فرنی فشكل گیلانی

فرنی فشكل فرنی مخصوص گیلان است كه از شیره‌ی حاصل از برنج ساییده به دست می‌آید.

مواد لازم برای ۶ نفر:

برنج مرغوب ایرانی: ۲۵۰ گرم

آب: حدود ۳ پیمانه

گلاب: یك دوم پیمانه

شكر: ۱۶۰ گرم

شیر: ۸۰۰ میلی لیتر

پودر هل: یك دوم قاشق مرباخوری

تخم خرفه و پودر دارچین برای تزیین

طرز تهیه:

* ابتدا برنج را ۲۴ ساعت در آب خیس كنید. بعد آن را چند دور شسته و با ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری گلاب در مخلوط كن بریزید. آن قدر با دستگاه برنج را بزنید تا حالت كش دار پیدا كند. نكته مهم در این مرحله این است كه گلاب یا آب نباید به هیچ عنوان زیاد باشد چون حالت كش دار برنج از دست می‌رود.

* برنج زده شده را در ظرفی ریخته و كم كم آب به آن اضافه كنید تا مثل دوغ رقیق شود و با آب حل شود.

* این مایه‌ی رقیق را در یك پارچه حریر بسیار نازك یا توری پارچه ای با سوراخ‌های بسیار ریز و فشرده كه كاسه ای زیر آن قرار داده‌اید بریزید. این كار را آهسته انجام دهید تا پارچه به درون كاسه سر نخورد. پارچه را از اطراف جمع كرده، با فشردن توری شیره برنج را بگیرید. این كار را ۲ تا ۳ بار انجام دهید تا مقدار بسیار كمی از نشاسته‌ی برنج باقی بماند. البته هر چقدر برنج شما زیادتر باشد تعداد دفعات انجام این كار نیز بیشتر طول خواهد كشید.

* شیره‌ی به دست آمده را در قابلمه ای ریخته و روی حرارت بسیار ملایم قرار دهید و مرتب با قاشق چوبی هم بزنید. به هیچ عنوان دست از هم زدن نكشید چرا كه بلافاصله می‌بندد و گلوله می‌شود.

* بعد از ۴ دقیقه كه شیره‌ی برنج داغ شد، كم كم شیر را به آن اضافه كرده و به هم زدن ادامه دهید.

* بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه كه بوی خامی برنج از بین رفت شكر و گلاب را هم بیفزایید و آن قدر فرنی را هم بزنید تا رویه‌ی آن شروع به چروك شدن كند و حباب‌های درشت بزند و غلیظ شود. در این مرحله پودر هل را هم اضافه كرده و چند دور هم بزنید.

* فرنی را از روی حرارت برداشته و سریع در ظرف‌های از پیش آماده شده بریزید و با تخم خرفه و دارچین تزیین نمایید.

نكته

۱- این فرنی بعد از سرد شدن و داخل یخچال ماندن هم بسیار خوشمزه و لذیذ است و طعم آن اصلاً با فرنی تهیه شده با آرد برنج قابل مقایسه نیست.

۲- شیر را به مقدار اضافه تر از آنچه كه در دستور گفته شده كنار دست خود داشته باشید چون بنا به نوع برنج ممكن است شیر بیشتری احتیاج داشته باشید.

۳- در شیوه سنتی بعد از هر بار گرفتن شیره‌ی برنج دوباره آن را در نمك یار با سنگ مخصوص می ساییدند تا دوباره كشدار شود. ولی به دلیل سخت و طولانی بودن این كار شما می‌توانید فقط همان بار اول آن را در مخلوط كن بزنید.

۴- نمك یار سینی سفالی سنگینی است كه برای ساییدن برنج، تهیه دلار و… در قدیم مورد استفاده قرار می‌گرفت.

۵- سنگ نمك یار هم یك سنگ بزرگ تقریباً بیضی شكل است كه با آن مواد را درون نمك یار می ساییدند.

۶- برنج ساییده شده كش دار را فشكل می‌گویند.

۷- فرنی فشكل فرنی مخصوص گیلان است كه از شیره‌ی حاصل از برنج ساییده به دست می‌آید.