به سمت گونبرف
از تبریز تا روستای گونبرف نزدیك به دو ساعت فاصله است. بنابراین شما با قطار، هواپیما، اتوبوس یا وسیله شخصی باید خودتان را به تبریز برسانید. تبریز زیبایی های زیادی دارد كه اصلانیاز به گفتن ندارد. اما ما بدون این كه دیداری از تبریز داشته باشیم مسیر را یكسره به سمت اسكو تغییر می دهیم. البته شما می توانید بعد از بازدید از بازار تبریز و خانه مشروطیت و… جاده را به سمت اسكو برسانید. اما اگر شما روی ریل زندگی سوارید می توانید قطار تبریز، مراغه و تهران را انتخاب كنید. این قطار از شمال و شمال خاوری روستاهای تابعه اسكو مانند ایلخچی و خسرو شهر می گذرد، ولی ما به شما پیشنهاد می دهیم مسیر تبریز به اسكو را از دست ندهید. بویژه در فصل تابستان. جاده به این سمت كه می رسد شانه به شانه زیبایی ها قرار می گیرد. جاده در سایه سار سبز درختان با صدای رودخانه ها یكی می شود و پشت هر پیچ زندگی لحظه ای بكر را در قاب چشمان شما می نشاند. البته تا رسیدن به روستا یك مسیر جاده روستایی هم داریم. ولی به آمدنش می ارزد اصلاشك نكنید.
توقف در اسكو
تبریز را یكسره به اسكو می رسانیم. البته در میان زیبایی های طبیعی و همچنین باغات زیبای انگور. باغات انگور یكی از ویژگی های شهر اسكو است كه می تواند هم نگاه ما را شیرین كند و هم كام ما را.
پیش از رسیدن به روستای «گونبرف» می خواهیم در كوچه پس كوچه های اسكو قدم بزنیم. مسجد جامع اسكو می تواند یكی از انتخاب های ما باشد. دیدار از تپه میدان اسكو را هم باید در فهرست خودمان قرار دهیم. دریاچه ارومیه هم فاصله كمی با اسكو دارد. می توانید تنی به آب شور در حال خشكیدنش بزنید. به یاد لجن هایی كه روزگاری درد از بدن مسافران می گرفت.
راستی تا فراموش نكرده ایم سری هم به چاپخانه های اسكو بزنیم. چاپ باتیك یكی از انواع چاپ های سنتی است كه اسكو در آذربایجان شرقی تنها شهر ایرانی است كه هنوز كارگاه های چاپ باتیك در آن فعال هستند. چاپ باتیك در شهرستان اسكو روی پارچه های ابریشم انجام و از نقش و نگارهای سنتی و رنگ های سرد در آن استفاده می شود. روش كار هم به این صورت است كه موم را روی قسمت های مورد نظر می ریزند و بعد قسمت های دیگر را رنگ می كنند. بنابراین روسری های زیبایی می توانید از اسكو به عنوان سوغات ببرید، روسری هایی كه در شهرهای دیگر پیدا نمی كنید. مردم اسكو به این روسری ها «كلاقه ای» می گویند. البته روسری های طرح دار تنها سوغاتی این شهر نیست. علاوه بر آن اسكو خشكبار، لبنیات و شیره انگور خیلی خوبی هم دارد.
به سمت كندوان
به اسكو كه می رسی حتی اگر مقصدت باغ های گل گونبرف باشد، باید وقتی را هم برای دیدار از روستای كندوان بگذاری. مگر چند روستا می توان مثل كندوان پیدا كرد. تنها یك روستا آن هم در تركیه. شاید هم نسبتی با هم داشته اند این كوهكنان. روستای كندوان در دامنه كوه های سرسبز سلطان داغی است. درست در ۱۸ كیلومتری اسكو قرار دارد. پیش از آن هم می توانید از روستای حیله ور بازدید كنید. یكی از روستاهایی كه خانه هایش مانند قبر می ماند. البته جای زندگی زندگان بوده است نه مردگان. الان كسی در این روستا زندگی نمی كند. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دستی به سر و روی روستا كشیده تا گردشگران این مسیر از آن بازدید كنند. كوه سلطان داغی هم می تواند علاوه بر این كه لذت كوهنوردی را به ما بچشاند، صحنه های منحصر به فردی برای عكاسی در اختیار ما بگذارد. اصلااین مسیر كه ما در آن گام بر می داریم، جان می دهد برای تهیه پوسترهای عالی.
سمفونی رنگ ها
در كندوان همه پوشش ها و زیراندازهای خانه ها اعم از فرش ها، گلیم ها، پالازها، چهل تكه ها و پرده ها محصول دستان هنرمند زنان روستاست. هر صبحی كه فرا می رسد، خانم ها شروع به آب و جارو و خانه تكانی می كنند. گلیم ها و چهل تكه های رنگارنگ، در بلندای ستیغ كوه های سهند بر دست زنان روستا تكان می خورد و سمفونی تكرارناپذیر رنگ ها را به تصویر می كشند. در همان زمان اگر در كوچه های تنگ و باریك كندوان گذر كنی، بوی نان محلی در فضا شما را به سوی خود می كشاند. آن را از دست ندهید.
