در دل یكی از قدیمی‌ترین محلات كرج، عمارتی از سلسله قاجار به یادگار مانده كه پله‌های فیروزه‌ای رنگش، پنجره‌های نورگیر و اتاق‌های تو در توی آن بوی زندگی می‌دهد و كافی است خوب گوش كنیم تا صدای پای گذشتگان را در راهروهای باریك آن بشنویم. عمارتی كه فتحعلی‌شاه از فرط خوشحالی از تولد سی‌وچهارمین فرزندش ساخت.
به گزارش ایسنا، این بنای تاریخی كه همنام سی و چهارمین فرزند فتحعلی شاه است، در طول دهه‌های گذشته مورد بی مهری زیادی قرار گرفته و درهای آن به واسطه آسیب و تخریب جدی و همچنین كشمكش‌هایی كه بر سر مالكیت آن وجود داشت، به روی گردشگران بسته بود. بالاخره چند سال قبل با توافقی كه با دانشكده كشاورزی تهران صورت گرفت، این كاخ تاریخی به میراث فرهنگی واگذار و عملیات مرمت آن آغاز شد. طی بیش از سه سال اخیر مرمت نقاشی‌های منحصر به فرد، تالارها و اندرونی این مجموعه به پایان رسیده و بازسازی محوطه بیرونی آن هم در مراحل پایانی قرار دارد. كاخ سلیمانیه كه روزگاری مثل بسیاری از بناهای تاریخی، در كنج عزلت و تنهایی خاك می‌خورد، حالا كمر راست كرده و به روزهای روشن آینده چشم دوخته است. روزهایی كه به دوران اوج بازگشته و به عنوان موزه نقاشی‌های تاریخی البرز پذیرای گردشگران خواهد بود…
كاخ سلیمانیه نتیجه شادمانی فتحعلی شاه از تولد سی و چهارمین فرزندش
مدیركل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی البرز با اشاره به موقعیت جغرافیایی كاخ سلیمانیه اظهار كرد: این كاخ در محوطه دانشكده كشاورزی دانشگاه تهران كه در محله مصباح كرج واقع شده، قرار دارد.
وی با اشاره به اینكه این كاخ به دستور فتحعلی شاه قاجار بین سال‌های ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ هجری قمری ساخته شده، گفت: دومین پادشاه قاجار به مناسبت تولد سی و چهارمین فرزند خود (سلیمان میرزا) توسط محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی (صدر اصفهانی) ساخته شده است.
وی افزود: از آنجائی كه این مجموعه طی سالیان متمادی كاربری موزه‌ای نداشته و زمانی به عنوان فضایی آموزشی مورد استفاده قرار می‌گرفت و برای مدتی هم كاربری خاصی نداشت، آسیب دیده و تا حد زیادی تخریب شده بود.
تنها تصویر موسس سلسله قاجار در كاخ سلیمانیه حك شده است
این مسئول با اشاره به اهمیت كاخ سلیمانیه توضیح داد: این بنای تاریخی به دلیل نقاشی‌های دیواری منحصر به فردی كه توسط عبدالله خان نقاش باشی در تالار اصلی این مجموعه كشیده شده در سال ۱۳۲۷ با شماره ثبت ۳۷۰ به عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
به گفته مدیركل میراث فرهنگی البرز در تالار این بنا دو نقاشی وجود دارد كه یكی تصویر آقا محمد خان قاجار و دیگری فتحعلی شاه با اطرافیانش است.
وی ادامه داد: تصویری كه از آقامحمدخان توسط عبدالله خان نقاش‌باشی روی یكی از دیوارهای این كاخ نقاشی شده، تنها تصویر منصوب و بسیار نزدیك به موسسه سلسله قاجاریه است.
چرا كاخ سلیمانیه بنایی خاص است؟
محمدی همچنین به ویژگی خاص بنای این كاخ اشاره كرد و گفت: ساختمان این كاخ آجری است و نمای آن تزیینات ویژه‌ای ندارد، بنای این مجموعه روی پیلوت ساخته شده كه در زمان خود نوعی نوآوری به‌شمار می‌رود. در شرق ساختمان كاخ هم برجی ۵ طبقه ساخته شده بوده كه هم‌اكنون تنها طبقه هم‌كف آن باقی‌مانده‌است.
این مسئول با اشاره به اینكه برای حفاظت درست از این بنای تاریخی در سال‌های گذشته كاخ سلیمانیه به میراث فرهنگی واگذار شده، توضیح داد: این اقدام بر اساس تفاهم نامه‌ای كه با دانشكده كشاورزی دانشگاه تهران منعقد شده، صورت گرفته است.
مدیركل میراث فرهنگی البرز افزود: نقاشی‌های تالار اصلی این مجموعه طی سالیان گذشته آسیب جدی دیده بودند ولی میراث فرهنگی با چندین فصل كار مرمتی موفق شده نقاشی‌ها را به همان شكل سابق برگرداند.
