ساختمان پلاسكو

ساختمان پلاسكو را به‌عنوان اولین ساختمان بلند و مدرن تهران و ایران و اولین آسمان‌خراش منطقه خاورمیانه معرفی می‌كنند. برجی ۱۷ طبقه كه برگ تازه‌ای از مدرنیته را در دفتر پایتخت گشود و مرگ تلخ آن در ۵۴ سالگی، خاطره نمادین دیگری در حافظه تهران و ایران ثبت كرد.

ساختمانی كه زمانی نماد معماری مدرن پایتخت بود،‌ بعد از نیم قرن به نماد بی‌توجهی به ایمنی شهری و قصور اجرایی مسئولان تبدیل شد. برج قدیمی پلاسكو،‌ از نخستین مراكز خرید مدرن در ایران و بعد از بازار تهران، یكی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین بورس پخش پوشاك در تهران به حساب می‌آمد.

ساختمانی با سازه تمام فولادی كه در آخرین روز دی ماه ۱۳۹۵ خورشیدی،‌ آتش گرفت و به‌طور كامل فرو ریخت. در پی حریق و ریزش ساختمان پلاسكو،‌ ۱۶ آتش‌نشان و پنج شهروند عادی جان خود را از دست دادند. حال ساختمان پلاسكو جدید، بعد از پنج سال بازسازی در آستانه افتتاح قرار دارد؛ اما خاطره پلاسكو قدیم و سرنوشت غم‌انگیز آن، تا همیشه در اذهان مردم ایران باقی خواهد ماند. 

ساختمان پلاسكو چگونه ساخته شد؟

ساختمان نخست پلاسكو را همواره به‌عنوان یكی از نماد‌های مدرنیته ایران و تهران معرفی می‌كردند. سازه‌ای با ارتفاع ۴۲ متر و زیربنای ۲۹ هزار متر مربع كه در زمان احداث، عناوینی چون بلندترین ساختمان تهران، بلندترین بنای ساختمانی در ایران و نخستین آسمان‌خراش و ساختمان مدرن خاورمیانه را یدك می‌كشید.

بنای اولیه این سازه فلزی بلند و مدرن در دهه ۴۰ خورشیدی شكل گرفت. سازه‌ای كه اولین ساختمان با اسكلت فلزی در تهران و دومین ساختمان بلند دارای آسانسور پایتخت به شمار می‌آمد.

ساختمان پلاسكو در سال ‍۱۳۴۱ خورشیدی (۱۹۶۲ میلادی) توسط شخصی به نام «حبیب‌الله القانیان» معروف و ملقب به «حاج حبیب» تاجر و سرمایه‌دار ایرانی و رئیس انجمن كلیمیان تهران ساخته شد.

كار ساخت پلاسكو در فاصله سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۱ خورشیدی به طول انجامید و در نهایت در سال ۱۳۴۱ به بهره‌‌برداری و افتتاح رسید.

ساختمانی كه در بدو تاسیس و با ۴۲ متر ارتفاع، بلندترین ساختمان پایتخت بود و یك سال بعد (۱۳۴۲ خورشیدی) این عنوان را به ساختمان تازه تاسیس بورس تهران واگذار كرد كه ۶۸ متر ارتفاع داشت. علاوه بر عناوین مذكور،‌ برج پلاسكو در دهه ۴۰ خورشیدی، به‌عنوان «نماد سرمایه‌داری» نیز معرفی می‌شد