روستای زیبای گلابر ، روستایی از توابع بخش مركزی شهرستان ایجرود در استان زنجان است.روستای پلكانی و سرسبز گلابر علاوه بر طبیعت دلنشین آثار قدیمی متعددی دارد كه مربوط به دوره‌های تاریخی مختلف‌اند. این روستا در محدوده شهرستان ایجرود در فاصله ۴۸ كیلومتری زنجان و ۱۲ كیلومتری زرین آباد مركز شهرستان واقع شده است.
این روستا در دهستان گلابر قرار دارد و براساس سرشماری مركز آمار ایران در سال ۱۳۹۵، جمعیت آن حدود۴۰۰۰ نفر (۸۷۰خانوار) بوده‌است.شغل اكثریت اهالی این روستا نانوایی و به ویژه پخت نان سنگك است كه اغلب در تهران مشغول كارند و البته كشاورزی،باغداری،دامداری نیز در روستا رایج است.بانوان روستای گلابر با تكیه بر هنر خود نان آور خانه و روستا شده اند . تنورهای سفالینه و ظروف سفالی تولید شده در این روستا برای آنان كه شناختی از آن دارند یادآور نان تنوری و لبنیات محلی است كه در دل خاك منطقه جا خوش می‌كنند.
تنورهای قد و نیم قد برای طبخ نان حاصل دست‌زنانی است كه این روزها در دوره میان سالی سیر می‌كنند.
تنورها سفالی را این روزها راهی خانه باغ‌ها یا نانوایی‌های سنتی گاه تا میانه و تهران می‌كنند.
جاهای بسیار دیدنی گلابر
آثارتاریخی روستای گلابر:مسجد گلابر (مسجد حضرت ابوالفضل)، حمام تاریخی، اثر تاریخی چهل پله
در این روستا آثاری از قلعه زیبایی در بالای كوه مشرف بر روستا دیده میشود .
وقتی وارد روستای گلابر می‌شوید كوه كوچكی كه در كنار روستا قرار گرفته و به وسیله خانه‌ها احاطه شده كه چشم هر بیننده‌ای را می‌رباید، این كوه در زبان محلی “قرخ‌پله” یا همان چهل پله نام دارد كه كوهی سنگی و جدا از كوه‌های دیگر است كه می‌توان از آن به عنوان یك برآمدگی نیز نام برد.
از كنار این كوه رودخانه‌ای پرآب می‌گذرد و جلوه خاصی به این منطقه داده است و از سوی دیگر وجود غار قرخ‌پله كه اسم كوه هم از این غار نشات گرفته است، زیبایی این منطقه را دوچندان می‌كند، به گونه‌ای كه هر گردشگری برای اولین‌بار به این منطقه سفر می‌كند با چشمانی خیره به نظاره این جلوه طبیعی و هنری باستانی می‌پردازد و یك نكته جالب اینكه در بالای این كوه‌سنگی، حوضچه‌ای كنده‌كاری شده كه به گفته ریش‌سفیدان در قدیم برای ذخیره آب از آن استفاده می‌شده است.
این قلعه نمونه یك قلعه و پناهگاه روستایی بوده كه به صورت طبیعی در آن مسیری برای بالارفتن از دل كوه وجود داشته و ساكنان محل در آن دخل و تصرف كرده‌اند و در حال حاضر باقی‌مانده دیوارهای این دژمنده قابل رویت است.
با كاوش‌های صورت گرفته در این محل، قدیمی‌ترین آثار به دست آمده از آن مربوط به دوره اشكانی است، ولی عمده آثار آن مربوط به دوره میانه اسلام به ویژه عهد سلجوقی است.
در دامنه غربی این ارتفاعات، تل تاریخی مسجد جامع گلابر واقع است.این مجموعه از یك مسجد و یك خانقاه تشكیل شده كه احتمال دارد بقعه باشد. مسجد دارای پلان مربع نسبتا كوچكی است كه دور تا دور آن تا ارتفاع ۱.۵ متری از سنگ تراورتن ساخته شده و بر روی آن اسماء جلاله و اسامی ائمه اطهار (ع) و نام حضرت فاطمه (س) همراه با نقوش اسلیمی حكاكی شده است. مسجد گلابر تنها كتیبه و محراب سنگی استان را دارد كه با توجه به نوع خطوط و نقوش آیات قرآنی خط كوفی مربوط به عهد سلجوقی است كه نمونه گچی این گونه محراب در مسجد جامع قروه و سجاس نیز قابل مشاهده است.
