روستای طارس فیروزكوه ، روستایی از توابع بخش مركزی این شهرستان در استان تهران می باشد . نام قدیم آن حارس و زبان رایج در طارس تاتی است. روستای طارس از جمله روستاهای دهستان شهرآباد بخش مركزی شهرستان فیروزكوه است كه در حدود ۱۵ كیلومتری شمال غرب مركز شهرستان قرار دارد.این روستا در دهستان شهرآباد قرار دارد و براساس سرشماری مركز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۵۶۹ نفر (۳۷۱ خانوار) بوده‌است. در تابستان بیش از ۱۰۰۰ نفر جمعیت دارد.
روستای طارس دارای آب معدنی است كه برای درمان سنگ كلیه مناسب می‌باشد و سالانه بسیاری از مردم برای رهایی از درد سنگ كلیه به این روستا آمده و از آب معدنی آن با خود می‌برند. نا گفته نماند از چشمه اَشن كه همان چشمه آب معدنی است تا روستا حدود ۱۵ كیلومتر فاصله دارد كه حدود ۵/۳ كیلومتر آن جاده خاكی ماشین رو است و بقیه آن كوه می‌باشد؛ و تمام خانه‌های روستا از آب معدنی لوله كشی شده برخوردار می‌باشند.
نام روستای طارس را طاووس محله و طاروس هم گفته اند و زبان آنها زبان گیلگی (پهلوی) و زبان رویگری به نام زبان سلیِری كه به زبان رویگران و صفاریان مشهور بود. البته گویش رایج طبری (مازندرانی) است.روستای طارس دارای سه زاغه به نام‌های زاغه سیاه كوه، زاغه سَر بیشه و زاغه كمربن است كه آثار آن باقیست.
گنبد گبری با نمای هشت ضلعی كه در میانه آن نورگیر دایره‌ای شكل وجود دارد بر روی تپه‌ای احداث شده‌است. نورگیرهای این بنا در صبح و عصر (تمامی روز) از نور خورشید برخوردار است. این بنا در تاریخ ۲۰ آذرماه ۷۹ به شماره ۲۹۳۶ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است.
قدمت گنبد گبری (سنگی) به دوره سلسله ساسانی بازمی گردد. اردشیر بابكان موسس سلسله ساسانی كه به دین زرتشت گرایش داشت به وزیر وقت خود تَنسَر كه موبد موبدان و مُغ مُغان وقت بود، دستور داد كه به منظور ترویج دین زرتشتی، آتشكده‌هایی به سبك گنبد سنگی (گبری) كه در حاشیه آن گورستان گبری (زرتشتی) بود را بنا نهند.
همچنین این روستا در ایام دهه محرم بخصوص روز هفتم محرم الحرام، با میزبانی از عزاداران حسینی سه روستای همسایه و مجاور، جلوه هایی زیبایی از عشق حسینی را به تصویر می كشد كه در سطح شهرستان فیروزكوه بی نظیر است.
جاهای دیدنی روستای طارس فیروزكوه
آب “اشن” با خاصیت سنگ زدایی و سنگ شكنی كلیه ها، از جمله مواهب موجود در این روستا است كه همه ساله گردشگران زیادی را به سوی خود جلب و جذب می كند.
در قسمت شمال این روستا چند اثر تاریخی از جمله امام زاده احمد و محمد (ع) و برج سنگی وجود دارد كه به فاصله تقریبی یك كیلومتری از یكدیگر واقع شده اند.نقشه این امام زاده از بیرون مربع و از داخل چند وجهی است و در پیشخوان یا ورودی مقبره فضاهایی مستطیل شكل وجود دارد كه از الحاقات بعدی بنا به شمار می آید و با مصالح سنگی ساخته شده است.در دو طرف این قسمت، سكوهایی وجود دارد كه روی هر سكو سنگ قبرهایی نصب شده است كه نشانگر وجود قبر در داخل آنها است.
سقف ایوان یا پیشخوان ورودی، تیرپوش و تخته كوب بوده كه به مرور ایام در اثر برف و باران و كم توجهی تخریب شده و نیاز شدیدی به بازسازی دارد.
فضای زیر گنبد این بنا چند ضلعی بوده و طاق نماهایی بر روی هر ضلع تعبیه شده است كه در میانه این فضا و در زیر صندوق چوبی (معجر) دو قبر در كنار هم واقعند كه به امام زادگان احمد و محمد (ع) شهرت دارند.
همچنین در قسمت شمالی امامزادگان برج سنگی یا “گنبد گبری” وجود دارد كه دارای نقشه ای مدور و پوشش گنبدی بر بالای آن است.نمای برج از بیرون و داخل هشت ضلعی است و تركیب آن از كف تا نوك گنبد یكسان است و بر روی دیوارهای داخلی آن جز چند طاقنمای ساده و نورگیری در سقف، تریینات خاصی وجود ندارد.
مصالح این بنا از سنگ، ملاط گچ و ساروج است كه به گفته كارشناسان میراث فرهنگی قدمت آنها به قرون ششم و هفتم هجری قمری بر می گردد و طی سال های اخیر مرمت و بازسازی شده است.
بنای امام زادگان احمد و محمد (ع) در تاریخ بیستم آذر ماه سال ۷۹ به شماره ۲۹۳۵ و برج سنگی به شماره ۲۹۳۶ و همان تاریخ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند.
