ریپورتاژ آگهی
پل شكسته سرطاق ساربان

پل شكسته سرطاق ساربان

پل شكسته سرطاق ساربان ، در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۶۴۰ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است
  • 1401/01/04
  • استان : لرستان
  • شهر : خرم آباد
  • دسته : پل های تاریخی ایران
آدرس : این پل بر سرراه قدیمی شاپورخواست به خوزستان واقع شده است .
تلفن : 66059000-021

پل شكسته سرطاق ساربان ، در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۳۶۴۰ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این پل بر سرراه قدیمی شاپورخواست به خوزستان واقع شده است . براساس بقایای به جا مانده، طول پل ۱۴۵ متر و دارای چشمه طاق بوده است . پلان پایه های پل بیضی شكل و مصالح آن را سنگ‌های تراش خورده ، لاشه و قلوه سنگ‌های رودخانه ای تشكیل می دهد. نمای پل با استفاده از سنگ های آهكی تراش خورده نماسازی شده است. این پل از لحاظ پلان و مصالح قابل مقایسه با پل كشكان می باشد، اما شیوه كار آن ابتدایی تر و سنگ‌های نما كاملاً تمیز تراش نشده و درز سنگ ها دارای فاصله است . به نظر می رسد قدمت این پل از پل < كشكان> بیشتر بوده و با توجه به اینكه بر سر راه باستانی شاپور خواست به خوزستان واقع بوده، تعلق آن به دوره تاریخی محرز می باشد .

پل شكسته سرطاق ساربان-xzgV7eWRhg

پل شاپوری

بقایای این پل كه شكسته پل ، طاق پل و پل شاپوری نیز خوانده می شود ، در ۳ كیلومتری مشرق مركز شهر خرم آباد ، بر بستر رودخانه خرم آباد واقع گردیده است. در خصوص تاریخ ساخت بنا اطلاع دقیقی در دست نیست. تعداد زیادی از منابع آن را از آثار دوره ساسانی دانسته اند. با این حال ، احتمال اینكه از ساخته های سده های نخستین اسلامی – به ویژه اواخر قرن چهارم هجری – باشد نیز وجود دارد. پل خرم آباد از نظر ساختار معماری شباهت قابل توجهی به پل « سی پله » رودخانه سیمره دارد (تاریخ دقیق ساخت این پل نیز مشخص نیست). پل خرم آباد بر بستر گشاده رودخانه ، به طول حدود ۳۰۰ و عرض حدود ۴۰/۵ متر ، با ۲۶ دهانه بنا گردیده است. در حال حاضر بخش عمده ای از ساختمان پل ویران شده و تنها ۶ طاق و بقایای تعدادی از پایه های آن برجای مانده است.

معماری پل

پل فاقد شالوده سدی است و ۱۱ پایه بخش شرقی پل ، بدون موج شكن ، به ابعاد ۵×۴۰/۵ تا ۳×۴۰/۵ متر ، در فاصله هایی كه به تدریج زیادتر می شود (از ۱۵/۳ در انتهای شرقی به ۸ متر در فاصله بین پایه ۱۱ و ۱۲) مستقلاً بر بستر رودخانه قرار گرفته اند. ۱۳ پایه دیگر پل كه در مقابل جریان اصلی رودخانه قرار داشته ، در هر دو جهت دارای موج شكن های مثلثی شكل است. موج شكن های مخالف جهت جریان آب ، بزرگتر از جهت دیگر ساخته شده است. این پایه ها ۱۱ متر طول دارد و فاصله آنها از یكدیگر (عرض دهانه ها) ۴۰/۵ متر است. پایه ها تا محل پاكار قوس طاق‌ها با تخته سنگ های تراشیده ساخته شده است.

سطح پاكار طاق ها در تمام طول پل یكسان است. قوس بیشتر طاق ها اندكی شكستگی دارد ؛ ولی در بعضی طاق ها به صورت مدور درآمده است. شكل پایه ها قابل مقایسه با انواع دوره ساسانی در شوشتر و بیستون است. با این حال ، این دلیل قانع كننده ای برای تاریخ گذاری نیست. وجود آثار دوره سلجوقی در مجاورت این پل ، احتمال سلجوقی بودن پل – یا دست كم طاق های آن را – نیز مطرح می كند.