گرمازدگی یكی دیگر از مشكلاتی است كه مسافران و طبیعت گردان با آن گریبانگیر می شوند. البته در اكثر موارد این گرمازدگی ها اصولا گرمازدگی نیست و با استراحت كوتاهی برطرف می گردد. اما گاهی گرمازدگی های كاملا جدی روی می دهد كه عدم برخورد صحیح با آنها به راحتی می تواند عوارض جبران ناپذیری را ایجاد نماید.
گرمازدگی به طور كلی می تواند باعث عوارض زیر گردد:
1- كرامپهای عضلانی ناشی از گرما
2- خستگی مفرط
3- هیپوترمی
كرامپهای عضلانی ناشی از گرما
این وضعیت شامل اسپاسم عضلات ارادی به دلیل تخلیه الكترولیتها بوده، معمولا زمانی رخ میدهد كه فرد در اثر قرارگرفتن در معرض گرما، دچار تعریق شدید شده، مقداری زیادی آب و نمك از دست بدهد. سپس توسط نوشیدن آب، كمبود مایعات خود را بدون در نظر گرفتن كمبود نمك جبران نماید. در این موارد كمك های اولیه شامل خنك نگهداشتن بیمار و خوراندن نمك و در صورت نیاز تزریق سرم می باشد.
خستگی مفرط ناشی از گرما
این وضعیت معمولا زمانی رخ میدهد كه فرد در اثر قرار گرفتن در معرض گرما، مقادیر زیادی آب و نمك را از طریق تعریق شدید از دست بدهد. شكایات بیمار معمولا شامل سردرد، تهوع، سرگیجه و اختلال در بینایی است. در این موارد كمك های اولیه شامل قرار دادن بیمار در جای خنك و خوراندن آب و نمك به او می باشد. در صورت وجود حالت تهوع و استفراغ و یا بیهوش بودن بیمار، تزریق سرم ضروری است.
هیپوترمی در گرمازدگی
در موقعیت های بسیار گرم، به خصوص در هوای مرطوب و بدون باد (شرجی)، ممكن است هیپوترمی ظاهر گردد. در چنین وضعیتی درجه حرارت بدن به بالای 40 درجه سانتیگراد رسیده، تنظیم حرارت مختل می شود. علائمی همچون اغما و تشنج نیز ممكن است ظاهر شود. در هیپوترمی، هیپوتالاموس دچار بدكاری می شود و چون بیمار عرق نمی كند (بدلیل شرایط محیطی)، پوست گرم و خشك است. معمولا در این شرایط كاهش آب و الكترولیتها شدید نیست. در این موارد اقدام به خنك كردن بیمار باید هر چه سریعتر صورت گیرد. مهمترین مسئله، كاهش سریع درجه حرارت بدن است. در صورت پایین نیامدن دما ممكن است پیامدهای خطرناك و حتی مرگ متوجه مصدوم باشد، به همین دلیل از هر راه ممكن باید دمای بدن را پایین آورد.
