سد لفور

سد لفور یا همان سد البرز با ارتفاع ۷۲ متر در دهستان لفور بر روی تلاقی سه رودخانه كارسنگ رود و آذررود و اسكلیم روهار در منطقه ای به نام دئوتك (محل تلاقی دو آب) احداث شده‌ است. سد لفور از نوع سنگریزه‌ای با هسته رُسی و مخزنی به حجم ۱۵۰ میلیون مترمكعب است. با بهره‌برداری از سد لفور آب ۵۴ هزار هكتار از ۲۲۰ روستای شهرهای بابل، بابلسر، قائمشهر و جویبار تامین می‌شود. این سد همچنین آب ۶۵۰ هزار نفر از ساكنین شهرهای بابل، بابلسر ، امیركلا ، خزرشهر و فریدون‌كنار را تامین و میزان ۱۰ مگاوات برق تولید می‌كند. این سد خاكی بزرك در كنار جنگل زیبا، منظره ای زیبا و دلواز را فراهم آورده است.
آدرس: شیرگاه، لفور

مسیر دسترسی به سد لفور

اگر از سمت جاده‌ فیروزكوه قصد سفر به سد لفور را دارید، باید بعد از گذشتن از شهر‌های پل سفید، زیر‌آب و شیرگاه، مسیر خود را به‌سمت جاده شیرگاه-بابل‌كنار تغییر دهید كه از مناطق كلیج خیل و اسلام آباد عبور می‌كند. جاده‌ هراز شما را به‌ترتیب به شهر‌های آمل و بابل راهنمایی می‌كند.

در شهر بابل باید به‌دنبال حركت در مسیر جاده‌ گنج افروز به‌طرف بابل‌كنار باشید. جاده‌ گنج افروز به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش، در مجاورت دره‌ای بزرگ قرار دارد و از همین رو با رانندگی ایمن و رعایت سرعت مطمئنه می‌توانید بدون هیچ مشكلی از این مسیر عبور كنید. سپس با عبور از شهر بابل‌كنار، به سه راهی شیرداركلا می‌رسید كه مكانی بسیار شلوغ و پررفت‌وآمد است و از هر كسی مكان سد را بپرسید، به شما كمك خواهد كرد.

برای دیدن منظره‌ پشت سد باید از ضلع شرقی سد به تاج آن برسید كه ممكن است ماموران سد مانع شوند یا از مسیر روستای گالشكلا استفاده كنید كه به‌نظر زیباتر است. از جاده‌ اصلی باید حدود پنج كیلومتر را طی كنید تا به روستای گالشكلا برسید؛ هرچند جاهایی در طول مسیر، بر فراز سد قرار دارد و به این ترتیب با منظره‌ای خیره‌كننده مواجه خواهید شد.

تاریخچه سد لفور

در سال‌های آخر حكومت پهلوی، مطالعات اولیه و امكان‌سنجی احداث یك سد مخزنی روی رودخانه‌ بابلرود در منطقه‌ بابل‌كنار انجام شده بود؛ اما با وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، موضوع احداث سد به تعویق افتاد تا اینكه در سال ۱۳۷۴ و با تغییر محل احداث آن از بابل‌كنار به منطقه‌ لفور در شهرستان سوادكوه شمالی، دستور اجرای طرح صادر و سد لفور با ارتفاع ۷۲ متر روی تلاقی سه رودخانه‌ كارسنگ رود و آذررود و اسكلیم روهار احداث شد.

در ابتدا سد لفور، با نام سد «پاشاكلا» شناخته می‌شد و تابلوهایی با همین نام در حاشیه جاده‌های لفور و بابل‌كنار نصب شده بود. پروژه سد پاشاكلا با این هدف ساخته شد كه آب موردنیاز ۵۴ هزار هكتار از اراضی كشاورزی شهرستان‌های بابل، بابلسر، قائم‌شهر و جویبار را تأمین كند.

ارتفاع این دریاچه سد مخزنی از پی ۷۸ متر، طول تاج ۸۳۸ متر، عرض تاج ۱۲ متر و عرض پی آن ۴۵۰ متر است. میزان حجم كل مخزن به ۱۴۲ میلیون مترمكعب و حجم مفید آن به ۱۲۲ میلیون مترمكعب می‌رسد.

بهترین زمان سفر به سد لفور

سد لفور در دل جنگل لفور، منظره‌ای زیبا و دل‌نواز را پیشكش افراد عاشق طبیعت‌گردی می‌كند و به همین دلیل در تمامی فصول سال شلوغ است و كمتر زمانی پیش می‌آید كه این منطقه را بتوان خلوت دید. مسیر رفتن به سد لفور نیز به‌نوبه‌ خود زیبا است و از دل جنگل‌ها و چشمه‌ها و آبشارهای كم‌نظیر می‌گذرد.

با این حال، بهترین زمان سفر به سد لفور، ترجیحا فصل بهار یا تابستان است. اگر مایل باشید در دل طبیعت و با شیوه‌ای متفاوت وقت خود را سپری كنید، چادر و امكانات اولیه‌ ایجاد یك كمپ جزو ملزومات این سفر به حساب می‌آید. در شب، حشره‌ها و جانوران موذی زیاد می‌شوند و در جنگل هم همیشه باران می‌بارد؛ پس چادر شما باید در برابر رطوبت مقاوم بوده و توری برای جلوگیری از ورود حشرات داشته باشد.

