امامزاده پیرمراد

امامزاده پیرمراد یكی از نقاط تاریخی مذهبی شهر استهبان است.

امامزاده محمد بن علی بن ابراهیم بن موسی بن جعفر معروف به پیرمراد است. این امامزاده در باختر استهبان و به فاصله ۱۰۰۰ قدمی از مركز شهر قرار دارد. براساس اطلاعات گذشتگان در ابتدا گنبد بسیار كوچك و گلی داشته است كه در اثر بارندگی شدید پیاپی هفت روزه و راه افتادن رودخانه پیرمرداد آب از اطراف بقعه عبور می كرده ولی صدمه‌ای به قبر وارد نشده، اما در مسیر آن شن‌هایی جمع شده كه گنبد آن به همت حاج میرزا بابا (۱۲۰۰-۱۲۸۲ هجری قمری) فرزند حاج آقا محمد فرزند آقا علی فرزند محمد علی بیگ ذوالقدر جهرمی از سلسله خواجه‌ها كه در زمان سلطنت زندیه به حكومت بلوك اصطهبانات مصوب گردیده بود، مرمت و بازسازی و پس ازچند سال دوباره گنبد و ایوانی كه تزیین به كاشی كاری بود ساخته شد.

امامزاده پیرمراد بنای نسبتاً مجللی است با گنبد كاشی سفید كه مزین به نقوش طرح لوزی است. دو مناره كوچك و ایوانی در جلو آن واقع و تا حدی به بقعه شاه چراغ شباهت یافته است. حوض درازی نیز در محور بقعه ساخته‌اند كه بر زیبایی آن می‌افزاید.

در كناره دیواره قدیمی كه قطر هر پی آن حدود ۱٫۵ تا ۲ گز بوده، یك سنگ قهوه‌ای به خط كوفی وجود دارد كه هم اكنون زیر خاك است.

در سال ۱۳۶۲ خورشیدی جهت گسترش و احداث گنبد و بارگاه جدید تصمیم گرفته شد كه ساختمان موجود را خراب كنند، علیرغم تمام مخالفت‌های محلی سرانجام در شب تاسوعای ۲ مهر ۱۳۶۲خ قسمتی از آن را با لودر خراب كردند.

سرانجام در سال ۱۳۶۸ پس از ویرانی تدریجی ساختمان قبلی كلنگ احداث ساختمان جدید با زیربنای ۱۱۰ متر به زمین زده شد و شركت سد برتهران با مصالح امروزین شروع به كار كرد و هنور به مرحله نهایی خود نرسیده است. (مرداد ۷۶)

در حال حاضر ساختمان پیرمراد دارای چهار رواق و یك مسجد است. محوطه داخل حرم ۱۴۴ مترمربع می‌باشد كه دارای یك عرق چین كه روی آن گنبدی به ارتفاع تقریبی ۲۸ متر و قطر ۱۳ متر می‌باشد كه همگی با آهن آلات و سیمان و به دست كارشناسان و معماران مجرب محلی بدون استفاده از هرگونه جرثقیلی ساخته شده است. چنین گنبدی از نظر ارتفاع در استانهای مجاور مشاهده نشده است.

ضریح آن به عرض ۳ و طول ۴ متر و ارتفاع ۲٫۸۰ متر توسط برادران نقره ساز پرورش اصفهان به مبلغ ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان در سال ۷۲-۷۱ ساخته شد.

در سال ۱۳۷۳ خورشیدی دو مناره به ارتفاع تقریبی ۴۰ متر و قطر ۲ متر از آهن و آجر و سیمان ساخته شد، كه هنوز تزیینات آن به عمل نیامده است.