بوئینزهرا شهری است در بخش مركزی شهرستان بویینزهرا استان قزوین ایران.
نام شناسی
وجه تسمیه
برخی كلمه زهرا را تبدیل شده واژه «زرا» از «زر» به معنی مقدس دانسته و بویین را تركیبی از «بو» و «یین» به معنی «چشمه» و «خدا» میدانند كه روی هم «چشمه خدای مقدس» میشود كه آن را متعلق به الهه آناهیتا – فرشته پاكی و آبهای روان – میدانستند. در این منطقه معبدی به نام ناهید بوده كه بعدها به «خاتون»، «بی بی»، «دختر» و … تغییر نام دادهاست. در كتاب «التدوین» آمده كه منظور از «زهرا» دختر «روی» صاحب ری است كه بقعهای را به دخترش بخشید و او هم در آن جا بنایی كرد. «خرابه قلا» یا «قلعه خرابه» و تپه عظیم «برموده» در شمال ابراهیم آباد، حاكی از تمدنی كهن در این منطقهاست. دشت قزوین، «دشتابی»، «رامند» و بویین زهرا – كه درجنوب استان قزوین واقع شده است- تمدنی بسیار كهن دارند. درلا به لای صدها تپه باستانی این منطقه، میتوان تمدن بزرگ و دیرینهای به طول بیش از ۹۰۰۰ سال را مشاهده كرد. آثار كشف شده از جنس طلا، برنز و سفال، با نقوش شطرنجی و نقاشی حیوانات با رنگهای قهوهای تیره، اخرایی و مایل به سبز – از حیث تنوع و تناسب در شكل و رنگ آمیزی – جزو نمونههای ارزنده سفال پیش از تاریخ این ناحیهاست.
مشخصات جغرافیایی
شهر بویین زهرا از نظر جغرافیایی در ۵۰ درجه و ۴ دقیقه درازای خاوری و ۳۵ درجه و ۴۶ دقیقه پهنای شمالی و در ارتفاع ۱۲۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد. آب و هوای این منطقه؛ معتدل مایل به گرم وخشك است.
پیشینه
از آثارموجود درتپههای باستانی شهرستان بویین زهرا؛ پیشینهای حدود ۹۰۰۰ سال برای این منطقه برآورد میشود كه از قدیمی ترین مناطق ایران و جهان به شمار میآید. بویین زهرا درفاصله پنجاه كیلومتری شهر قزوین قرار گرفتهاست. شغل اصلی مردم بویین زهرا كشاورزی است و به طور كلی آب و هوای آن معتدل خشك است. هوای مركز شهرستان، تابستانها گرم و خشك و زمستانها سرد است. در زلزله سال ۱۳۴۱ بسیاری از آثار باستانی بویین زهرا فرو ریخت. از آثار باقیمانده این منطقه میتوان به كاروان سرای دوره صفویه و برجهای خرقان اشاره كرد.
مردم
مردم بوئین زهرا به زبانهای فارسی، تاتی و تركی سخن میگویند.
تقسیمات كشوری
بویین زهرا در سالهای گذشته بخشی از استان زنجان محسوب میشد، اما هم زمان با استان شدن قزوین، یكی از شهرهای این استان به شمار آمد.

