كاروانسرای بُهر ترك یكی از كاروان سراهای غرب استان هرمزگان در جنوب ایران است كه مربوط به دوره قاجاریه است . كاروانسرا روی تپه أی در بهر ترك واقع شده است ، و در فاصله ۱۶ كیلومتری جنوب شرقی روستای بار قرار دارد ، و یكی از آثار تاریخی و از نقاط دیدنی استان هرمزگان به شمار می آید .
اهمیت كاروانسراها ومأمن و سرپناه در مسیر راه ها
قبل از پیدایش وسایط نقلیه موتوری مثل اتومبیل های مختلف ، قطار ، كشتی و هواپیم كه مسافر و بار را به سهولت حمل می نمایند ، تجار ، و مال التجاره های خود را به وسیله چهارپایان مثل ألاغ ، قاطر و شتر و امثال آن حمل و نقل می نمودند . همچنین مسافرت ها و زیارت ها به وسیله همین چهارپایان انجام می گرفت كه مدّت مدیدی طول می كشید تا مال التجاره‌ها یا مسافرین پس از مشقّات و زحمات زیاد به مقصد خود برسند . بنابراین احتیاج فراوانی به استراحتگاه و سرپناه و مأمن بین راه داشتند تا خود و مركب شان در آن محل كمی توقف نموده ، رفع خستگی نمایند و برای ادامة راه آماده شوند . به همین مناسبت سلاطین قدیم ایران به فكر ساختن كاروانسرا های مجهزّ میان شهر های مهمّ تجاری یا اماكن مقدّسه زیارتی افتادند . این كاروانسرا ها بهترین محل آسایش مسافران و حفظ امنیت كالا های تجارتی آنها و همچنین محل ارتباط و اطلاع با شهر های دیگر بوده اند . كاروانسرا ها حُجرات متعددی جهت مسافر و طویله های مجهزّی برای مركب های آنها داشته است . بنای این نوع كاروانسرا های آمن و مجهزّ در زمان صفویه به خصوص در عهد شاه عباس به اوج خود رسید . چنانكه در بعضی از كتب تاریخ ضبط شده ، شاه عباس تعداد ۹۹۹ باب كاروانسرا در سراسر كشور احداث نموده است . بسیاری از سیّاحانی كه در آن زمان به ایران آمده اند از این كاروانسرا ها را نام برده أند ، و مدت ها در آنجا زندگی كرده اند . « تاورنیه » نوشته است : « بعضی از كاروانسرا های ایران گنجایش یكصد مسافر را با اسب ها و كالا های شان داشته است ، تا مسافران بتوانند مدت ها با آسایش و امنیت در آنجا به استراحت بپردازند » . « ژان شاردن » تعداد حجرات و اتاق های یكی از این كاروانسرا ها را ۲۵۰ باب دانسته و نوشته است : « كاروانسرا دارای حوض بزرگی در وسط و درختان تنومندی در اطراف است » . اهمیت كاروانسرا ها و مأمن و سرپناه در مسیر راه ها در آن دوران از ویژیگی های خواصی برخور دار بوده است . آثار چنین كاروانسرا هایی بر سر راه های تجارتی و به ویژه كاروانسرای بُهر ترك نشان دهنده جنب و جوش كاروانیانی است كه در دوران بسیار دور از این نقاط آباد می گذشته اند و به سیر و سفر خود به سوی شهر های شمال كشور ادامه می داده اند . گویند در كنار بارانداز ها چندین شبستان حجره و طاق نما وجود داشته ، كه مركز اطراق صاحبان كالا ها ، باربران و ساربانان بوده است . ولی امروز ه اثری از این اطاق ها به چشم نمی خورد .
واهیت « كاروانسرای بُهر ترك » از آنجاست كه در بین كاروانسرای كمبرده و كاروانسرای مهران قرار گرفته بوده است . وبه دلیل قرار گرفتن این كاروانسرا در مسیر راه بازارگانی مهم ( در آن زمان ) كه از بندر لنگه به لار و سپس به شیراز متصل می نموده است ، كه پس از توقفی چند روزه در مركز دهستان كوخرد كه در آن زمان روستای كوخرد ، روستایی بزرگ ومركز تجاری وتوقف گاه كاروانیان بین لار و بندر لنگه به حساب می آمده است ، به خاطر این اهمیت در آن دوران ، روی این روستا بسیار حساب می شده است ، چرا كه در آن زمان كوخرد یا سیبه قدیم خودش تنها و هیچ گونه آبادی بزرگ اطراف آن وجود نداشته . از این لحاظ « كاروانسرای بهر ترك » اهمیت و ویژگی های خاصی كسب كرده بوده است . و كاوران ها و كاروانسالان ها بعد از چند روز استراحت در این اماكن دوباره به مسیر خود ادامه می داده اند ابتداء از كوخرد وسپس بستك ، لار و به شیراز می رسیده اند . كاروانسرای بُهر ترك غنی با تاریخ گذشته ، تاریخی كه از مردمان فرهیخه غرب استان هرمزگان به جای مانده است .
