود دارد كه بین آنها دستنوشته‌هایی از شیخ بهایی، شاه عباس سوم و ابوالقاسم نباتی وجود دارد.
فضای بزرگی كه زیر گنبد دو پوش قرار گرفته مقطعی مربعی شكل دارد كه ارتفاع آن 18 متر است. در طرفین خانقاه اتاق‌هایی و به قرینه هم ساخته شده‌اند كه به چینی خانه (محل نگهداری ظروف چینی) معروف شده است. این قسمت در شرق بقعه واقع شده و با گچ بری‌ها و نقاشی‌هایی تزئین یافته و دور تا دور دیوارهایش حاوی دستخط‌هایی است.
حصار سنگی مقبره بصورت مستطیل شكل در اطراف صحن كشیده شده و با نقوش اسلیمی و هندسی بصورت مشبك حجاری شده و از شاهكارهای حجاری اسلامی است. در قسمت ورودی و در سمت راست كتیبه‌ای با خط كوفی و با عنوان الله ـ محمد ـ علی بصورت حجاری دیده می‌شود.
