خانه تاریخی كاج و موزه منوچهر شیبانی در شهر زیبای كاشان كه از شهرهایی است كه خانه های تاریخی و قدیمی زیادی در آن جا دیده می شود،واقع شده است . خانه هایی كه با بازدید از آن ها می توانید در تاریخ سفر كنید و چند ساعتی را از شلوغی شهرهای امروزی دور باشید.یكی از این خانه های قدیمی، خانه ی كاج است كه اگر علاقه مند به تاریخ و موزه هستید، می توانید به این خانه بروید، از قسمت های مختلف آن دیدن كنید و همچنین از موزه ی منوچهرشیبانی كه در این خانه قرار دارد لذت ببرید.
خانه تاریخی كاج در سال ۱۳۸۹ خریداری و مرمت و احیای آن تا اردیبهشت ماه ۹۴ ادامه داشت. آجرچینیهای حیاط، مقرنس كاریها و گچ بری، آینه كاری و نقاشیهای بنا، نشانی از هنر و معماری دوران قاجار در كاشان است.خانه تاریخی كاج كه از خانه های دوره قاجاری است، در یكی از كوچه های فرعی خیابان فاضل نراقی و تقریبا روبروی خانه احسان و در همسایگی مهینستان راهب قرار دارد. این خانه تاریخی از نوع گودال باغچه است كه دارای دو طبقه و طبقه پائین و حیاط آن بسیار پایین تر از سطح كوچه قرار دارد به طوری كه درب ورودی خانه همسطح كوچه است. بخشی از خانه محل موزه آثار هنرمند كاشانی، منوچهر شیبانی می باشد.
تابلوها در سه اتاق به نمایش درآمده اند كه هر كدام سبك خاصی از نقاشی این هنرمند است. همچنین یك كتابخانه تخصصی ادبیات و سینما نیز در این خانه ایجاد شده كه مورد استفاده عموم علاقه مندان است.اهمیت دیگر این خانه به قرارگیری آن در بافت تاریخی كاشان و در نزدیكی خانههای تاریحی است. این خانه یكی از خانههای قاجاری كاشان است كه با معماری گودال – باغچه طراحی و ساخته شدهاست. از مزیتهای معماری گودال – باغچه میتوان به دسترسی به آب قنات، عایق حرارت و رطوبت بودن و مقاومت بیشتر در برابر زلزله اشاره كرد. خانه كاج در هشتم دی ماه ۱۳۹۰ به شماره ۳۰۶۲۲ به ثبت ملی رسید.


موزه منوچهر شیبانی
موزهٔ هنرهای تجسمی منوچهر شیبانی در اردیبهشت ۸۴، همزمان با روز جهانی موزه و میراث فرهنگی، به عنوان نخستین موزهٔ غیردولتی كاشان گشایش یافتهاست؛ و در اردیبهشت ۹۴ این موزه به خانهٔ كاج منتقل گردید.در این موزه تابلوهای نقاشی رنگ و روغن، آبرنگ، طرحهای قلم وسائل شخصی زنده یاد منوچهر شیبانی كه از سوی همسرش، سركار خانم پری شیبانی (صبحی) به مجموعه اهدا شدهاست. این موزه شامل سه اتاق است كه در هر اتاق سبكهای متفاوت نقاشیهای شیبانی به نمایش درآمده است. علاوه بر نقاشی لوازم شخصی و هم چنین دستگاهی وجود دارد كه توسط آقای شیبانی در دههٔ چهل ابداع و ساخته شدهاست.
این دستگاه با استفاده از تركیب نور تحت زاویههای متفاوت و صفحههای منحنی وار نور را در فضای خود پخش میكند. از تركیب نورهای متفاوت و چرخش صفحههای منحنی گون شكلی بدست میآید كه این شكل به عنوان ایدهٔ اولیه برای نقاشی در سبك كوبیسم مورد استفاده قرار میگیرد. اتاقهای دیگر شامل سبكهای اكسپرسیونیسم و سورئال و آبرنگ است.
در طبقه همكف میتوانید در سه اتاق نقاشیهای منوچهر شیبانی را مشاهده كنید. در محوطه بیرونی و در ایوان صندلیهایی قرار گرفته است كه جوانان روی آن مینشینند، بحثوگفتگو میكنند یا كتاب میخوانند. در زیرزمین خانه میتوانید آثاری از سایر هنرمندان تجسمی در حوزه نقاشی، كاریكاتور و گرافیك را مشاهده كنید كه بهنمایش گذاشته شدهاند.
در اتاقهای اطراف حیاط صندلیهایی میبینید كه نشان میدهد در این اتاقها كلاسهای فوقالعاده فرهنگی-هنری برگزار میشود. نسل جدید كاشان را میتوان در این مكان دید كه مانند نیاكان خود علاقهمند به فرهنگ و هنر هستند. آنها برای پیدا كردن راه خود در این مسیر از پیشنیان خود یاد میگیرند.
كتابخانه خانه كاج
بخش فرهنگی موزه و گالری منوچهر شیبانی شامل كتابخانهٔ تخصصی ادبیات، سینما و تئاتر و كتابخانهٔ كودك و نوجوان است. كتابخانهٔ تخصصی شیبانی دارای بیش از ۷۰۰۰ جلد كتاب است، كه شامل شعر ایران و جهان، داستان و رمان ایرانی و خارجی، نمایشنامه، فیلم نامه تاریخ، جامعهشناسی، فلسفه و… است. كتابخانهٔ كودك و نوجوان نیز شامل كتابهای آموزشی، علمی، داستانی، شعر، قصه، حكایت و دایرهٔ المعارف علمی و رنگ آمیزی و… است.
هم چنین این كتابخانه دارای دو سالن مطالعه است. یكی از سالنهای مطالعهٔ این كتابخانه در اتاق شاهنشین خانهای با قدمت قاجاری قرار دارد كه آثار به جای ماندهٔ تاریخی نظیر نقاشی و گچ بری و آینه كاریها در كنار نور طبیعی در این سالن زیبایی آن را دو چندان میكند. همچنین چینش میزهای سالن به نحوی است كه زاویه دید به سوی حیات خانه است كه وجود گلدانهای سرسبز و حوض آب در وسط حیات منظرهٔ دلچسبی را به وجود میآورد. سكوت و آرامش كتابخانه نیز از مزیتهای دیگر این بخش است.این كتابخانه همه روزه در نوبتهای صبح و عصر باز است.
نگارخانه كاج
گالری شیبانی در بخش زیرین خانه تاریخی كاج با معماری سنتی، سقفهای ضربی و مقرنس كاری شده امكان مناسبی برای نمایش آثار هنری پدیدآورده است. در بخش جانبی گالری مجموعه آثار هنری معاصر هنرهای تجسمی نظیر پرویز تناولی، بهرام دبیری و به نمایش درآمده است


