موقعیت جغرافیایی :
براساس تقسیمات كشوری شهر قهدریجان یكی از نقاط شهری شهرستان فلاورجان است كه در۲۴ كیلومتری شهر اصفهان و پنج كیلومتری فلاورجان قراردارد.
شهر قهدریجان در دشت وسیعی قرار گرفته كه از هر سو اراضی زراعی آن را احاطه نموده‌است.در شمال آن اراضی زراعی منتهی به كهریزسنگ و در جنوب اراضی منتهی به فولاد شهر ودرشرق اراضی منتهی به روستای جوجیل و دشتچی وشهر فلاورجان ودر غرب اراضی منتهی به دشت نجف آباد قرار دارند.قهدریجان با ۱۶۸۰ متر ارتفاع از سطح دریا در طول جغرافیایی ۵۱ درجه و ۳۰ دقیقه وعرض جغرافیایی ۳۲ درجه و ۳۰ دقیقه در دشت همواری قرار گرفته كه در جهت شرق به غرب فاقد شیب بوده و تنها در جهت جنوب به شمال و غرب به شرق از شیب ملایمی برخوردار است.
سابقه تاریخی قهدریجان :
به نقل از برخی منابع تاریخی و برخی تحقیقات صورت گرفته بعد از خشك سالی ای كه در روستائی به نام زارچان (در قدیم‌الایام در نزدیكی محل كنونی شهر قهدریجان واقع بوده) روی می‌دهد اهالی این روستا به قهدریجان مهاجرت می‌كنند.همچنین نقل شده‌است كه روستائی دیگر به نام (فهران) نیز در حوالی محل كنونی شهر قهدریجان وجود داشته كه دارای سابقه تاریخی طولانی بوده و بعد از حمله افغان‌ها به اصفهان این روستا نیز نابود می‌شود و مردم آن دیار نیز به قهدریجان مهاجرت می‌نمایند.البته پیش از این مهاجرت‌ها نیز احتمالا قهدریجان خالی از سكنه نبوده‌است . در كتب و رسالات قدیم همچون صورت‌الارض نوشته ابن حوقل و معجم‌البلدان یاقوت حموی به كرات از خولنجان (خان لنجان) سخن به میان آمده‌است «از ایالات جبال است و مشتمل بر روستاهای بسیاری است» از جمله این روستاها كه در گذر ایام رشد و توسعه یافته قهدریجان است كه در قرن هشتم هجری حمدا… مستوفی در كتاب خود (تاریخ گزیده) هنگام بحث درباره ولایات اصفهان از آن نام می‌برد.در گذشته قهدریجان به عنوان یكی از روستاهای آباد لنجان بوده‌است و در حالی كه جمعیت ایران در دوره قاجاریه به شدت كاهش می‌یابد. به نوشته تاریخ مسعودی (نوشته ضله سلطان) جمعیت آن بالغ بر سه هزار نفر می‌شده‌است.
منقول است كه در عهد قاجار قهدریجان قلعه‌ای بوده كه دیوارهائی آن را محصور می‌نموده واین قلعه دارای چهار دروازه بوده كه در حال حاضر آثاری از آن باقی نیست و خانه‌های مسكونی قلعه توسط كوچه‌ها و گذرها از هم جدا می‌شده‌اند كه به دو بخش علیا و سفلی تقسیم می‌شده كه این گذر پس از افزایش جمعیت و از بین رفتن قلعه تبدیل به خیابان اصلی شهر می‌شود. همچنین از مالكین بزرگ قهدریجان در عهد قاجار ظل‌السلطان بوده كه در قهدریجان صاحب كاخی نیز بوده‌است.
آنچه گفته شد همگی دلالت بر قدمت و حكایت ازجهات تاریخی قابل توجه و قابل تحقیق قهدریجان دارند.گرچه اكنون جمعیت قهدریجان از سی هزار فزونتر است معذالك گوئی كه بدلیل غالب بودن فعالیت كشاورزی بین اهالی آن هنوز ویژگی (معظم قری) بودن خود را حفظ كرده‌است .چرا كه سه عامل مهم یعنی خاك مناسب، آب زاینده رود و مردم زحمت‌كش، قهدریجان را مبدل به یكی از قطب‌های مهم كشاورزی منطقه و حتی كشور نموده‌است.
قهدریجان در سال ۱۳۴۷ با افزایش جمعیت نام شهر به خود گرفت و شهرداری آن تاسیس گردید كه در بدو تاسیس، شهرداری كار خود را د ر منزل شخصی خیر بنام حاج محمود شفیعی آغاز نمود و در سال ۱۳۴۸ با واگذاری قطعه زمینی به مساحت بیست هزار مترمربع در غرب شهر از طرف مردم ساختمان اداری شهرداری با مساحت پانصد متر مربع در آن احداث گردید ودرسال ۱۳۵۰ شهرداری از منزل حاج محمود شفیعی به محل جدید انتقال یافت كه از سال تأسیس شهرداری (۱۳۴۷) تاكنون شانزده شهردار تصدی آن را عهده دار بوده‌اند.