وی اضافه كرد: برای اینكه كاخ سلیمانیه به محلی برای بازدید مردم تبدیل شود، میراث فرهنگی سال گذشته موفق شد مجوز تبدیل آن این مجموعه به كاخ موزه را اخذ كند.
محمدی تصریح كرد: واقعیت این است وقتی به محلی عنوان موزه اطلاق می‌شود، توجه بیشتری را به خود جلب می‌كند و ارزش آن هم از نظر مردم و هم مسئولین چندین برابر می‌شود.
وی ادامه داد: بعد از اتمام عملیات مرمت این كاخ، قرار است این مجموعه به عنوان موزه نقاشی‌های تاریخی مورد بازدید علاقه مندان قرار بگیرد.
وی با اشاره به اینكه عملیات مرمت درون این كاخ تقریبا به اتمام رسیده، افزود: برای ساماندهی وضعیت محوطه این كاخ هم مرمت دو حوض در جلو و عقب این كاخ در اولویت قرار داشت كه عملیات مرمت حوض جلوی بنا به پایان رسیده و برای مرمت حوض پشتی كه در محوطه دانشكده كشاورزی دانشگاه تهران قرارگرفته در حال رایزنی هستیم.
كاخ موزه سلیمانیه اواخر این ماه افتتاح می‌شود
محمدی اضافه كرد: اعتبار مرمت حوض پشت این بنای تاریخی از وزارتخانه گرفته شده و با مجوز دانشكده، برنامه مرمت نهایی كاخ موزه سلیمانیه آغاز می‌شود.
وی گفت: در گذشته یك ایوان هم در جبهه شرقی این مجموعه در قالب فضای نگهبانی موجود بود كه در حال حاضر هیچ چیزی از آن باقی نمانده و به دنبال آن هستیم كه با اعتبار تخصیص یافته این ایوان را هم به طور كامل احیاء كنیم.
وی اضافه كرد: البته فضای ورودی این كاخ كه قبلا مرمت شده هم نیاز به اصلاح دارد كه به نظر می‌رسد با اتمام آن، كاخ موزه آماده باشد تا اواخر اردیبهشت ماه به طور رسمی افتتاح شود.
این مسئول در پاسخ به اینكه تیم مرمتی این مجموعه چطور انتخاب شده‌اند و چقدر در كار خود متبحر بوده اند، گفت: این تیم در دو حوزه مرمت بنا و اشیای تاریخی از تجربه و تخصص كافی برخوردار بودند و نتیجه كار آنها این است كه اگر كسی برای اولین بار نقاشی‌های دیواری این كاخ را ببیند و از پیشینه آنها مطلع نباشد، متوجه مرمت شدن آنها نخواهد شد.
محمدی اضافه كرد: مرمت داخلی ساختمان هم با دقت كافی انجام شده و گردشگران از بازدید از این مجموعه تاریخی لذت خواهند برد.
آن ۳۰۰ میلیون تومان این ۳۰۰ میلیون تومان نیست!
مدیركل میراث فرهنگی البرز با اشاره به اعتبار تخصیص یافته برای مرمت این بنا توضیح داد: از سالیان گذشته تا كنون بیش از ۳۰۰ میلیون تومان برای مرمت این مجموعه هزینه شده البته نباید فراموش كرد شاید ۳۰۰ میلیون در حال حاضر رقم قابل توجهی نباشد ولی چهار پنج سال پیش مبلغ قابل توجهی بود.
وی اضافه كرد: برای تكمیل مرمت این مجموعه ۳۰۰ میلیون تومان دیگر نیز اختصاص یافته و به زودی عملیات مرمت بخشهای باقی مانده از این كاخ آغاز خواهد شد.
این مسئول افزود: این كاخ برای میزبانی از گردشگران تقریبا آماده است و در ایامی از نوروز هم درهای این مجموعه برای چند روز به روی گردشگران باز بود.
این مسئول تاكید كرد: با برنامه ریزی صورت گرفته بنا شده كاخ موزه سلیمانیه در روز جهانی موزه (۲۸ اردیبهشت) به صورت رسمی به عنوان اولین كاخ موزه استان با رویكرد نقاشی‌های تاریخی افتتاح شود.
وی گفت: اگر پیك چهارم كرونا به خوبی كنترل شود و شیب شیوع بیماری در استان كاهش یابد، درهای این مجموعه به صورت دائمی به روی گردشگران باز خواهد شد.
وی با تاكید بر ضرورت اطلاع رسانی برای معرفی این كاخ موزه اضافه كرد: به زودی بیلبوردهایی برای اطلاع رسانی عمومی در خصوص افتتاح این موزه در سطح شهر نصب می‌شود و شاهد معرفی این مجموعه توسط تلویزیون‌های شهری هم خواهیم بود.