در حفاری انجام گرفته در محل، اثری از نوع سقف مسجد، پدیدار نشد اما با مشاهده سنگ¬ های اطراف بنا و قراین موجود و مقایسه با بناهای هم¬ردیف آن چنین می¬نماید كه سقف ابتدایی مسجد، گنبد مدوری بوده كه به لحاظ عدم انسجام سنگ ¬ها فرو ریخته و در دوره ¬های بعدی، سقف با تیر و تخته پوشیده شده است.
قدمت این مسجد به حدود قرن پنجم هجری باز می¬ گردد. این بنا بعد از بازسازی، اكنون مورد استفاده اهالی قرار گرفته است. در سمت شمالی آثار و بقایای ساختمانی مشهود است كه گمان می¬رود آرامگاه شیوخ بوده است.
علاوه بر این دو اثر باستانی قرارگیری روستا در كنار دو رودخانه مهم از شعبات قزل اوزن و در كوهپایه یك دیواره كوهستانی كه به طرف یك دشت كوچك ولی زیبا قرار دارد می‌تواند جاذبه‌های توریستی روستا را بخصوص برای گردشگری دو چندان كند. علاوه بر آن با افتتاح سد گلابر كه در فاصله ۳ كیلومتری این روستا قرار دارد و همچنین با ایجاد تفرجگاه‌های توریستی در كنار آن می‌تواند نقش توریستی روستا را دو چندان كند. در تمام فصول این منطقه بسیار زیباست بخصوص برای ساكنین شهرهای بزرگ و شلوغ در اینجا زندگی رنگ و بویی دیگر دارد و بسیار لطیف و خیال‌انگیز می‌نماید. آنچه كه اهمیت دارد این است كه این زمینه را با سرمایه‌گذاری و ایجاد طرحهای بهینه فراهم كرد. دو اثر تاریخی واقع در این روستا از آثار مهم باستانی زنجان به‌شمار می‌روند و هر دو می‌بایست مرمت و احیاء گردند.
این روستا به علت دارا بودن آثار تاریخی و طبیعی، به عنوان روستای هدف گردشگری انتخاب شده است. در جوار روستای گلابر كمپ هایی برای استفاده گردشگران احداث شده است. كمپ گردشگری گلابر از تاریخ ۱۳۸۶ احداث آن از سوی اداره كل میراث فرهنگی استان زنجان آغاز شده است. این پروژه به دلیل احداث سد گلابر و سد مخزنی گلابر برای استراحت مسافرین احداث شده است. در اجرای این پروژه، چشم انداز طبیعی محل و همچنین اثر تاریخی آق قلعه”چهل پله” مورد نظر بوده است.
حمام تاریخی گلابر
این بنا در بافت روستای گلابر واقع شده است . پوشش حمام از نوع طاق و گنبد بوده و سقف آن فرو ریخته است. این اثر به دلیل اینكه در روستای هدف گردشگری واقع شده است به عنوان یك اثر تاریخی نیازمند توجه ویژه است.
سد گلابر
در ۵۰ كیلومتری جنوب غربی شهرستان و ۳ كیلومتری روستای گلابر و بر روی رودخانه سجاس شهرستان ایجرود واقع شده‌است فاصله این سد از تهران ۳۶۰ كیلومتر و مشخصات جغرافیایی آن بطول شرقی ۴۸ درجه و ۱۹ دقیقه و عرض شمالی ۳۶ درجه و ۱۹ دقیقه می‌باشد. موقعیت مطلق ریاضی در مختصات جغرافیایی بطول ۴۸ درجه ۱۸ دقیقه و طول شرقی ۳۶ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی واقع شده‌است و ارتفاع آن از سطح آبهای آزاد ۱۶۵۰ متر می‌باشد و به لحاظ موقعیت نسبی این آبادی در ۱۲ كیلومتری جنوب شرقی زرین آباد (مركز شهرستان) قرار دارد. فاصله آبادی تا شهر زنجان در حدود ۴۸ كیلومتر می‌باشد. این سد بزرگ‌ترین سد شهرستان ایجرود و در حال حاضر استان زنجان است و از نظر اقتصادی و كشاورزی اهمیت زیادی برای این منطقه دارد، با بهره‌برداری از این سد ،۸ هزار هكتار اراضی دیم شهرستان ایجرود به آبی تبدیل میشود و علاوه بر آن، آب صنایع از جمله پتروشیمی را تأمین می‌كند. این سد با اهداف تأمین آب كشاورزی، صنایع و خدمات، افزایش تولیدات محصولات كشاورزی، صنایع جانبی و ایجاد شغل احداث شده‌است. با بهره‌برداری از این سد سالانه ۴۶ میلیون متر مكعب آب برای اراضی كشاورزی و صنایع شهرستان توسط این سد تنظیم میشود.
