بنا به روایت هایی بیش از ۳۲۰ شاعر و عارف، و بنا به گفته ای دیگر بیش از ۴۰۰ تن در این مقبره الشعرا دفن هستند. افراد نامداری از سرزمین ها و شهرهای مختلف كه در كنار هم باعث غنای فرهنگی و هنری تبریز قدیم و همبستگی و افتخار تبریز جدید شده اند. در این قسمت سعی داریم تا شما را با تعدادی از مشهورترین شاعران و ادیبانی كه برای ابد در این گورستان خوابیده اند بیشتر آشنا كنیم.
سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار
محمدحسین بهجت تبریزی متخلص به شهریار در كنار خاقانی از مشهورترین شعرای دفن شده در مقبره الشعراست. او در سال ۱۳۲۵ ه.ق (۱۲۸۵ ه.ش) در شهر تبریز به دنیا آمد و در جوانی برای ادامه تحصیل به تهران رفت. در زمان ورود به پایتخت با استاد ابوالحسن صبا آشنا شد و نواختن سه تار و مشق ردیف های سازی موسیقی ایرانی را از او یاد گرفت. او همزمان با تحصیل در دالفنون تحصیلات علوم دینی خود را پیگیری كرد و در سال ۱۳۰۳ وارد مدرسه طب شد.
در سال های حضور در تهران شهریار شعر فارسی و آذری را با مهارت می سرود و كم كم به چهره شناخته شده ای در حوزه شعر و شاعری ایران بدل می شد. او در فاصله سال های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۰ ه.ش اثر جاودانه خود حیدر بابایه سلام را خلق كرد. این اثر یكی از شاهكارهای ادبیات تركی آذربایجانی به شمار می رود و در آن از اصالت و زیبایی ها شهر و دیار خود یاد كرده است.
وی در سال ۱۳۳۲ به تبریز بازمی گردد و تحصیل در علم پزشكی را به دلیل شكست عشقی رها می كند. در این سال با یكی از بستگان خود ازدواج می كند و از این ازدواج صاحب سه فرزند می شود. در سال های دهه ۴۰ شهریار به اوج شهرت خود رسیده بود، یك سوم قرآن را به خط زیبای نسخ خطاطی كرد و دیوان اشعار فارسی و تركی آن چندین بار چاپ و بلافاصله نایاب شد. كتاب ارزنده سهندیه را در سال های اقامت خود در تبریز می سراید و در سال ۱۳۵۴ همسرش را از دست می دهد.
وی پس از یك دوره بیماری در سال ۱۳۶۷ در بیمارستان مهر تهران بستری شده و از دنیا می رود. بنا به وصیت خود در مقبره الشعرای تبریز دفن می شود.
اسدی طوسی | اولین شاعر دفن شده در مقبره الشعرا
ابونصر علی بن احمد، اسدی طوسی اولین شاعر دفن شده در مقبره الشعراست. از او آثاری مانند قصاید مناظره، گرشاسب نامه، لغت فرس و كتاب نسخه البنیه عن حقایق الدویه بر جای مانده است. این شاعر اصالتا اهل توس خراسان بود؛ اما در سال ۴۲۵ ه.ق (۴۱۳ ه.ش) در تبریز از دنیا رفت و در گورستان سرخاب دفن شد.
قطران تبریزی
شاعر معروف قرن پنجم هجری و دومین شاعری است كه در سرخاب و مقبره الشعرا به خاك سپرده شد. او نخستین شاعر پارسی گوی آذربایجان محسوب می شود. دیوان قطران، دقیقی و منجیك از جمله آثار وی هستند. او در تاریخ ۴۶۵ ه.ق (۴۵۲ ه.ش) درگذشت و در سرخاب دفن شد. اهمیت آثار او در اشاره واقعه های مهم تاریخی تبریز نیز هست.
خاقانی شروانی
خاقانی شروانی از مشهورترین شاعرانی ست كه در مقبره الشعرا دفن شده اند. وی بزرگترین شاعر قرن ششم محسوب می شود و محل تولدش شروان یا شیروان است. در منابع تاریخی آمده است كه این شاعر بزرگ در سال ۵۲۰ ه.ق (۵۰۵ ه.ش) متولد و در سال ۵۹۵ ه.ق (۵۷۸ ه.ش) در تبریز از دنیا رفته است. از جمله آثار این شاعر بزرگ می توان به دیوان اشعار، مثنوی تحفه العراقین، منشات خاقانی و مثنوی كوتاه ختم الغرایب اشاره كرد.
ظهیرالدین فاریابی
پس از خاقانی مشهورترین شاعری كه در مقبره الشعرا دفن شده، ابوالفضل طاهر بن محمد فاریابی متخلص به ظهیر است. او از اهالی بلخ بوده و در سال ۵۲۲ ه.ق (۵۰۷ ه.ش) متولد شده است. ظهیر بر خلاف خاقانی در فقر و تنگدستی در سال ۵۹۸ ه.ق (۵۸۱ ه.ش) از دنیا رفت. از آثار او می توان به دیوان شعرش اشاره كرد.
لسانی شیرازی
مولانا وجیه الدین عبدالله لسانی شیرازی از دیگر شاعران مشهور دفن شده در مقبره الشعراست. در شیراز متولد شد و در بغداد و دارالسلطنه تبریز زندگی كرد. تاریخ وفات او را بین سال های ۹۴۰ تا ۹۴۱ ه.ق (۹۱۲ تا ۹۱۳ ه.ش) تخمین زده اند.
خواجه همام تبریزی
خواجه همام الدین محمد بن علاالدین فریدون تبریزی از شعرای بزرگ قرن هفتم بود. تخلص او همام و در زمان خود به اشعار سعدی علاقه و ارادت بسیاری نشان می داد. همام در سال ۶۳۶ ه.ق (۶۱۷ ه.ش) متولد شد و در سال ۷۱۴ ه.ق (۶۹۳ ه.ش) از دنیا رفت. از آثار او می توان به المجموعه الرشیدیه اشاره كرد.