آرامگاه اوحدی مراغه ای یكی از جاهای دیدنی مراغه كه محل دفن ركن الدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغه ای است، عارف و شاعر پارسی گوی نامدار دوره ایلخانی، صاحب مثنوی معروف جام جم است در میان باغ سرسبزی كه از مكان های دیدنی مراغه است، واقع گردیده است. شیخ ركن الدین اوحدی مراغه ای فرزند حسین اصفهانی در حدود سال ۶۷۰ ه. ق. در مراغه متولد شد. از جوانی انسانی عارف و وارسته بود و در علوم دینی و عرفانی به درجه كمال رسید. ابتدا صافی تخلص می كرد (همنام رودخانه مراغه ) ولی بعدها تخلص خود را از نام استاد و مراد خویش؛ اوحدالدین كرمانی كه از بزرگترین عرفای زمان خود بود گرفت.
ركن الدین اوحدی
مقبره ركنالدین اوحدی، محل دفن ركنالدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغهای، عارف و شاعر پارسیگوی مشهور دوره ایلخانی است كه مثنوی معروف جام جم به او تعلق دارد. این آرامگاه در میان باغی سرسبز و زیبا قرار گرفته كه بدون شك سبب دلنشینشدن فضا و چشمانداز آن شده است.
مقبره ركنالدین اوحدی در سال ۱۳۵۲ هجری شمسی توسط كمیتهای به نام تجدید بنای مقبره اوحدی (جمعی از معماران) مورد بازسازی قرار گرفت. در وسط باغ، گنبد زیبایی از بتن بهجای آرامگاه قبلی ساخته و سنگ مقبره قبلی به موزه كنار آرامگاه منتقل شد. در حال حاضر مكان مقبره در وسط باغ خودنمایی میكند.
آرامگاه اوحدی مراغهای در اجرای ماده یك از قانون تشكیل سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و نظام اجرایی آن، در ۳۰ بهمن سال ۱۳۸۶ هجری شمسی با شماره ۲۱۰۸۰ ثبت ملی شد. در جوار این آرامگاه، مقبره دیگری متعلق به پیری به نام سرخوش بیگ وجود دارد كه همزمان با اوحدی میزیست.

معماری بنا
مقبره اوحدی و موزه آن، سازهای مدرن و بتنی دارد كه در فاصله سالهای ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷ هجری شمسی بهوسیله انجمن آثار ملی ایران روی مزار این شاعر شهیر قرن هفتم و هشتم هجری قمری قرار داده شده است. مقبره ركنالدین شكلی مربعی دارد و روی یك سكو قرار دارد. سطح مقبره حدود سه پله از سطح باغ بالاتر است و كف آن سنگفرش دارد. محوطه باغ نیز با بلوكهای سیمانی فرش شده است.

موزه ایلخانیان مراغه
موزه ایلخانیان مراغه در كنار مقبره شیخ اوحدی مراغهای و در محوطه آرامگاه واقع شده است. ساختمان موزه مراغه در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی همزمان با تشكیل سازمان میراث فرهنگی كشور به موزه مقدماتی مراغه تبدیل شد. مسئولان در سال ۱۳۷۵ هجری شمسی جهت هدفمندی آثار و بهلحاظ اهمیت نقشی كه این شهر در دوره ایلخانی داشت، این محل را بهعنوان موزه تخصصی ایلخانیان مراغه افتتاح كردند. موزه ایلخانیان مراغه آثار ارزشمندی از انواع سفال و كاشی، مجموعه كاملی از سكههای ایلخانیان و انواع اشیای شیشهای، فلزی و تعدادی نسخ خطی را در خود جای داده است.
علاوه بر آثار منحصربهفرد دوره ایلخانی، در سالن دیگر موزه آثاری از پیش از میلاد و دوران ساسانی، اشكانی و همچنین دوران اسلامی مانند صفویه به چشم میخورد. كتیبهها و ستون مسجد عهد تیموری شیخ بابا، گلوله توپ افشاریه، آثاری از رصدخانه مراغه و گنبد تاریخی مراغه، مجسمه مادر از دوران پیش از تاریخ، سكههای ساسانی و آثار مفرغی اشكانی از جمله باارزشترین آثار این سالن هستند.

