امامزاده شاهزاده حسین نظام آباد در جوار روستای نظامآباد در ۳۵ كیلومتری شمال شهر اراك و در عرض جغرافیایی ۳۴درجه و یاتزده دقیقه و ۵۰درجه طول جغرافیایی قرار گرفته است.این بنا مدفن یكی از نوادگان امام موسی كاظم (ع) است و در حدود۴۰كیلومتری شمال اراك و در كنار جاده آسفالت فعلی، در كنار تپه باستانی احمدآباد قرار دارد كه بنا به گفته قدیمیان روستا ساختمانی ۷ طبقه بوده است كه یكی از مراكز حكومتی سلسلههای پیشین بوده (كه تا به حال چندین بار مورد كند و كاو سودجویان قرار گرفته است) و در شرق روستای نظامآباد واقع میباشد.
این مكان مقدس دارای سه ایوان بزرگ، یك حسینیه و گنبدخانههای دو پوشه بر فراز بخش اصلی است كه ارتفاع هر یك از گنبدها ۱۱ متر و قطر آنها ۵/۶ و ۵/۷متر است.بقعه اصلی ۸ضلع دارد، و شامل دو پوشش آجری از بیرون و طاق ضربی گچی از داخل میباشد. پوشش بیرونی ۱۲ركن احداث گردیده كه بنای اصلی مربوط به دوره قبل از صفویه و دوران ایلخانی است. بنای اصلی استوانهای شكل بوده و دو دیواره میباشد كه وسط دو دیوار پوك و توخالی است.
بخش اصلی، قدیمیترین قسمت بنا را تشكیل میدهد و در بین آجرها كاشی نیلی رنگكاری شده بر زیبایی آن افزوده و تزیینات آن با كاشی از نوع معرق است. گنبد اصلی و ساق آن و همچنین نمای ایوانها و اطراف گنبد در حال تخریب بود كه در سال ۱۳۷۴ه.ش توسط سازمان میراث فرهنگی استان مركزی مرمت و بازسازی شده است. درب چوبی در فضای ورودی به گنبد اصلی نصب شده كه دارای اهمیت و ارزش بسیار بالایی است و با وجود طرحهای گرهكاری شده، در میان آن نام مبارك امام علی (ع) حك شده است.

با توجه به سلامت نوع چوب آن هنوز مشخص نیست كه جنس آن از كدام نوع چوب است.وجود محراب زیبا در گنبد اصلی، ذوق هنری را از لحاظ گچبری به اثبات میرساند. نقاشی درون سقف مربوط به دوره صفویه است كه مرمت شده است. الحاقات جبهه شرقی و شمالی و جنوبی و ایوانها جزو اصلی بنا نبوده و در دورههای بعد افزوده گردیده است. آثار باقی مانده در سر درب جبهه جنوبی سال ساخت بنا و نام بانی را نشان میدهد كه متاسفانه قسمتی از كاشیهای میانی آن به مرور زمان ریخته و از بین رفته است.
كارشناسان محترم میراث فرهنگی استان مركزی با توجه به نوع معماری و سال ساخت الحاقات، احتمال میدهند كه ایجاد ایوانهای بعد از سفر ناصرالدینشاه به عتبات و به دستور ایشان بوده است. بیشترین مصالح بنا آجر قدیمی، خاك،گچ و مقداری هم سنگ و چوب جهت كلافكشی میباشد، كه نقل میكنند به دستور بانی بنا در نزدیكی بقعه، كوره آجرپزی دایر بوده كه آثاری از آن باقی نمانده است. الحاقات و ایوانها مربوط به دوره قاجار است. در ایوان شرقی و سر درب آن كه با كاشی خشتی تزیین، یادگاری از محمود یا محمد رجب كه گویا معمار بوده به صورت كتیبه موجود است.

عمده تزیینات بنا در ایوان جنوبی و رو به قبله میباشد. تزیینات كاشی معلقی شكل حصیر بافت است و از ویژگیهای هنری این بنا وجود كاشیهایی به ابعاد ۳۰×۵۰ میلیمتر است كه به شكل محراب طراحی گردیده و سوره مباركه اخلاص بر روی آن نقش بسته است. در زیارتنامه این بقعه، نام امامزاده، شاهزاده حسین فرزند امام زینالعابدین ذكر شده و قرائت میگردد كه گویا تذكرهای موجود نیست یا اگر هست، كسی از آن اطلاعی ندارد.
در كنار این بقعه در قدیم به صورت فعال و در حال حاضر هم روز اول تابستان و روز سیزدهم فروردین بازی سنتی دایر بوده و میشود كه جزییات خاصی دارد.
