بیمارستان نجمیه بیمارستانی در تهران با سبك معماری اواخر دورهٔ قاجار است كه در دهه اول دورهٔ پهلوی افتتاح شده و در خیابان حافظ (خیابان دروازه قدیم یوسف آباد) پایینتر از خیابان جمهوری اسلامی واقع شدهاست. بیمارستان نجمیه در تاریخ ۱۴ مرداد ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۹۴۹۴ بهعنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و همچنین در فهرست موقوفات سازمان اوقاف و امور خیریه كشور قرار دارد. بنیانگذار بیمارستان نجمیه ، ملك تاج خانم فیروز نجمالسلطنه است. او نوهٔ عباس میرزا، دختر نصرت الدوله، همسر میرزا هدایت الله وزیر دفتر و مادر محمد مصدق میباشد.بیمارستان نجمیه نخستین بیمارستان مدرن تهران است كه در سال ۱۳۰۶ افتتاح شد و در تاریخ آبان ۱۳۰۷ وقف بیماران مستمند ایران گردید بنایی نیز در اواخر دهه ۳۰ توسط حاج محمدحسن شمشیری به مجموعه بیمارستان اضافه شد كه دارای همخوانی با دیگر ساختمانهای آن است.
بیمارستان نجمیه محل وفات دكتر مصدق نیز میباشد.این اثر ارزشمند با زیربنایی حدود ۱۲۰۰ متر مربع از بناهای اواخر قاجاری _ اوایل پهلوی است كه بر اساس كتیبه كاشی كاری ضلع جنوبی آن، ساخت بنا در سال ۱۳۰۸ آغاز و به سال ۱۳۱۱ شمسی افتتاح شده است.این بنا بعد از بیمارستان سینا دومین ساختمانی است كه از ابتدا به منظور بیمارستان طراحی و ساخته شده و در واقع یك موسسه خیریه محسوب می شود كه هم اكنون در اختیار دانشگاه بقیة الله است.
این ساختمان دارای نمای آجری با سقف شیروانی، پنجره ها و درهای چوبی و دارای دو زیرزمین مجزاست. سر در زیبای بیمارستان نجمیه با تزیینات مقرنس كاری گچی و كاشی خشتی در قسمت شرقی قرار دارد. قسمت جنوبی، دارای ایوانی با ستون های اسكلت چوبی و نمای گچبری است.ازامتیازات این بیمارستان اجرای كامل انطباق امور پزشكی با موازین شرعی است كه دراین مسیر رتبه اول كشوری را در سال ۸۸ از دانشگاه تهران كسب نموده است.بعنوان نخستین مركز در كشور ،زایمان طبیعی بی درد از خرداد ماه سال ۱۳۸۱ در این مركز راه اندازی شد .حضور ۲۴ ساعته پزشكان عمومی و متخصصین اطفال،زنان و زایمان و بیهوشی توان استقبال از بیماران اورژانسی را در طول مدت شبانه روز و ایام تعطیل فراهم كرده و وجود بخش های فعال NICU (بخش مراقبت های ویژه نوزادان) و ICU بزرگسالان ضریب اطمینان را افزایش داده است.
این بیمارستان در سال ۱۳۰۸ شمسی از طرف ملك تاج ملقب به نجم السلطنه یكی از دختران فیروزمیرزا پسرعباس میرزای نایب السلطنه(از نوادگان قاجاریه) ساخته و وقف شده است. نجمیه از جنوب به خیابان جامی، از شرق به خیابان حافظ و از شمال با خیابان شیخ هادی در ارتباط است.
نجم السلطنه در سال ۱۲۳۳ شمسی در خانواده ای وابسته به سلسله قاجاریه در میان ثروت و امتیازات فراوان متولد شد؛ خانوادهای كه انقلاب مشروطه وضعیت آن را متزلزل كرده بود. مادرش حاجیه هما خانم، دختر بهمن میرزا بهاءالدوله یكی دیگر از پسران عباس میرزا بود. نجم السلطنه در طول زندگی پرتلاطم خود سه بار ازدواج كرد كه هربار زندگی مشترك با فوت همسر پایان پذیرفت. بار اول در سن ۱۶ سالگی با وكیل الملك كرمانی ازدواج كرد؛ حاصل آن دو دختر به نامهای عشرت الدوله و شوكت الدوله بود. مدتی بعد از فوت همسر اول، او با وزیر دفتر آشتیانی ازدواج كرد. حاصل این ازدواج محمد مصدق السلطنه یا همان دكتر محمد مصدق و دختری به نام آمنه دفترالملوك بود. این زندگی مشترك نیز با فوت وزیر دفترآشتیانی پایان یافت و نجم السلطنه سرپرستی فرزندانش را بر عهده گرفت، اما بعد از گذشت مدتی با میرزا فضل الله خان وكیل الملك تبریزی كه به نام میرزا فضل الله خان دیبا نیز شناخته میشد، ازدواج كرد و پسری به نام ابوالحسن دیبا به دنیا آورد.

