بازار سنتی و تاریخی اهر به عنوان یكی از بازارهای فرهنگی كشور در منطقه ارسباران محسوب می شود كه مربوط به دوره قاجار است.
بازار سرپوشیده اهر (بازار نصیر بیگ) از جمله بازارهای تاریخی است كه معماری آن و مشاغل موجود جلب توجه می كند و یكی از جاذبه های گردشگری اهر به شمار می آید واز جمله بازارهای تاریخی می باشد كه علاوه بر حفظ بافت سنتی از لحاظ معماری و مشاغل موجود بسیار جلب توجه می كند و قدم زدن در این بازار و گشت و گذار درون حجره ها برای هر گردشگری لذت بخش خواهد بود.
این بازار دارای راسته بازار ـ بازار نصیربیك و بازار جعفرقلی خان و بازار كفاشان می باشد. این بنا دارای حمامی بوده كه در زمانهای قدیم از بین رفته است و اكنون محوطه آن دیده می شود.
سردر «نصیر بیگ» بازار تاریخی اهر تقریبا دست نخورده باقیمانده است. علاوه بر این، راسته بازار، بازار كفاشان و بازار نصیر بیگ قسمتی از بازارهای قدیمی اهر است كه به شكل و شیوه قدیمی خود پا بر جاست.
مجموعه بازار اهر با چندین راسته بازار از جمله راسته بازار نصیربیگ، راسته قدیم كلاهدوزان، راسته فرشفروشان، راسته روغنفروشان و بازار قدیمی كفشدوزان و بازار عباسقلی بیگ، و مكان فعلی میدان خشكبار و راسته بازار روباز حلاجان و بازارچه آهنگران و بازارچه مسگران و راسته بازار شمالی و جنوبی آقمچید جملگی جزو محله ساداتلو به حساب میآمدندو افرادی متمكن از محله باغبانلو در مكان اصلی بازار سرپوشیده اهر در كار تجارت فعالیت داشتهاند.
این بازار به علت رونق اقتصادی خاص خود در عصر قاجار از اهمیت بالایی برخوردار بوده است محله ساداتلوی اهر همواره مورد توجه و محل استقرار رجال آن عصر بوده است و اسكان متمكنین شهر در این محله بزرگ و نیز بخشی از صنعتگران و صاحبان حرف نشانگر اهمیت آن بوده است.
این محله نسبتا بزرگ با یك خط مستقیم جنوبی- شمالی از محل میدان بالهمچید از مقابل خانه معینالتجار- تا راسته جنوبی و شمالی گویمچید اهر به صورت یك شارع شش متری كشیده شده بود و از محل تقاطع شارع جنوبی و شمالی به طرف شرق دو تا شارع غربی و شرقی ایجاد شده بود كه هر دو نهایتا به راستههای شمالی و جنوبی میدان آقمچید و محل بازار تاریخی میرسیدند.
ارتباط این شوارع با مركز شهر (ارك حكومتی) و بازار و میدان آق مچید و خانه و كاروانسرای قدیم حاج حسن اهری و خانه های اطراف آنها مجموعا هسته اصلی مركز شهر اهر در دوره قاجار را تشكیل می دادند.
ویژگیهای بازار اهر از نظر معماری:
شهرستان اهر دارای بازار زیبایی است به طوریكه یكی از بهترین بازار های آذربایجان بعد از تبریز است . این بازار دارای تزئیناتی است كه در بازار های شهر های دیگر كمتر دیده می شود . قسمت عمده آن ۲ طبقه و دارای راسته های مستقیم و دارای گنبد های تماما آجری است . پوشش سقف بازار به صورت كلمبو می باشد ولی در یك قسمت از بازار پوشش به صورت كاربندی می باشد و دیوار مغازه ها خشتی و سقف مغازه ها چوبی می باشد .سردرب مغازه ها هم قبلا گچبری و با نقوش اسلیمی تزئین شده بودند.بنای بازار در قدیم با تیر و حصیر بوده است.
بازار اهر در عین فرسودگى داراى تزئیناتى است كه در كمتر بازارى دیده مىشود. به تعداد خیلى كم از این تزئینات در سراى مظفریهٔ تبریز، آن هم در لچك مغازهها وجود دارد، اما در این بازار تمام مغازههاى طبقهٔ دوم با گچبرىهاى زیبا از گل و برگ یا اسلیمى توریقى بسیار درشت تزیین شده است. علاوه بر گچبرىهاى متنوع، ابتكاراتى نیز در آجرچینى گنبدها به كار رفته است. تنوع موجود در گچ بری و نقش گلها و برگهای بكار رفته بیش از 6 نوع تركیب تزئینی میباشد و همچنین در این بازار علاوه بر گچ بریهای متنوع ابتكاراتی نیز در آجر چینی گنبد بكار بردهاند. در آجر چینی گنبد به طور ساده و با رعایت تناوب بند عمودی، آجرها را گنبد زدهاند یعنی بند عمودی چینهها در امتداد هم قرار گرفته است و یك حالت ابتدایی در عین حال نامانوس به آن داده است.
در زمان رشیدالملك، حكمران وقت ارسباران، این بازار تعمیر و مرمت گردید و در سال ۱۳۲۱ هجرى قمرى در نیمهٔ شعبان مطابق با جمعه , 14 آبان 1282 افتتاح شد و مرحوم ملاحسن ادیب (طوطى اهری) شعر زیبایى در این باب سرود.
بخشهایی از این بنا در زلزله ۲۱ مزداد ۱۳۹۲ تخریب شده بود كه در عرض ۳ ماه مرمت و بازسازی شد.
ازاین بازار چه سوغاتی ببریم؟
صنایع دستی:
از جمله صنایع دستی منطقه ارسباران و شهرستان اهر فرش ، جاحیم، گلیم، و به خصوص ورنی است كه نوعی دست بافت زیبا و پشمی و یا ابریشمی است و به عنوان زیرانداز بافته می شود و از اهمیت ویژه ای برخوردار است .
سوغاتی اهر:
كمتر شهری در ایران وجود دارد كه شیرینی و نان مخصوص و به نام خود را داشته باشد. شهر اهر یك نوع شیرینی با نام « اهری» و نوعی نان به نام “نان اهری” (یتی قات) دارد كه جز سوغات این شهرستان محسوب می شود.
در بازار تاریخی اهر نیز خوراكیهایی از جمله شیرینی اهری، نان روغنی شیرین و فتیر پخته شده با مغز گردو را به عنوان سوغاتی به شهر خود ببرید و لبینات خوشمزه با طعم طبیعی از شیر و خامه و پنیر را تجربه كنید.
وجود تنوع آب و هوایی و خاك حاصل خیز و مردمان پرتلاش و زحمتكش شهرستان اهر باعث شده در هر منطقه میوه خاصی پرورش یابد كه از جمله می توان به گیلاس افیل، سیب قره قرمز، ذرت و گردو، توت وپیازوسماق هوراند، كدوتنبل شیرین خوش طعم، عسل، تولید لبنیات مرغوب( كره، خامه و ماست)، تخم مرغ محلی، رشته پلویی روستای دیزبین، شیرینی اهری، نان یوخا و نان یدی قات اشاره كرد.
انواع محصولات وفراورده های سایر مناطق ارسباران در اهر قابل خرید و دسترسی میباشد ازجمله زغال كلیبر، سماق و پیاز هوراند، كدو تنبل بومی ارسباران، انار و...كه همه این محصولات و فرآورده ها را در اهر میتوان خریداری كرد.