امارات متحده عربی با پرچمداری دوبی یكی از شناخته شدهترین مقاصد گردشگری دنیا به خصوص برای ثروتمندان است. عربستان مدتی است كه كمپینهای گستردهای را در زمینه گردشگری خود آغاز كرده است. در این زمینه شاید و تنها شاید ایران مزیت اندكی نسبت به بحرین داشته باشد.
از رییس جمهور تا معاونان و وزاری او و از روزنامه كیهان تا خبرگزاریهای مختلف، این روزها همه از ضرورت فرصت شناسی ایران سخن میگویند؛ فرصت شناسی در بهرهبرداری از جام جهانی قطر.
این حرف چندان عجیب نیست. جام جهانی یك فرصت بینظیر برای تقویت برند یك كشور در حوزههای مختلف است و این چیزی نیست كه بتوان آن را انكار كرد. جام جهانی نه تنها میتواند صنعت گردشگری یك كشور را متحول كند بلكه میتواند برندِ آن كشور را در جنبههای مختلف تقویت نماید. به جز این جام جهانی میتواند جایگاه سیاسی، اقتصادی و رسانهای یك كشور را به طور كامل دستخوش تغییر و تحول كند.
به جز این هر جام جهانی فرصتی برای كشورهای همسایه كشور میزبان است، به خصوص اگر كشور میزبان كشوری مثل قطر باشد كه به دلیل مساحت كم به طور طبیعی مشكلاتی در پذیریش حجم زیادی از گردشگران در یك بازه زمان كوتاه را دارد. چنین میزبانی میتواند حداقل صنعت گردشگری كشوری مثل ایران را در كوتاه مدت دستخوش تحول كند و درآمد ارزی خوبی را به ارمغان بیاورد. اما این حرف تا چه حد عملی است؟
حرفها و نقشهها؛ ایران در انتظار میزبانی از گردشگران حاضر در قطر
چهرههای مختلفی در دولت سخن از آمادگی ایران برای میزبانی از گردشگران جام جهانی به میان آوردند. ابراهیم رئیسی، رییس جمهور ایران در گفتوگویی تلفنی با امیر قطر خطاب به وی گفته بود: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در جهت برگزاری هرچه بهتر و باشكوهتر بازیهای جام جهانی، در جزیره كیش و سایر جزایر نزدیك به قطر هرگونه مساعدت و كمك مورد نیاز را ارائه كند و اطمینان داریم با برنامهریزیهایی كه انجام شده، جهانیان شاهد بازیهای خاطرهانگیزی خواهند بود.
مثلا محمد مخبر، معاون اول رییسجمهور با تأكید بر تدوین برنامه جامع همكاریهای ایران و قطر، اعلام كرد كه ایران خود را برای ورود گردشگران خارجی و تماشاچیان جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر آماده میكند.

در پی همین سخنان و توافق رییس جمهوری با امیر قطر، سخنگوی دولت عنوان كرد كه رییسی به معاون اول خود دستور داده تا كارگروه ویژهای برای هم افزایی و هماهنگی بیشتر دستگاههای دولتی به منظور استفاده بیشتر از ظرفیتهای گردشگری و اقتصادی برگزاری جام جهانی فوتبال در قطر تشكیل شود.
میزبانی از گردشگران جام جهانی؛ خیال خوش یا طرحی عملیاتی؟
سخنان مشابه رییسی و مخبر را دیگر مقامات دولت مثل سخنگوی وزارت خارجه هم بارها تكرار كردند. اما آیا این حرفها برای جذب گردشگر كافی است؟ پاسخ روشن است! خیر.
اجازه بدهید فرض كنیم كه برای نخستین بار تمام این حرفها جامع عمل میپوشد و تمام مقدمات برای میزبانی از گردشگران جام جهانی حاضر میشود. اگر چنین شود و ایران تمام كارهای اداری داخلی را انجام دهد آن وقت این پرسش مهم پیش میآید كه آیا گردشگر ایران را به عنوان مقصد گردشگری انتخاب میكند؟
قطر با چهار كشور ایران، امارات متحده عربی، بحرین و عربستان همسایه است و از این میان با عربستان مرز زمینی دارد. پس ایران برای برنده شدن در بازی گردشگری جام جهانی سه رقیب دیگر دارد. اگر معادلات سیاسی ایران با دنیا و قطر را نادیده بگیریم و درگیر مسائلی مثل مرز زمینی عربستان و قطر هم نباشیم آن وقت میرسیم به مزیت این همسایگان بر یكدیگر.
امارات متحده عربی با پرچمداری دوبی یكی از شناخته شدهترین مقاصد گردشگری دنیا به خصوص برای ثروتمندان است. عربستان مدتی است كه كمپینهای گستردهای را در زمینه گردشگری خود آغاز كرده است. در این زمینه شاید و تنها شاید ایران مزیت اندكی نسبت به بحرین داشته باشد.

در گام دوم تمام این كشورها از نظر زیر ساختهای گردشگری بر ایران برتری دارند. از حمل و نقل بینالملل تا حمل و نقل درون شهری و از امكانات هتلینگ تا امكانات مختلف جاذبههای گردشگری بحرین، عربستان و امارات بارها و بارها از ایران جلو هستند.
تنها مزیت جدی ایران بر هر كشور دیگری ارزانی قابل توجه آن است كه به لطف تورم و كاهش ارزش پول ملی رخ داده است. اما این ارزانی تا حدی جذاب است و گردشگران حاضر نیستند كیفیت را از یك حدی بیشتر قربانی ارزانی كنند.
با توجه به این سه مسئله باید گفت كه بخش قابل توجهی از گردشگران دبی و دیگر جزایر امارات را به خاطر كیش و قشم در ایران رها نمیكنند و راهی هم وجود ندارد كه این فاصله زیاد استانداردها یك یا دو ماهه جبران شود.