ریپورتاژ آگهی
قلعه ‌كهنه توزنده ‌جان

قلعه ‌كهنه توزنده ‌جان

دو روستای توزنده‌ جان كهنه و توزنده‌ جان نو، در امتداد شمالی-جنوبی و به فاصله‌ ۲ كیلومتر از یكدیگر قرار گرفته ‌اند.
  • 1402/03/07
  • استان : خراسان رضوي
  • شهر : فيروزه
  • دسته : قلعه های باستانی ایران
آدرس : خراسان رضوی، فیروزه
تلفن : 66059000-021

دو روستای توزنده‌ جان كهنه و توزنده‌ جان نو، در امتداد شمالی-جنوبی و به فاصله‌ ۲ كیلومتر از یكدیگر قرار گرفته ‌اند. توزنده‌ جان [TuzandeJān –e Kohne]، در دهستان طاغنكوه شمالی بخش طاغنكوه شهرستان فیروزه و در موقعیت ۳۶ درجه و ۱۵ دقیقه و ۵۸ درجه و ۳۰ دقیقه‌ جغرافیایی، در فاصله‌ ۳۰ كیلومتری شمال غرب شهر نیشابور، واقع شده و ارتفاع این منطقه از سطح دریا ۱۱۳۵ متر است. این روستا در اقلیم جلگه واقع شده و دارای آب و هوای معتدل می ‌باشد.

تپه‌ قلعه ‌كهنه توزنده ‌جان [Qal’e Kohne -ye Tuzandejān]، در شرق روستای توزنده‌ جان كهنه و در فاصله‌‌ ۳۰ كیلومتری شهر نیشابور، از طریق جاده‌ آسفالت سلطان ‌آباد در دسترس است. این قلعه، دارای پلانی مربع ‌شكل و برج‌ های مدور است و بر روی یك تپه مصنوعی واقع شده، كه در محل، به نام «قلعه ‌كهنه توزنده ‌جان» موسوم است. در حال حاضر، برج ‌های چهارگانه‌ قلعه، حصار شرقی، قسمت جنوبی و غربی، و همچنین قسمتهای زیرین حصار كه به عنوان پی حصار، ایفای نقش می ‌كرده ‌اند، برجای مانده ‌اند. تپه ‌ای به ارتفاع حدود ۴ متر و طول و عرض ۱۵ در ۱۵ متر، متصل به برج و باروی زاویه‌ جنوبی كه سطح اتاقهای داخل حصار را تشكیل می ‌داده ‌اند كمابیش پابرجای هستند. در حال حاضر، سطح تپه از زمین ‌های اطراف حدود ۸۰ سانتی ‌متر است. شواهد باستان‌ شناسی از قبیل سفال‌ های نوع ساده آجری و كرم ‌رنگ با پوشش گلی نخودی ‌رنگ، قطعات ظروف سفالین لعابدار و ساده از انواع مختلف، نشانگر تداوم زیستی در این مكان، از ادوار تاریخی قبل از اسلام (به ویژه دوره‌ ساسانی) و ادوار میانی و متاخر اسلامی است. از این تپه، در سالیان گذشته، دو شیء خاص بدست آمده است كه عبارتند از دو پایه‌ صندلی از جنس برنز كه بدنه‌ آنها به شكل بدن انسان و سر یك عقاب افسانه ‌ای، قالب ‌ریزی شده است؛ بدینگونه كه پیكر یك زن برهنه و یك سر عقاب، قالب ‌گیری شده و قسمت میانی پایه‌ صندلی (یا تخت)، مابین سطح تماس با زمین و زائده ‌ای كه به یكی از حفره‌ های زیر صندلی، فرو می‌ رفته، را تشكیل می ‌داده است. پیكرك زن، احتمالاً تندیس آناهیتا می ‌باشد كه با آرایشی مخصوص، حالتی شرقی و بودایی به خود گرفته و متاثر از هنر مخصوص به آن بوده است. سر پرنده، از نوع نقوش قلمزنی و انواع هم ‌طیف خود در دوره‌ ساسانی می ‌باشد. این تپه در ۲۷/۰۳/۱۳۷۸ و به شماره‌ ۲۳۳۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

قلعه ‌كهنه توزنده ‌جان-ioZae5EShX