دریاچه وان اصلی‌ترین و مهم‌ترین جاذبه گردشگری وان است كه در سمت غربی آن واقع شده است. این دریاچه در واقع بزرگترین دریاچه تركیه است كه سه جزیره به نام‌های «آختارمار»، «چارپاناق» و «آن آدیر» را در خود جای داده است.
دریاچه وان:
دریاچهٔ وان بزرگترین دریاچه تركیه كه در غرب شهر وان و شرق تركیه نزدیك مرزهای ایران قرار گرفته است.
در بخش شمال غربیِ این دریاچه، كوه سبحان (به تركی: Süphan) به ارتفاع ۴٬۰۵۸ متر و در قسمت جنوبی آن، كوه‌های اختیار شهاب (به تركی: Ihtiyar Şahap) قرار گرفته‌اند.
شكل گرفتن دریاچهٔ نمكیِ وان ناشی از فعالیت‌های آتشفشانی در سالیان دراز بوده است. آب آن از جویبارهایی كه از كوهها سرازیر است، تأمین می‌شود. این دریاچه ۱۲۰ كیلومتر درازا، ۸۰ كیلومتر پهنا دارد، و ژرفای میانگینِ آن ۱۷۱ متر است (ژرف‌ترین بخش آن ۴۵۱ متر است). مساحت وان به ۳٬۷۵۵ كیلومتر مربع می‌رسد.
دیدنی های دریاچه وان:
در اطراف دریاچه وان جاذبه ها و دیدنی هایی وجود دارد كه بخشی از آن ها مربوط به چهار جزیره به نام های آكدامار، آدیر، كوش و جارپاناك است. در ادامه با این جزایر و دیگر دیدنی های دریاچه وان آشنا می شویم.
1- جزیره آكدامار
آكدامار دومین جزیره بزرگ دریاچه وان است كه وسعتی در حدود 0.7 كیلومتر مربع داشته و از ساحل فاصله ای 3 كیلومتری دارد. در این جزیره زیبا، طبیعتی دوست داشتنی و كلیسایی باستانی و ارمنی به چشم می خورند.
برای طبیعت گردی در این جزیره به بخش غربی آكدامار بروید تا صخره ای آهكی با ارتفاع 80 متری را ببینید. همچنین جالب است بدانید كه در بخش شرقی جزیره نیز چشمه ای جوشان و پرآب قرار دارد.
2- جزیره آدیر
جزیره آدیر بزرگترین جزیره دریاچه وان است كه در خود كلیسایی تاریخی و ارمنی به نام سنت جرج را جای داده است. قدمت این كلیسا به سال 1305 میلادی بر می گردد و تا قرن هفده و هجده همچنان مورد استفاده بود.
از جمله چیزهایی كه به این جزیره اهمیت می بخشد، نقشش در دوره نسل كشی ارمنی ها در اوایل قرن بیستم بود. در واقع در این زمان بود كه حدود 12 هزار زن و مرد ارمنی برای فرار از مرگ، به این جزیره پناه آوردند و به مدت 3 روز در آن روزگار گذراندند.
3- دیگر جزایر وان
دو جزیره كوچك دیگر به نام های جارپاناك (Çarpanak) و كوش (Kuş) در دریاچه وان قرار دارد كه هر دو خالی از سكنه هستند. البته هر دو جزیره در روزگاران گذشته محل سكونت افراد مختلفی بودند و امروزه تنها بقایایی از یك كلیسا و چند سازه تاریخی دیگر در آن جا دیده می شود.
جالب است بدانید كه جزیره كوش به نام جزیره پرنده هم شناخته می شود، چرا كه تعداد زیادی از پرنده های مختلف در آن سكونت دارند.
4- شهر احلات
احلات شهری تاریخی و 2900 ساله است كه در بخش شمالی دریاچه وان قرار گرفته و امروزه به سبب چند گورستان باستانی و جذابش شهرت پیدا كرده است. بر روی سنگ های قبر گورستان های این شهر، اشكال چند بعدی با طراحی های منحصر به فردی به چشم می خورد كه قدمت شان به قرون وسطی بر می گردد.
البته درباره دوره و حكومت تاریخی مربوط به این سنگ قبرها اختلاف هایی وجود دارد؛ اغلب آن را متعلق به دوره سلجوقیان می دانند اما اطلاعات شهرداری احلات چیز دیگری می گوید و معتقد است این سنگ قبرها به دوره هایی از پادشاهان ارمنی، حكومت ایوبیان، مغول ها و در نهایت دوره صفویان بر می گردند. این بدان معناست كه مجموعه گورستان عجیب و بی نظیر احلات در بین قرن های 12 تا 15 میلادی پدید آمده است.
