روستای الیت از توابع بخش مرزن آباد شهرستان چالوس، از جمله روستاهای بسیار زیبا و با چشم انداز كم نظیر است كه شاید كمتر بدان پرداخته و یا تصاویری از آن منتشر شده باشد. این روستا با ارتفاع ۲۰۰۰ متر از سطح دریا، از شمال به سامان مرتع ناتر و بیجدنو و فشكور، از جنوب به سامان مرتع پلادكوه سر و انگوران، از شرق به سامان روستای مچر و از غرب به سامان مرتع دلیر منتهی می باشد. فاصله روستای الیت تا مركز بخش ۴۲ كیلومتر و فاصله آن تا مركز شهرستان۶۷ كیلومتر است.
جاهای دیدنی روستای الیت
روستای الیت، روستایی با صفا و تاریخی است كه مردمانی خونگرم و مهمان نواز دارد. این روستا در دشتی هموار و میانِ دو كوه كه در ضلع جنوبی ارتفاعات علم كوه واقع شده اند، قرار گرفته است. آثار تاریخی این روستا و سنگ نوشته های اطراف امامزاده های آن، نشان از تاریخ و پیشینه طولانی الیت دارد. رودخانه ی بسیار زیبای الیت در جنوب و مراتع چشمگیر آن در جهت های شمال و غرب واقع شده اند.
این روستا دارای دو شیب ملایم و تندِ مشرف به دریا و نیز كوهپایه ای منتهی به جنگل می باشد. درختانی نظیر ون، بید، گردو، سیب و زرد آلو در طبیعت ِ این روستا و در شیب ملایم آن به چشم می خورند. همچنین در روستای الیت زمینهای گندم كاری نیز موجود است. باغات سیب حدود دو هكتار زمینهای روستا را به خود اختصاص داده اند. در این روستا گل و گیاه زینتی فراوان و نیز گیاهان دارویی به صورت طبیعی رشد می نمایند. كشت سیفی جات نیز در روستای الیت معمول بوده و حدود دو هكتار از زمینهای روستا به این نوع كشت اختصاص دارد.
جنگل های معروف الیت
از مشهورترین جنگل های روستای زیبای الیت می توان به جنگل عیسان، داماد گردن، اسكیس نو، گل گزنه، شرون دره، راش گردن و گرده رو اشاره كرد. این جنگل ها اغلب در ضلع شرقی روستای الیت قرار دارند. روزگاری الیت میزبان مزارع وسیعی بوده است اما آنطور كه این روزهای به نظر می رسد دیگر خبری از كشت وسیع در این منطقه نیست.
الیت روستایی مملو از چشمه های طبیعی
این روستای زیبا و سرسبز مملو از چشمه سارهای پرآب و جوشان است. از مهم ترین چشمه های اطراف این روستا می توان به چشمه های چتی چشمه، سنگ چشمه، قلقل چشمه، مالا كیل، لان چشمه و اسپه اشاره كرد. در این روستا می توان در فصل بهار شاهد ریزش آبشارهای متعددی بود. روستای الیت یخچال های طبیعی را نیز در خود جای داده است كه از جمله می توان به گته نمه چال و نفت چاك اشاره كرد.
روستای الیت دارای فرآورده های دامی نظیرِ شیر، ماست، دوغ، سرشیر و … می باشد. سیر بیج و شیر تره از غذا های سنتی این روستا به شمار می آیند. آبشار زیبای الیت، رودخانه، جنگل، بوستان روستایی، غار، كوه،دریا و چشمه های آب گرم و آب معدنی از جاذبه های این روستا به شمار می آیند، كه نظر بسیاری از گردشگران را به خود جلب نموده اند.