برای كسانی كه از هیاهوی شهر به دامان طبیعت پناه می‌برند، شاید بهترین تفریح داشتن آرامش در محیطی زیبا با آب‌وهوایی معتدل و خوب باشد. علاوه بر این، ماهی‌گیری هم یكی از تفریح‌های بازدیدكنندگان سد لفور است؛ به‌خصوص كه ماهی‌های معروف سد لفور، زردپر، سرخ باله و سفید رودخانه‌ای هستند.

دهستان لفور

لفور (لپور) یكی از دهستان‌های شهرستان سوادكوه شمالی در استان مازندران به شمار می‌رود كه از ۲۹ آبادی و روستا تشكیل شده ‌است. این روستاها به حدی زیبا و جذاب هستند كه هر گردشگری را به روستاگردی و معاشرت با مردم بومی آن وادار می‌كنند. از جمله روستاهای لفور می‌توان به گشنیان، نفت‌چال، چاكسر، اسبوكلا، گالش‌كلا، میراركلا، غوزك رودبار، امامكلا، كالیكلا، مرزی‌دره و عالم‌كلا اشاره كرد.

هارمونی زیبایی‌ها، درهم‌تنیدگی انسان و دست ساخته‌های بشر با طبیعت و توقف زمان در هزاره‌های گذشته، همگی شاید فقط در منطقه لفور سوادكوه قابل‌مشاهده باشد. هم‌نوایی كوهستان، جنگل، چشمه‌ها، رودخانه‌ها، دریاچه، آبشار و زندگی روستایی به‌خوبی در منطقه‌ لفور به چشم می‌خورد.

گردشگران با سفر به این منطقه می‌توانند ماهیگیری در دریاچه و رودخانه، لم دادن به درختان بلند راش و افرا، قدم زدن در روستاها و حس بی‌نظیر پیاده‌روی با پای برهنه در آب سرد رودخانه و تجربه خلوت با خدا در دل امامزاده‌ها و مساجد چوبی را تجربه كنند.

از جاذبه‌های گردشگری و مذهبی این منطقه می‌توان به جنگل خربمرد، امامزاده سه تن بزرگوار (گزو)، آبشار گزو، امامزاده سید محمد ال كیا (نفت چال)، رودخانه اسكلیم رود، هفت آبشار سوادكوه، پارك جنگلی جوارم، روستای بورخانی، آبشار اسكلیم یا گالش‌ كلا اشاره كرد كه باید در برنامه‌ سفر هر گردشگری قرار بگیرد.

آثار باستانی و تاریخی لفور

در پی كاوش‌های اخیر در محوطه سد لفور كه روی تپه تاریخی چاشتخوران صورت گرفت، آثار معماری‌ای از دوران عصر آهن به دست آمد.

آثار مكشوفه‌ این تپه تاریخی را می‌توان پی‌ سنگی خانه‌ها، تنور و خمره ذخیره‌سازی مواد غذایی و همچنین قالب‌های سنگی و سفالی ذوب فلز عنوان كرد. بنا به‌گفته‌ باستان‌شناسان، مطالعات اولیه روی این آثار نشان می‌دهد كه مردم این منطقه موفق به دستیابی به روش پیشرفته‌ای از پخت سفال در فرم‌های گوناگون و ذوب فلزات شده بودند.

در این منطقه همچنین دو گورستان مربوط به اوایل اسلام كشف شده‌ است كه اجساد آن به‌همراه تابوت‌های چوبی با بست‌های فلزی و گورهایی با آجر دفن شده‌ بودند.

اقامت در منطقه لفور

منطقه‌ لفور مملو از خانه‌های بوم‌گردی و كلبه‌های چوبی و كاه‌گلی در دل جنگل است كه می‌توانید برای یك شب، زندگی روستایی تمام‌عیاری را در كنار حیوانات اهلی همچون گاو و گوسفند، مرغ و اردك و كندوی عسل تجربه و از غذاهای ارگانیك نوش جان كنید. برای یافتن این خانه‌های بوم‌گردی كافی است، به كناره جاده دقت كنید تا شماره تماس مالكان آن را بیابید.

البته چادرزدن در حاشیه‌ سد، با رعایت نكات ایمنی می‌تواند تجربه‌ هیجان‌انگیزی برایتان رقم بزند و ماحصل این اقامت نیز بیدار شدن در زیباترین صبحگاهی است كه تجربه آن شاید هیچ‌گاه تكرار نشود.

منطقه لفور بی‌شك در چهار فصل سال دیدنی است و تصاویری بدیع و چشم‌نواز را به نمایش می‌گذارد. بهار با برگ‌های تازه جوانه زده گیاهان و تابستان به‌دلیل هوای مطبوع و خنكش، مقصد بسیاری از گردشگران است؛ اما قطعا لفور در فصل پاییز به اوج زیبایی خود می‌رسد. از آنجا كه فصل زمستان، هوا سرد می‌شود و احتمال بارش باران و برف وجود دارد؛ سفر در فصول دیگر بیشتر توصیه می‌شود.

همه آنچه در خلقت است، در درون شما است و هرآنچه درون شما است، در خلقت است. طبیعت با آغوشی باز و دستانی گرم از ما استقبال كرده و می‌خواهد كه از زیبایی‌اش لذت بریم. چرا انسان باید آنچه را در طبیعت ساخته شده از بین ببرد!؟ (جبران خلیل جبران)