سهروفیروزان، منطقه ای تاریخی با پیشینه بیش از ۲۰۰۰ سال قبل از اسلام مركز دهستان سهروفیروزان، از توابع شهرستان فلاورجان در استان اصفهان است. در انتهای شهر قدیم فیروزان و در كنار رودخانه مزار امامزاده ابوالقاسم علیه السلام قرار دارد. مقبره امامزاده شاه عبدالقاسم مربوط به قرن پنجم از نوادگان امام سجاد (ع) است. محوطه بیرونی دارای حمام قدیمی بوده و اكنون هیچ اثری از آن نیست، علتش این بوده كه این امامزاده محل درس و بحث بوده و ظاهرا روستای سهر و فیروزان در اصل در اطراف این امامزاده بوده است و در گذر زمان بافت روستا تغییر كرده و به محل كنونی می رود و اماكن قبلی به زمین كشاورزی تبدیل می شود.
معماری
ساختمان امامزاده از خشت خام و گل رس ساخته شده است و در دوره های مختلف بخش هایی به آن اضافه گردیده و بعضا نمای آجری دارد، تنها كتیبه موجود در امامزاده متعلق به سال ۱۲۰۴ هجری است. گنبد امامزاده هرمی شكل با ساقه هشت گوش است. در مجموع نوع معماری امامزاده ایلخانی است و در دوره های صفوی، قاجاریه و متاخر تغییراتی در آن ایجاد شده، قرائن موجود گویای وجود حمام، بازار، قبرستان، چاهها، باغ ها و دیگر ملحقات و اضافاتی در اطراف و اكناف امامزاده بوده كه به مرور زمان و به تدریج تخریب شده، اگر مرقد را نقطه مركزی بنا قرار دهیم، ظاهرا به صورت چهار ایوانی بوده اگر چه اكنون دو ایوانی است. حدود ۵۰ سال پیش گنبد امامزاده تخریب شده كه آن را با آهن سفید بازسازی كرده اند و از حدود ۲۰ سال پیش با حذف آهن كاشی هایی با زمینه ی لاجوردی و مشحون به آیات قرآن و اسامی ائمه نصب نموده اند. در داخل حرم نیز با ازاره، سنگ های مرمر و كاشی های منقش به آیات قرآن و مقرنس های ساده تزیین گردیده، در كنار حیاط، مجاور حرم جایی كه به عنوان زائر سرا قرار می گرفته سنگابی از جنس سنگ پارسی وجود دارد كه به دوره ناصرالدین شاه تعلق دارد. این سنگاب دارای دو كتیبه است كه نشان می دهد توسط حسن خوانساركی وقف حضرت ابی عبدالله علیه السلام شده است كه نشان از وجود چشمه سارهایی در این منطقه بوده است. ابعاد مرقد ۶ در ۶ به صورت چهار درب قرینه از چهار طرف با سقفی با ارتفاع تقریبی چهار و نیم متر به صورت دوپوش با اسلوب قاجاری است و ضریح آن چوبی مشبك می باشد. نقل است قبر امامزاده حدود ۳ متر پایین تر از سطح زمین قرار دارد. در این بنا نقاشیهایی از دوران صفویه بجا مانده، زیر نقوش صفویه نقوش ساده گل و گلدان (به سبك قاجار) كشیده شده است كه از نظر زیبایی شناختی نسبت به نقوش عالی صفوی ارزشی یك به صد دارد. در مقابل درب اصلی امامزاده تعدادی قبر وجود دارد كه عمدتا اختصاص به سادات محل داشته، در یكی از اطاق های بزرگ زائرسرا سنگ مرمرین مجللی متعلق به اشرف الحاج حاج محمد كاظم وكیل الرعایا وفات جمعه ۴ ربیع الاول سنه ۱۳۵۴ هجری و همچنین دیگران وجود دارد. سنگ برجسته قبور با قدمتی بیش از صد سال با اشعاری بر روی قبر كلمه لنجان گویای این مطلب است كه مردم این منطقه را در دوران معاصر مانند دوران قدیم به همان لنجان می شناسند و آن كلمه خوانسارك با همان خوانلنجان گویای وجود چشمه های زیادی در این منطقه بوده است.
در این بنا زیرزمینی كه ورودی آن خراب شده و مقادیر زیادی خاك وارد آن شده است دیده می شود. مسجدی كنار امامزاده بوده و از دری مجزا به محوطه اصلی بقعه یا شاید بر سر سنگ اصلی قبر، راه داشته است كه اكنون بخشی از آن خراب شده و بخشی را با آجر بسته اند. در حیاط حوضی بدون آب، درختانی با صفا و حجره های درس طلاب كه اكنون متروكه شده اما فضای زیبا و آرام بخشی را برای درس و بحث در ادواری درخشان را به یاد می آورد. نكته غم انگیز كه در همه بقعات امامزادگان و دیگر اماكن تاریخی به وضوح دیده می شود، كابل كشی های بی قواره دوربین های مداربسته و لوله كشی های گاز و… است كه به راحتی روی نقوش بسیار با ارزش كشیده شده و آنها را زخم كرده است. همچنین تركهای دیوار، نصب انواع اعلامیه ها و یادگاری ها آسیب های جبران ناپذیری به آنها می زند كه به راحتی و تنها با اندكی مدیریت می توان از اینگونه موارد جلوگیری كرد. امامزاده زیارتگاه اهل محل است و از جاهای دور و نزدیك نیز برای زیارت به این مكان آمده و نذورات خود را در جوار آن ادا می كرده اند و در گذشته پنجشنبه بازار پر رونقی نیز داشته است.
موقعیت مكانی
سهروفیروزان روستایی از توابع بخش پیربكران شهرستان فلاورجان در استان اصفهان می باشد. راه های دسترسی به این روستا از شهر ابریشم، گردنه آبنیل، شهر پیربكران و اتوبان ذوب آهن می باشد. این روستا در هفت فرسنگی اصفهان واقع شده است.
جاذبه های گردشگری سهروفیروزان
این روستا دارای ۳۰ اثر تاریخی و ۶ اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران می باشد. این آثار عبارتند از: پل بابا محمود سهروفیروزان كه در تاریخ ۲۵/۱۲/۱۳۴۵، حمام سهر در تاریخ ۱۳/۳/۱۳۸۶ ، حمام فیروزان در تاریخ ۱۸/۹/۱۳۸۷، برج كبوتر باغ ملاباشی درتاریخ ۲۰/۱۲/۱۳۸۵ و بقعه امامزاده شاه ابوالقاسم نیز در تاریخ ۱۶/۳/۱۳۵۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. از دیگرآثار این روستا، مسجد بابا محمود، مقبره بابا محمود، مقبره باباشیخ، بابا هوالدین، مسجد ملائكه، امامزاده زكیه، رقیه خاتون، خانه تاریخی حاج محمود وكیلی و شیرسنگی می باشند.