صنایع دستی روستا
حصیر بافی، نمد مالی، پارچه بافی و …. صنایع دستی روستای الیت محسوب می شوند. این روستا در تمامی فصول سال برای گردشگری مناسب بوده و مناظر آن در تمامی فصول جذابیت خاص خود را دارد. اما از آنجایی كه این روستا دارای شرایط محیطی سرد و كوهستانی است، در فصول سرد سال وسایل مورد نیاز در طی سفر را با خود به همراه داشته باشید.
معماری روستا
مزارع یكپارچه و خانه های متراكم روستایی قدیمی و نیز خانه های ویلایی جدید، چشم انداز زیبایی به این روستا بخشیده است. محله قدیمی روستای الیت دارای خانه هایی با معماری سنتی و بسیار زیباست، كه از مصالحی نظیر سنگ و گل ساخته شده اند. این خانه ها دارای سقف هایی با پوشش تیرهای چوبی هستند. و به جهت ظاهر زیبا و بكرشان بسیار مورد توجه گردشگران بوده اند.
سقف خانه های قدیمی روستای الیت به جهت شرایط اقلیمی، شیروانی بوده و با مصالحی چوبی و لَت پوشانده شده اند و جذابیت خاصی به این بناها بخشیده اند. بقایای استقرارهای برجای مانده نظیر قلعه و ساختار های مسكونی نشانگر لایه های متعدد تمدنی در روستای الیت می باشند. بررسی ها و مطالعات باستان شناسی سطحی در این منطقه، آثار تمدنی دوران های پیش از تاریخی (نوسنگی) و اشكانیان را تایید نموده است.
به جزء طبیعت بسیار زیبا و سحر انگیز الیت می توان به جاذبه های گردشگری دیگری نظیر گسل تنگا تنگه، تنور دیو، چشمه اسبه اُ، زیارتگاه های حضرت احمد رضا و حضرت زینب رضا، درختان تنومند ون و كهنسال،غار گرس جار اشاره نمود، كه همواره مورد توجه گردشگران بوده اند. همچنین روستا دارای چشمه های متعددی نظیر قلقل چشمه، سیا چشمان، سوزناك چشمه، اسپرو چشمه، چتی چشمه، لان چشمه، مالا كیله و …. می باشد. این چشمه ها زیبایی الیت را مضاعف نموده اند و به آن صفای چشمگیری بخشیده اند.
ییلاق الیت به جهت ویژگی های خاص و منحصر به فردش، همواره مورد توجه گردشگران و دوستداران طبیعت بوده است. هر ساله بسیاری از افراد به صورت جمعی و گروهی و نیز انفرادی به آنجا سفر كرده و از موهبت های آن بهره مند می شوند.
نحوه دسترسی
برای سفر به روستای الیت از شهرستان چالوس كه وارد جاده اصلی تهران می شوید. پس از طی ۴۲ كیلومتر و گذشتن از رستوران همسفر در سمت راست به یك جاده فرعی میرسید. با تابلویی مسیر جاده كوهستانی را نشان از ابتدای جاده تا ورودی روستا حدود ۲۰ كیلومتر میباشد كه پس از گذشتن از پل واسپول و شیب نسبتا تند به یك تقاطع میرسید. از سمت چپ جاده یك راه فرعی جدا شده و به روستاهای (پلاكو، چارباغ و ….. انگوران از روستاهای چالوس ) منتهی میشود . در سمت راست جاده نیز روستای كوچك دزماكوتی با چشم اندازی زیبا قرار دارد كه با عبور از این روستا جاده وارد منطقه جنگلی می شود.
در اینجا شما شاهد جنگلهای انبوه و زیبا و منحصر به فردی هستید كه تا خود روستا ادامه دارد. پس از طی مسافتی ۱۷ كیلومتری به ولیردره میرسید. اینجا ابتدای حوزه مسكونی روستای الیت است . روستایی به قدمت تاریخ بشریت كه این را میتوان از سنگ نوشته های اطراف امامزاده و یا از آثار تاریخی بجا مانده در جای جای این روستا به وضوح تشخیص داد.
