بازار قدیمی اراك كه تلفیقی از معماری سنتی و مدرن است، در مركز شهر اراك قرار دارد و با ۲ ورودی شمالی و جنوبی و ۸ گذر شرقی و غربی به محیط پیرامون خود متصل است.این بازار تاریخی كه حدود ۱۴ هكتار مساحت دارد، بیش از ۲ قرن پیش همزمان با شكلگیری شهر سلطان آباد (اراك كنونی) از سوی یوسف خان گرجی در دوران فتحعلی شاه قاجار ساخته شد.معماری این بازار برگرفته از سبك معماری دوره قاجار و دارای طاقهای گنبدی شكل آجرنماست كه به صورت ضربدری ساخته شده است.بازار اراك از مصالحی چون سنگ، آجر و چوب كه با استفاده از ملات گچ، خاك، آهك و نیز صفحاتی كه از ورقهای منجمد شده سرب و مس به هم متصل شدهاند، ساخته شده است.
بازار قدیمی اراك با داشتن امكانات رفاهی، مسجد، حمام، مدرسه، آب انبار و شبكه فاضلاب در برخی محلها از پیشرفتهترین اصول معماری و شهرسازی زمان قاجار بهرهمند شده است.بازار اراك دارای ۵۰۰ باب مغازه، ۲۰ سراچه و تیمچه، مسجد، حمام، آب انبار، مدرسه تاریخی سپهداری (حوزه علمیه امام خمینی(ره)) است.از نمای پشت بام، گنبدهای ممتد در ۲ ردیف شمالی – جنوبی و غربی – شرقی قابل مشاهده است. گنبد چهارسوق بلندترین و عظیمترین گنبد این بام است.
در مركز هر گنبد دریچهای تعبیه شده كه كار نورپردازی و تهویه هوای هر سرا را انجام میدهد. بهره گیری از شیوه های خاص معماری موجب شده كه در فضای این بازار در زمستان هوای گرم و در تابستان هوایی خنك و مطبوع جریان یابد.زیباترین و مهمترین سرای بازار اراك كه همچنان ساختار اولیه خود را دارد، سرای كاشانی است كه به بازار فرش اختصاص یافته است.سرای مهر نیز به بازارچه صنایع دستی اختصاص دارد. در كنار بازار مسجد و مدرسه سپهدار، یكی از زیبا ترین مساجد اراك قرار دارد.
بازار اراك در سال ۱۳۵۵ و با شماره ۱۲۸۵ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسید.





