همزمان با فصل بهار، شكوه خلقت الهی و آرامش بهاری در حاشیه زیبای رودخانه مرزی ارس در شهرستان مرزی پارس آباد دشت مغان جلوه گر می شود. از آنجا كه شهرستان پارس آباد از غرب به شهرستان كلیبر در استان آذربایجان شرقی منتهی می شود و از جنوب و جنوب غربی به شهرستان بیله سوار و گرمی و از شمال و شرق به رود ارس و جمهوری آذربایجان محدود می گردد برای دسترسی به این بهشت ناشناخته در استان اردبیل و دم زدن در هوای ناب و طبیعت بكرش راه چندان دوری در پیش نیست.
شهرستان پارس آباد بزرگ ترین شهرستان دشت پربار مغان، با داشتن مرز مشترك با كشور آذربایجان و قرارگیری در شاهراه بین المللی حمل و نقل از جمله قفقاز، پیشینه تاریخی اقتصادی قابل توجه، اقلیم مناسب، منابع غنی آب و كشاورزی، مراتع و ذخیره گاه های جنگلی، قابلیت های توسعه گردشگری در زمینه های مختلف را دارد. گشت و گذار در طبیعت بكر، زیبا و محصوركننده ارس امری جدایی ناپذیر در سفر به این شهرستان مرزی است. پارس آباد دومین شهرستان پرجمعیت استان اردبیل، در شمالی ترین نقطه ایران قرار گرفته و فاصله آن با اردبیل ۲۲۰ كیلومتر است. این شهرستان مرزی حدود صد كیلومتر مرز مشترك آبی و خاكی با جمهوری آذربایجان دارد و رودخانه های مهم ارس و قره سو (دره رود) در اقتصاد و كشاورزی آن نقش اساسی دارند. سالانه تعداد قابل توجهی از اتباع جمهوری آذربایجان پس از ورود به كشورمان از طریق پارس آباد عازم جمهوری خود مختار نخجوان می شوند.
تفرجگاه گردشگری ارس (پارك ساحلی ارس)
تفرجگاه گردشگری ارس كه در نقطه صفر مرزی ایران با جمهوری آذربایجان واقع شده، یكی از جاذبه های گردشگری در نوار مرزی پارس آباد محسوب می شود كه با وجود چشم اندازهای بی بدیل و چشم نواز، سالها به خاطر مقررات خاص تردد در نواحی مرزی از دسترس همگان دور نگه داشته شده بود كه با همت مسئولین برای گردشگران بازگشایی شده است. جاذبه های اكوتوریستی رودخانه پرآب ارس و به ویژه جنگل ها ی طبیعی كناره های آن از بهترین مناطق گردشگری شمالغرب كشور به ویژه در نوروز و فروردین ماه در این منطقه است. پوشش گیاهی متنوع منطقه شامل نیزار، بوته زار، درختچه های گز با گیاهان مرتعی و دارویی توجه هر گردشگری را برای سفر به این منطقه مرزی جلب می كند. شالیزارهای این منطقه نیز برای گردشگران جالب توجه است. سواحل رودخانه مرزی ارس از یك هزار و سیصد هكتار جنگل طبیعی برخوردار است كه ۳۲۰ نهال آن توسط مردم منطقه كاشته شده است. با توسعه پارك جنگلی و احداث مراكز تفریحی و رفاهی، مجتمع های گردشگری و توسعه و بهسازی شبكه ارتباطی منطقه به ویژه مسیرهای منتهی به شهرك شهید غفاری و دریاچه مصنوعی، توان و زیبایی های زیادی در سواحل دریاچه وجود دارد.