مجموعه سكه
سكههای موزه ایلخانی مراغه از كاملترین مجموعه مسكوكات دوره ایلخانی كشور محسوب میشوند. سكههای طلا برای اهداف ویژه، روزهای عید و جشنها ضرب میشدند و سكههای مسی برای معاملات روزمره رواج داشتند كه مراغه، تبریز و سلطانیه از مراكز مهم ضرابخانههای حكومتی بودند.
تنوع نقوش سكهها در دوره ایلخانی معرف فرهنگ و تمدن آن عصر بوده و نقوش و مظاهر آیینی ادیان و فرقههای مختلف روی آنها، نشانگر تفكر مذهبی مغولان است. بر سكههای ایلخانی متونی از آیات قرآنی، لاالهالاالله، محمد رسول الله، نام خلفای راشدین و در دورهای كوتاه، متن علی ولی الله و نام دوازده امام به خط كوفی و نسخ نقش شده است.
در سمت راست بخش سكهها، قسمت كتابت قرار دارد. در این بخش نمونههایی از قرآن دیده میشود كه برای اولین بار ترجمه آنها رایج شده بود. این قرآنها روی كاغذهای وارداتی كشور چین نوشته شدند و تزیینات زرنگار داشتند.
مجموعه سفال
هنر سفالگری دوره ایلخانی را میتوان عصر طلایی سفالگری دوره اسلامی نامید. از خصوصیات بارز سفالینه این دوره، تنوع ساخت سفال با تكنیكهای مختلف سفالگری و تنوع تزیینات آنها است. تزیینات سفالها شامل انواع نقوش هندسی، نقوش گیاهی از برگهای متراكم اسلیمی و طوماری، نقوش حیوانی مثل غزال دونده، ماهی، اردك و پرنده، نقوش انسانی از مجالس رقص، نوازندگی، شكار و كتیبههایی از اشعار فارسی، ضربالمثلها، دعاهای معروف و نقوش تركیبی است.
از جمله نمونههای شاخص این قسمت میتوان به آثار لعابدار شفاف اشاره كرد كه دارای نقوشی چون حیوانی با سر انسان و اعضای چند حیوان بودند؛ نقشی كه از نمادهای پیش از اسلام به حساب میآمد و در دوره ایلخانی استفاده میشد.

بخش شیشه
هنر شیشهگری در دوره ایلخانی بهعلت فرار شیشهگران به كشورهای مصر و سوریه از رونق افتاد. شیشههای موزه مراغه از نمونههای نادر آن عصر هستند كه تزیینات مختلفی دارند.

بخش فلز
در بخش فلز موزه ایلخانیان مراغه نمونههای ارزشمندی از هنر فلزكاری دوره ایلخانی شامل انواع ظروف فلزی، پیهسوزهای مفرغی و شمعدانهای برنزی وجود دارد .كه به روشهای ریختهگری، قلمزنی و طلاكوبی ساخته شدهاند. در تزیینات این آثار استواری و استحكام با پای قوی حیوانات و صعود و روشنایی با شكل پرندگان نشان داده شده است.

اوحدالدین بن حسین اصفهانی در حدود ۶۷۳ هجری قمری در مراغه به دنیا آمد. از آنجا كه تولد و وفات اوحدی در مراغه بود، به مراغهای شهرت یافت. ركنالدین اوحدی مراغهای، عارف و شاعر پارسیگوی ایرانی بود كه در قرن هفتم و هشتم هجری زندگی میكرد. ركنالدین علاقه زیادی به تصوف و عرفان داشت و از پیروان ابوحامد اوحدالدین احمد كرمانی بود و تخلص خود را از نام وی گرفت. اوحدی همعصر ایلخان مغول، سلطان ابوسعید بود و آرامگاهش در شهر مراغه قرار دارد.
درباره مذهب اوحدی نظرهای متفاوتی مطرح شده است . دراینباره نظر مشخصی وجود ندارد كه بتوان به آن استناد كرد. تنها در دیوان وی میتوان اشاراتی مربوط به امامان شیعه را یافت. سعید نفیسی نیز با اشاره وی به خلفای راشدین در اشعارش، او را سنی شافعی مذهب معرفی كرده است.
علاوه بر این، اوحدی شاعر بود و از وی اشعار و آثار بسیاری بر جای مانده است. از آثار وی میتوان به جام جم اشاره كرد كه شامل مثنویهایش است. منطق العشاق كه شامل نامههای عاشقانه او میشود و دیوان، از آثار دیگر او به حساب میآیند.

نحوه دسترسی
آدرس : استان آذربایجان شرقی، مراغه، خیابان دانشسرا (شهید مصطفی خمینی)، روبهروی بیمارستان سینا


اوحدی مراغه ای كه بود؟
شیخ ركن الدین اوحدی مراغه ای فرزند حسین اصفهانی در حدود سال 670 ه. ق. در مراغه متولد شد. از جوانی انسانی عارف و وارسته بود و در علوم دینی و عرفانی به درجه كمال رسید. ابتدا صافی تخلص می كرد (همنام رودخانه مراغه ) ولی بعدها تخلص خود را از نام استاد و مراد خویش؛ اوحدالدین كرمانی كه از بزرگترین عرفای زمان خود بود گرفت.
اوحدی؛ مانند اغلب شاعران عصر خود پس از گذراندن جوانی و پایان بردن تحصیلات معمولی زمان خود، از مراغه به قصد سیر و سیاحت خارج شد و مدت های مدیدی را به سیاحت گذراند. در این سیاحت ها بود كه گذرش به كرمان می افتد و از محضر شیخ اوحدالدین كرمانی بهره مند می شود.


آرامگاه اوحدی
مقبرهٔ ركنالدین ابوالحسن مراغی در باغی متعلق به فرقهای از اهل حق مراغه قرار دارد. این مقبره در سال ۱۳۵۲ تجدید بنا شد، این عملیات شامل ساخت گنبدی از بتون آرمه (سنگ مقبره قبلی به موزهٔ آرامگاه منتقل شدهاست)، محوطهسازی و ساخت كتابخانه بود.
در جوار این آرامگاه، مقبرهٔ دیگری متعلق به پیری به نام سرخوش بیگ وجود دارد كه در همزمان با اوحدی میزیسته است. این مقبره مورد احترام و زیارتگاه دستهای از مریدان علی علیهالسلام به نام گورانها میباشد.