بزرگ‌ترین گنبد قاجاری بر چه بنایی قرار دارد

گنبدها از جذاب‌ترین عناصر برخی بناهای تاریخی هستند اگر تمایل دارید بدانید بزرگ‌ترین گنبد قاجاری بر چه بنایی قرار دارد، با ما همراه باشید.

كاشان یكی از شهرهای غنی از نظر تعداد آثار و بناهای تاریخی است. یكی از دیدنیهای كاشان مسجد آقا بزرگ است كه نظیر آن را پیدا نخواهید كرد. این مسجد در واقع مجموعه ای متشكل از مسجد و مدرسه است كه منسوب به ملا مهدی نراقی است. این بنا در زمان پادشاهی محمدخان قاجار و به دست یك آدم نیكوكار به نام حاج محمدتقی خانبان و پسرش ساخته شد. چیزی كه باعث زیباتر شدن این مسجد شده است، تزیینات و عناصر نفیسی است كه در آن استفاده شده است. مقرنس كاری های سردر مسجد و گچ بری های ظریف و كاشی كاری های بی نظیر، همه باعث شده اند تا شما با یك اثر تاریخی بی نظیر طرف باشید.

گنبد آجری باشكوه مسجد و مدرسه آقابزرگ
یكی از شاخص ترین بناهایی كه در معماری میتوان نام برد، مسجد آقا بزرگ است. در این مسجد شما می توانید تلفیقی از فرهنگ ایرانی و اسلامی را ببینید. مسجد آقا بزرگ یكی از جاهای دیدنی كاشان است كه در دل كویر خودنمایی می كند. یكی از زیباترین و با شكوه ترین مساجدی كه از دوره قاجار به جا مانده است، مسجد آقا بزرگ است كه تنها مسجد ۵ طبقه جهان به شمار می رود. در این مقاله می خواهیم بیشتر در مورد این شاهكار معماری در كاشان صحبت كنیم.

ساختمان این بنا در روزگار پادشاهی محمدشاه قاجار آغاز گردید و در سال‌های نخستین سلطنت ناصرالدین‌شاه (۱۲۶۴–۱۳۱۳ق)، به پایان رسید. به نظر می‌رسد كه این مجموعه، بر روی آثار به جای مانده پس از زلزله ۱۱۹۲ق یا دوره‌های گذشته ساخته شده باشد، به خصوص شبستان ۴۰ ستون شمالی مسجد كه احتمالاً پیش از احداث گنبدخانه بر روی بقایای خانقاه، مسجد، مقبره و مدرسه خواجه تاج الدین (متعلق به اواسط سده ۹ق) ساخته شده‌است. تلفیق این شبستان با مسجد و مدرسه‌ای كه بعداً در كنار آن ایجاد گردید، یكی از نمونه‌های ایجاد هماهنگی و اتصال دو بنا در كنار هم است.

مسجد و مدرسه آقابزرگ مجموعه نفیسی است از عناصر معماری و تزییناتی، و تركیبی از این حجم‌ها و اندام‌های متناسب به هم تنیده، شامل: سردر و هشتی ورودی، صحن مركزی، مقصوره و شبستان‌ها. همچنین مدرسه آقا بزرگ كاشان با طرح گودال باغچه و بادگیرهای كه نمایانگر استفادهٔ هوشمندانه از عناصر اقلیمی است. استفاده از خاك بستر ساختمان، بدون باقی گذاشتن آثار یا ضایعات در محل استخراج، برای ایجاد مصالح موجب شده‌است تا با حداقل مصرف انرژی و افزودنی‌های غیر محلی، درصد عمدهٔ مصالح مورد نیاز از درون محل كارگاه ساختمان تأمین شود.

چند بخش مدرسه و مسجد آقا بزرگ

پیرنشین: در اولین بخش از مسجد آقا بزرگ كاشان، محلی به اسم پیرنشین وجود دارد. در این بخش سكوهایی را ساخته‌اند كه استراحتگاهی برای میان‌سال‌ها است؛ البته دیگر عابرها هم روی این سكوها می‌نشینند و نفسی تازه می‌كنند.

ورودی و سردر: سردر مسجد از همان ابتدا زیبایی بنا را به همه نشان می‌دهد. در بالای سه ضلع سردر، كتیبه‌هایی خودنمایی می‌كند. روی یكی از كتیبه‌ها قصیده‌ای را حك كرده‌اند. در كتیبه مرمری دیگر می‌شود بخشی از دستورهای محمد شاه را دید. نوشته‌های حك‌شده روی كتیبه‌ها یادگاری از خوش‌نویس‌های بزرگ آن دوره است. می‌توانید آثاری از محمد ابراهیم (جد خاندان معارفی)، محمد حسین (جد خاندان ادیب) و سید صادق كاشانی را آنجا ببینید. كنده‌كاری‌ها و گره‌چینی‌های ورودی بسیار تماشایی است. برای تزیین در ورودی، به تعداد آیه‌های قرآن یعنی 6666 گل میخ به كار برده‌اند.

گنبدخانه: در بخش‌های مختلف مسجد، سه شبستان ساخته‌اند. اگر به طرف شمال حیاط بروید، شبستان شمالی مسجد را پیدا می‌كنید. جنس ستون‌های این شبستان از آجر و سنگ است. برای ایجاد روشنایی در فضای داخل شبستان، روزنه‌هایی را ایجاد كرده‌اند كه نور از آن‌ها می‌گذرد. در بخش جنوبی، شبستانی نیم‌طبقه‌ای هست. نور از شكستگی‌های سقف در این بخش، وارد شبستان می‌شود. شبستان غربی قدمت كمتری نسبه به دیگر بخش‌ها دارد. تعداد 20 ستون و 30 طاق آجری جلوه‌ای دل‌انگیز به این بخش داده‌اند.