رود ارس
رود ارس كه در زبان تركی آذربایجانی «آراز» نامیده می شود با تاریخ و فرهنگ این مرز و بوم گره خورده است. رود پرپیچ و خم ارس تا پیش از عهدنامه تركمانچای در اسفند ۱۲۰۶ متعلق به ایران بود، اما پس از آن تبدیل به مرز میان ایران و روسیه آن زمان شد. این رود از آن زمان تا امروز، مرز ایران و همسایگان شمال غربی را تشكیل می دهد. ارس كه از كوه های آناتولی در تركیه سرچشمه می گیرد، پس از طی حدود ۴۴۰ كیلومتر مرز مشترك ایران با دو جمهموری آذربایجان و ارمنستان پس از پیوستن به رود كورا در جمهوری آذربایجان به دریای خزر می ریزد. رود ارس و رطوبت آن باعث شده بسیاری از نقاط جنوب رودخانه كه طبیعتی بسیار سرد دارند، در زمستان معتدل تر شوند. در سراسر نیمه جنوبی این رود بلند، طبیعت زیبایی شكل گرفته كه البته به دلیل مرزی بودن آن، نمی توانید در بسیاری از نقاط آن توقف كنید. رود ارس با طول ۱۰۷۲ كیلو متر پر آب ترین رود در استان اردبیل به شمار می رود، این رود به علت قرار گرفتن در آذربایجان از دوران كهن اهمیت سوق الجیشی و تجاری داشته و یكی از مهمترین رودهای مرزی ایران است. این رود در حدود شمالی استانهای آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل از غرب به شرق جریان دارد. ابتدای ورودی آن به استان اردبیل از سد میل مغان در غرب پارس آباد و انتهای آن در قسمت شمال شرقی روستای پتلو می باشد. آراز یا ارس مهمترین و پرآب ترین رودخانه شمالی ایران در منطقه آذربایجان است كه از غرب جلفا در آذزبایجان شرقی تا اصلاندوز مغان (استان اردبیل) در طول نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان جریان دارد. جزیره های كوچكی كه در مسیر رودخانه قرار دارند زیستگاه مناسبی برای پرندگان بومی و مهاجرند.
جاذبه های گردشگری منطقه
از ۲۲ اثر ثبت ملی شهرستان پارس آباد ۱۰ مورد در مجاورت رود ارس واقع شده است كه از مهمترین آنها می توان از قلعه تاریخی اولتان با قدمت دو هزار و دویست ساله را نام برد. تپه نادری كه محل تاجگذاری نادرشاه افشار است و همچنین تالاب دوز كندی و چهل پله معروف آن نام از دیگر جاذبه های گردشگری دشت مغان هستند. دریاچه شهرك آیت ا... غفاری، حاشیه رود قره سو با چشم اندازهای زیبا، باغ های مدرن میوه و اراضی كشاورزی، آلاچیق های عشایری و سایت پرورش آهو از جاذبه های گردشگری این منطقه هستند.
چهل پله پارس آباد
این منطقه مكانی مناسب در سه كیلومتری شهر پارس آباد برای گردش و ماهیگیری و لذت بردن از زمین های سرسبز كشاورزی اطراف است و از همه مهمتر این كه اگر مسیر خاكی كنار كانال را چند صد متری به سمت شمال ادامه دهید به جنگل های زیبای كناره ارس و خود رود ارس در نقطه صفر مرزی خواهید رسید و میتوانید از زیبایی های بینهایت آن همراه با بوی خوش شالیزار های اطراف نهایت لذت را ببرید. جنگل های ساحل دریاچه و چهل پله در فصل بهار پذیرای هزاران نفر مسافر می باشد.
دشت مغان
اگر می خواهید از طبیعت پارس آباد مغان لذت ببرید حتما به دشت مغان هم سری بزنید تا جلوه خدادادی طبیعت را در این دشت وسیع نظاره گر باشید. دشت مغان از سه شهر گرمی، بیله سوار و پارس آباد تشكیل شده است و در شمال استان اردبیل قرار دارد. در میان این شهرها پارس آباد بدلیل رونق كشاورزی گوی سبقت را از دو شهر دیگر ربوده است. این دشت بزرگ كه بین كشور آذربایجان و استان اردبیل در سمت غربی دریای خزر واقع شده است، دارای زمین های هموار مجاور رود ارس و بخش های ناهمواری است كه ارتفاع آن به هفتصد متر نیز می رسد و وضعیتی كاملاً مناسب را برای توسعه كشاورزی و دامپروری پدید آورده است.
توصیه
لطفا از آتش های روباز در مناطق جنگلی استفاده نكنید و در صورت استفاده پس از خاموش كردن دور آن آب بریزید و روی آن را با خاك بپوشانید؛ چرا كه ممكن است چند دقیقه بعد مجددا آتش شعله ور شود و این آتش سوزی ناچیز با سرایت به سایر نقاط لطمات جبران ناپذیری به محیط زیست وارد سازد. از شكستن شیشه ها در جنگل ها و پای درختان باید اجتناب كرد؛ چرا كه گاهی اوقات این شیشه ها مانند ذره بین عمل می كنند و باعث ایجاد آتش سوزی می شوند.
متاسفانه هرسال از جاذبه های یاد شده سخن به میان میآید اما بخاطر مرزی بودن منطقه اكثر این مناطق گردشگری بخاطر ناهماهنگی ها و...اجازه ورود یا استراحت و لذت بردن آزادانه و گردش و بازدید ندارند و بعد از ورود توسط كشت مرزی و هنگ مرزی ممانعت بعمل می آید.
