میل آجری كرات از آثار دوران سلجوقی است و در سر راه كاروانها قرار داشته كه از ایالات قهستان به سمت شرق در حركت بوده و این میل علامتی بوده برای راهنمایی كاروانها و مسافران تجاری و بازرگانی. شكل ظاهری مطّبق این مناره، با دیگر منارهها مقداری تفاوت دارد و بسیار شبیه مناره جام در شرق شهر هرات است. میل كرات دارای ۲۵ متر ارتفاع و ۲۰ متر محیط قاعده است و دارای ساختار دو قسمتی میباشد، به طوری كه بخش تحتانی ۸ ضلعی و بخش فوقانی آن استوانه است.قسمتهای فوقانی میل كرات با ارتفاع حدود ۱۰ متر به شكل استوانه است كه قدری كج شده است. آجر كاری و نقوش هندسی آجری هنوز روی این میل مشخص است.
از جمله تزیینات معماری این میل می توان به وجود (شرفه) گره چینیهای آجری و بقایایی از یك كتیبه معقلی اشاره كرد. ویژگیهای این بنای تاریخی اسلوب معماری دوره سلجوقی را به همراه دارد.در اطراف میل آثار آبادی نمایان است و سفالهای اطراف آن تمدن دوره سلجوقی و بعد را نشان میدهد. بنا تماماً از آجر با ملات ماسه و گچ ساخته شده است.در بخش انتهایی این میل بقایای مرسوم به شرفه نمایان است و قسمتهایی از تزیینات زیر شرفه و پایههای چوبی آن هنوز باقی مانده است. از جبهه غربی میل درگاهی باز است كه برای دسترسی به روی شرفه استفاده میشده است. كتیبه آجری آن به خط كوفی قابل خواندن نیست اما معماری آن به سبك دوره سلجوقی میباشد.صدها سال پیش این مناره بر اثر یك زمینلرزه كج شد، اما به جز بخش بالایی، هنوز پابرجاست. این بنا كه حتی با چنین انحرافی توانسته سالها برجای بماند، نشان از تواناییهای مهندسی و معماری ایرانیان دارد.