بعد از تغییر سلطنت از قاجاریه به پهلوی، به دلیل اینكه طبق قانون همه مردم باید برای خود نام خانوادگی انتخاب میكردند، نجم السلطنه نام خود را به ملك تاج فیروز تغییر داد. او بیمارستان نجمیه را در قسمت غربی زمینهای میرزا فضل الله خان دیبا بنا نهاد و خودش در قسمت شرقی آن تا پایان عمر منزل كرد. نجم السلطنه نیمی از تختهای بیمارستان را وقف بیماران مستمند كرد. در طول چندسالی كه بیمارستان ساخته میشد او با وجود كهولت سن در خانه كوچكی در باغ زندگی میكرد و شخصا به امور ساختمان رسیدگی میكرد. نجم السلطنه حق نظارت را به دختران خود و تولیت آن را به پسرانش دكتر محمد مصدق و سپس ابوالحسن دیبا سپرده بود. مدتها پس از ساخت این بیمارستان پسر دوم او ابوالحسن دیبا اولین هتل مدرن تهران به نام هتل پارك را در این زمین احداث كرد.
در كتاب “زنانی كه زیر مقنعه كلاهداری میكردند” به قلم منصوره اتحادیه، آمده است كه «او زندگی ساده و بی آلایشی داشت و تجمل به خود راه نمیداد. نجم السلطنه ثروتش را وقف ساختن بیمارستان نجمیه كرد. احتمالا به دلیل سن، تربیت و موقعیت خانوادگی آماده پذیرفتن همه جوانب تحولات مربوط به زنان نبود، اما وقفنامه و حق نظارتی كه به دخترانش واگذار كرد، خارج از عرف زمانه بود. این امر نشانه ذهنیت باز و شهامت اوست؛ به طوری كه به حق میتوان گفت او جزو زنانی بود كه زیرمقنعه كلاهداری میكرد.» تاریخ از او به عنوان زنی فعال، خوش فكر، قوی و همگام با جریان روز نام برده است. او در سال ۱۳۱۱ شمسی – شش سال پس از آغاز سلطنت رضاشاه- در گذشت.
اولین مدیر این بیمارستان دكتر یوسف میر بود. او اهل ایروان بود و در سال ۱۹۰۸ میلادی برای تحصیل طب به لوزان سوئیس رفت. در لوزان به تشویق یكی از دانشجویان ایرانی خود به ایران آمد و مدتی پس از آن برای مدیریت این بیمارستان انتخاب شد. او با فخرآفاق نوه نجم السلطنه ازدواج كرد. در بحبوحه نهضت ملی نفت و زمان نخست وزیری دكتر مصدق یكی از هواداران او به نام محمحسن شمشیری ضلع جدیدی به بیمارستان اضافه كرد. در دفتر كوچكی در ضلعی كه شمشیری آن را ساخت، روی یك پلاك مسی سیاه جملهای نوشته شده بود كه نجم السلطنه همیشه آن را بر زبان میراند: “هركسی آن درود عاقبت كار، كه كشت”.
بیمارستان نجمیه امروز كاربردی آموزشی-درمانی دارد و تحت پوشش دانشگاه علوم پزشكی بقیه الله است، این بیمارستان به عنوان یكی از مراكز درمانی تخصصی و فوق تخصصی در شهر تهران به شمار میآید كه بخشهای مختلفی مانند زنان- زایمان، نوزادان، داخلی، آی سی یو، جراحی، اتاق عمل و بخشهای پاراكلینیك اوژانس، رادیولوژی، ماموگرافی و … دارد.