وجه تسمیه
نام قدیمی شهر قهدریجان در گذشته كدرگان بوده (به لهجه محلی «كدرگون») كه به نظر برخی محققان این نام از آن جهت گذاشته شده كه مردم قهدریجان اغلب كشاورز بوده‌اند و گونه‌های آنها بر اثر آفتاب كدر شده‌است و كدرگون هم به معنی كدرگونه‌است كه هنوز هم در گویش عامه افراد مسن در قهدریجان و روستاهای اطراف این محل را كدرگان(كدر گون) می‌خوانند. در مورد نام كنونی قهدریجان دو نظر وجود دارد. یكی اینكه نام قدیمی قهدریجان در اصل به صورت كدرگون وبه معنی كدرگونه نیست بلكه به صورت كدرگان بوده وبه معنی محلی است با خاك تیره و كدر ( اتفاقا صحرایی با نام قدیمی سیاهه و كنونی زارچان در شمال قهدریجان وجود دارد كه در دوره‌های قدیم سكونتگاه قومی بوده كه بعدها بنا بر دلایلی در قهدریجان سكنی گزیده‌اند.) و مثل لارگان كه گان به جان تبدیل شده، در این لغت یعنی كدرگان نیز چنین تغییری صورت گرفته و به صورت كدرجان در آمده و كثرت استعمال در بیان عوام آن را به صورت قدرجان در آورده‌است و علت استعمال لغت فعلی یعنی قهدریجان به واسطه صحیح نوشتن و صحیح گفتن و ازحالت عامیانه خارج كردن لغت قدرجان است. نظر دوم بدین شرح است كه ظله سلطان كه در زمان قاجار حاكم اصفهان بوده‌است. به جهت شجاعت زیاد مردم قهدریجان و علاقه زیادی كه به مردم .این محل داشته این محل(كدرگون) را قدرجان نامیده به این معنا كه «من مردم این محل را به قدر جانم دوست دارم» و قدرجان به تدریج تبدیل به قهدریجان شده‌است.كه نظر دوم بیشتر نقل می‌شود و به نظر می‌رسد بیشتر به واقعیت نزدیك باشد.همچنین گفته می‌شود در بازسازی بنای مسجد بزرگ قهدریجان كه قدیمی ترین مسجد شهر است نیز سنگ نوشته‌ای یافت شد كه از قهدریجان با نام كهدریگان نیز نام برده شده‌است اما اكنون هیچ اثر یا اطلاعی از آن در دست نیست.قابل ذكر است كه قبلا شهر به صورت قلعه‌ای با چهار دروازه بوده كه بعضی نام قهدریجان را با در نظر گرفتن “جان” به عنوان پسوند و “ی” میانوند هم ریشه یا مرتبط با لغت “قلعه” می‌دانند.البته این نظر تقریبا هیچ مدافعی ندارد .
نظر به اینكه گفته شده‌است كه قبلا شهر قهدریجان به صورت قلعه‌ای با چهار دروازه بوده است؛ لذا نام اصلی شهر “چهار دری گان” بوده‌است و تلخیص یافته و تبدیل به چهدریجان و جهدریجان و قهدریجان شده‌است.
ویژگی های خاص :
(كشاورزی ، صنعت ، بازرگانی ، صنایع دستی و …. ) یكی از پایه های اساسی اقتصاد شهر قهدریجان را كشاورزی تشكیل می دهد كل زمین های زیر كشت در قهدریجان ۵۰۰۰ هكتار است و عمده محصول این شهر برنج باسطح كشت ۱۰۰۰ هكتار ، گندم ۷۰۰ هكتار پیاز ۵۰۰ هكتار ، صیفی جات ۱۰۰ هكتار و كشت متفرقه ۵۰۰ هكتار می باشد . از دلایل عمده قطب كشاورزی بودن قهدریجان علاوه بر حاصلخیزی زمین ، خبره بودن كشاورزان این شهر ، داشتن روحیه تلاش و كوشش و كسب روزی حلال توسط مردم این منطقه بوده است .متاسفانه در سالهای اخیر به علت خشكسالی و عدم برنامه ریزی صحیح وكشت بی رویه برخی از محصولات مثل پیاز كشاورزان متضرر زیان های زیادی گردیدند . كشاورزان قهدریجان هر سال از نظر كمیت و كیفیت حائز رتبه های ممتاز كشوری می گردند . در قهدریجان واحدهای تولیدی صنعتی كمی وجود دارد كه به تعداد محدودی از كوره آجر پزی و موزائیك سازی محدود میگردد. در سال ۱۳۷۸ به منظور انتقال كارگاههای مزاحم به خارج از شهر ، منطقه صنعتی شهر قهدریجان در ضلع جنوبی شهر با مساحت ۰۰۰/۶۰ متر مربع احداث گردید و هم اكنون كارگاههای مستقر در فاز یك ۳۵ واحد میباشد و فاز دوم نیز آن آماده واگذاری است . صنعت قالی بافی از ایام قدیم در این شهر متداول بوده است روش قالی بافی به صورت استاد كاری است . بازار فروش قالی قهدریجان بیشتر نجف آباد و اصفهان است .
جاذبه های گردشگری
جاذبه های گردشگری قهدریجان می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
۱ – امامزاده سید محمد ۲ – مقبره انوش بن شیث بن آدم ( پیامبر خدا ) ۳ – قدمگاه ۴ – مسجد شهید بهشتی ۵- امامزاده سیده النساء ۶- كوره آجر پزی ۷- خانه حشمت ۸ – برج كبوتر خانه