جالب اینجاست كه بیشتر آشپزخانه ها در كندوان، به علت نبودن دودكش و فضای كافی در محوطه داخل خانه ها و برای پرهیز از دود تنور، بیرون كندوها و در دامنه های كوه ساخته شده اند. همین جا یادآوری كنم كه بیشتر زنان روستای كندوان باسواد هستند و درصد بیسوادان این روستا حتی از تبریز و آذربایجان هم كمتر است.
روستا مسجد، حمام، مدرسه و آسیاب دارد و كران مسجد تقریبا بزرگ ترین كران روستاست. در اینجا آرامشی باورنكردنی به انسان دست می دهد. وقتی به این موضوع فكر می كنم كه چگونه این انسان ها، طبیعت سخت را به تسخیر خود در آورده اند، به عنوان یك انسان در خود قدرتی مهارنشدنی حس می كنم كه تمام همنوعان من در طول تاریخ برای مهار طبیعت از آن بهره برده اند.
چشمه های آب معدنی
سهند تنها خانه های شگفت انگیز و باغ های گل و انگور نیست. سهند به خاطر برف و باران فراوان سرچشمه رودهای متعددی است كه یا جلگه های داخلی را مشروب می كند یا به دریاچه ارومیه می ریزد. آب و هوای خوش این منطقه سبب حاصلخیزی خاك اطراف روستای كندوان می شود. مرغوب ترین كشتزارهای اهالی كندوان در مقابل روستا، روی دشتی مرتفع و زیربنا قرار دارد. دره شمالی ـ جنوبی سرسبز كندوان یكی از خوش آب وهواترین و زیباترین نقاط كوهستانی ایران به شمار می رود كه علاوه بر نهر نسبتا بزرگ دارای چشمه های آب معدنی نیز هست كه دارای خواص پزشكی فوق العاده بوده و می گویند در دفع سنگ كلیه بی تاثیر نیست.
مراتع سرسبز كوه های سهند از مهم ترین مراكز دامداری و دامنه های اطراف كندوان یكی از بهترین نقاط پرورش دام در ایران به شمار می رود. بنابراین می توانید خستگی تن را به یكی از چشمه های آب معدنی بدهید تا روح تان تازه شود.
هنوز هم می توانید وقت خود را در سلطان داغی بگذرانید. منطقه ای به نام «ارشد چمن» لبریز از لحظه های سبز و بكر كه می تواند سوژه های بسیاری به عكاسان و عكس دوستان بدهد. در مسیر تبریز به اسكو گم نمی شوید. حالامی خواهد مسیر روستای كندوان باشد یا گونبرف. تابلوهایی برای معرفی مسیر نصب شده كه شما را به مقصد می رساند.
در همین مسیر شما درخت خیلی بزرگ توخالی را می یابید كه روزگاری محل یك كفاشی بوده است. اما امروز سازمان میراث فرهنگی دور آن را به عنوان یك اثر طبیعی حصار كشیده تا حفظ شود.
گونبرف
كمی از راه خاكی است و روستایی، اما به گونبرف كه می رسی می بینی كه می ارزد این راه را طی كنی. دو سوی جاده خاكی را هم درختان و مرغزار در بر گرفته است. بنابراین همه چیز برای یك تجربه ناب روستایی مهیاست؛ روستایی كه در گُل غلت می خورد.
سبك معماری خانه ها، پله ای است در دامان كوه. برخی از باغ های گل هم پله ای هستند و جان می دهد برای شكار لحظه ها. چند سالی است در آغاز فصل گل چینی سازمان میراث فرهنگی، با همكاری فرمانداری اسكو جشنواره گل محمدی را در این فصل در روستا برگزار می كند كه باعث شده تا مسیر بسیاری از گردشگران در این فصل به روستای گونبرف یا آن طور كه مردمش می گویند گونبر كشیده شود. به هر حال شما یا باید فردا جمعه در این روستا باشید یا هفته آینده زمانی را برای دیدار از باغ های گل گونبرف اختصاص بدهید.
راستی اگر قصد دارید كه چند روز را در این منطقه بگذرانید، در روستا جایی را پیدا نمی كنید مگر این كه مهمان شورا باشید. اما مردم مهربانی دارد كه با لبنیات روستایی از شما پذیرایی می كنند. فقط مواظب بیماری های تابستانی هم باشید، بویژه تب مالت. اما اگر اهل چادر و كمپ نیستید باید در تبریز دنبال هتل و مهمانسرا باشید.
نگران نباشید تبریز به حد كافی هتل و مهمانسرا دارد. در روستای گونبرف متاسفانه امكان تبدیل گل ها به گلاب نیست و به شهرهای دیگر از جمله تبریز و كاشان فرستاده می شود. اینجا فقط فصل گل چینی است. چقدر سخت است كه گلی از ما باشد ولی دیگری گلابش را بگیرد. اما در حال حاضر شرایط دیگری برای گلكاران گونبرف وجود ندارد.
