از شهرهای زیبا و دیدنی در استان اردبیل شهر اصلاندوز است كه مركز آن شهرستان پارس آباد می باشد.اصلاندوز در قسمت جنوب غربی شهرستان پارس‌آباد در استان اردبیل واقع شده‌است كه، از شمال به رود ارس و مرز ایران و كشور جمهوری آذربایجان، از جنوب به شهرستان بیله سوار وگرمی، از شرق به بخش مركزی شهرستان پارس‌آباد وبخش اسلام‌آباد و از غرب به شهرستان كلیبراستان آذربایجان شرقی محدود است. بر اساس مصوبه دولت در تاریخ۵ اسفند ۹۷ اصلاندوز به شهرستان تبدیل شد.
وجه تسمیه نام اصلاندوز
اصلان در زبان تركی شیر و دوز به معنی دشت است و اصلان دوز یعنی دشت شیر و این بدان خاطر است كه در روزگاران گذشته شیرهای زیادی در آن دشت یافت می‌شد و بعدها به دلایلی نسلشان منقرض شد.
اطلاعات بیشتر از اصلاندوز
جیمز موریر، مؤلف «ماجراهای حاجی بابای اصفهانی»،كه دویست سال پیش از اصلاندوز دیدن كرده شهر را چنین توصیف می‌كند، “وقتی به اصلاندوز رسیدیم، به جای روستا، مكانی را یافتیم شامل مجموعه‌ای از سرپناه‌هایی كه تعدادی ایلات بدبخت فرار كرده از اراضی روسیه با نی و نمد برپا كرده بودند. در اینجا تپه‌ای مصنوعی مخروطی شكلی بود منسوب به تیمور لنگ، كه ایرانیان با كشیدن نرده‌ای در اطراف آن را به صورت سنگری برای دفاع از سواحل ارس آماده می‌كردند.
در اواخر دهه ۱۳۲۰، بر اساس جلد چهارم فرهنگ جغرفیایی ایران اصلاندوز ۲۵ تن سكنه داشت.
نبرد اصلاندوز میان ایران و روسیه (اكتبر ۱۸۱۲) كه به شكست ایران و امضای عهدنامه گلستان انجامید در این مكان انجام یافته‌است.
منطقه حفاظت شده مغان
منطقه حفاظت شده مغان در جنوب غرب بخش اصلاندوز از توابع شهرستان پارس آباد و غرب بخش قشلاق دشت از توابع شهرستان بیله سوار، در شمال استان اردبیل واقع گردیده است.وسعت این منطقه ۳۵۰۰۰ هكتارمی باشد.گونه های جانوری شناسایی شده در زیستگاه مورد مطالعه عیارتند از گرگ، روباه، شغال، خرگوش و گراز وحشی و پرندگانی از قبیل عقاب، دلیجه، قرقی، مینا و پری شاهرخ و پرندگاه آبزی و كنار آبزی و تعداد زیادی از گونه گنجشك سانان می باشد.
گونه شاخص دشت مغان آهوی ایرنی بوده كه در سالیان گذشته بر اثر شكار بی رویه منقرض شده و هدف طرح احیای این گونه در دشت مغان با انتقال از مناطق همجوار از جمله دشت سهرین زنجان می باشد.از گیاهان بومی و مشخص و غالب دشت مغان سه گونه از جنس درمنه و خانواده مركبان با نام محلی یوشان می باشد این گیاه سطح زیادی از مراتع دشت را می پوشاند.
تپه نادر
تپه نادر در ۱۲۰۰ متری جنوب رود ارس و ۶۰۰ متری شرق قره سو قراردارد و اكنون در محوطه پاسگاه مرزی اصلاندوز قرارگرفته است. این تپه یكی از بزرگترین تپه های دشت مغان است. این تپه كه در كنار دو رود قرارگرفته است موقعیت حساسی دارد و از هزاره اول پیش از میلاد مسكونی بوده است. در حفاریهای این تپه سفال و مصنوعات سنگی ابسیدینی كشف شده است كه مربوط به دوره مفرغ هستند.
سد میل مغان اصلاندوز
یكی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری اصلاندوز، سد میل میغان است كه در میان مردم محلی به دریاچه مغان مشهور است. این سد بر رود ارس ساخته شده و مرز بین ایران و جمهوری آذربایجان به حساب می‌آید زیرا بخشی از سد در شهر جمهوری آذربایجان قرار دارد. این سد سكونتگاه بسیاری از پرندگان و آبزیان كمیاب است.
گورستان قدیمی اصلاندوز
یكی از جاذبه‌های عجیب شهرستان اصلاندوز، گورستان قدیمی شهر است. این گورستان از قدیمی‌ترین گورستان‌های ایران محسوب می‌شود. اگر سفری به اصلاندوز داشتید، حتما از این گورستان قدیمی بازدید كنید. دیدن سنگ قبرهای قدیمی در طبیعت اصلاندوز فضای عجیب ایجاد كرده كه تجربه آن می‌توان منحربه‌فرد باشد.
رودخانه دره یورت (قره سو)
یكی دیگر از جاذبه‌های طبیعی شهرستان اصلاندوز، رودخانه قره سو است. این رودخانه با ۲۱۰ كیلومتر طول، یكی از طولانی‌ترین رودها استان اردبیل به حساب می‌آید كه از شهرستان اصلاندوز رد شده و به رود ارس می‌پیوندد.
همچنین حاشیه رودخانه دره یورت كه به قاراسو یا قره سو (به زبان فارسی یعنی آب سیاه) شهرت دارد به محلی برای تفریح و گردش طبیعت‌دوستان استان اردبیل تبدیل شده است. رودخانه قره سو در نزدیكی قسمت‌هایی از جاده ۳۱ و در حد فاصل میان جاده اصلاندوز و جاده بران به اصلاندوز جاری می‌باشد.
قیز قلعه‌سی اصلاندوز
قیز قلعه‌سی نام دژ مقاوم و بسیار بزرگی است در كنار رودخانه برزند در ۱۷ كیلومتری شمال گرمی مغان اصلاندوز قرار دارد. قیر قلعه‌سی در زبان فارسی به معنی قلعه دختر است. چندین قلعه دختر یا قیزقلعه‌سی در سراسر ایران وجود دارد كه این قلعه نیز یكی از آن قلعه‌ها می‌باشد. باستان‌شناسان ساخت این دژ را به دوران اشكانی و ساسانی نسبت می‌دهند.
