محله الهیه تهران ، یكی از محلههای شمال شهر تهران و منطقه شمیران است. خیابان فرشته، مشهورترین خیابان این محله میباشد. الهیه از شمال تا تجریش، از غرب تا خیابان ولیعصر، از جنوب تا چهارراه پاركوی و از شرق تا پل رومی و جاده قدیم شمیران وسعت پیدا میكند. الهیه در منطقه ۱ شهرداری تهران و شهرستان شمیرانات واقع شدهاست. در اطراف منطقه الهیه، بزرگراههای زیادی وجود دارد. ساختمانهای دیپلماتیك زیادی كه محل اقامت اتباع خارجی است در این منطقه وجود دارد.
علت نامگذاری محله الهیه
اراضی الهیه در گذشته ای نه چندان دور متعلق به محترم الدوله، همسر امین الدوله بوده است.در سال ۱۲۸۶ق میرزا جعفر حكیم الهی در سه نوبت شش قطعه از زمین های خلازیر یا خورآذین را از وراث میرزا حسین تجریشی و ملامحمدعلی تجریشی خریداری می كند.بعدها این اراضی به مناسبت همین تملك الهیه نامیده می شود.منطقه الهیه در سابق خلازیر یا خورآذین نام داشته و ده مستقلی نبوده، بلكه بخشی از زرگنده شمرده می شده است.

پیشینه الهیه تهران
درگذشته باغهای زیادی كه متعلق به بانو فخرالدوله بوده، در خورآذین یا خلاریز (نامهای قدیمی الهیه) وجود داشته است. بانو فخرالدوله این باغها را در تقسیمبندیهای كوچك به شخصی به نام میرزا جعفر حكیم الهی میفروشد و میرزا جعفر نام الهیه را بر این محله میگذارد. الهیه را كوچههای باریك و پر پیچوخم با برجهای سر به فلك كشیده تشكیل میدهند. به دلیل وجود كوچههای باریك و عدم دسترسی به مراكز خرید، اكثر ساكنین مایحتاج روزمره خود را از طریق پیك دریافت میكنند. الهیه كه از محلههای منطقه ۱ تهران است اكثراً افرادی از قشر مرفه تهران را در دل خود جایداده است.
بافت محله الهیه
از آنجا كه هستهی اولیهی شكلگیری از دل باغهای سرسبز بوده، این محله طبق اصول شهرسازی ساخته نشده و ساختار شهری منظمی ندارد. كوچهها و خیابانها باریك و پرپیچوخم هستند و بافت شهری متراكم است. از طرفی وجود درختهای باقی مانده از این باغها، آبوهوای خوبی برای این محله به ارمغان آورده است. در این محله برجهای مجلل و زیبایی ساخته شده و اكثر ساكنان از قشر مرفه جامعه هستند.
تا سال ۱۳۷۲،الهیه تنها محدودهای بود كه در آن اجازه ساخت بیش از ۲ طبقه داده نمیشد. پیش از انقلاب هم بلندترین عمارت الهیه، خانه دو طبقه فلاحی (یكی از درباریان) بود كه روی تپه الهیه ساخته شده بود، اما حالا الهیه پر است از برج هایی كه آسمان را هم در حصار خود گرفتهاند
باغ الهیه و بسیاری از باغهای تخریب شده محله الهیه، زمانی زیستگاه جانوران و پرندگان گوناگونی بوده است.در همین باغ الهیه انواع گوناگونی از پرندگان و روباه و… وجود داشت كه دیگر اثری از آنها نیست. ما با نابودی باغها، در واقع خودمان را نابود میكنیم. باغ الهیه و باغهای دیگر ریههای تنفسی این شهر هستند و نابودی آن ها وضع هوای شهر را بدتر كرده است.
بافت انسانی محله الهیه
در حالی كه تمامی آن باغ های زیبا و دیدنی تهران اكنون تخریب گردیده و به جای آن ساختمان و برج های بلندی بنا شده است ولی باید توجه نمایید كه این محله دارای موقعیت استراتژیك است و ساختمان های دیپلماتیك زیادی برای اتباع خارجی در این محله وجود دارد. متاسفانه با وجود آن كه محله الهیه تهران از جمله محلات شمال شهر تهران محسوب می شود ولی دارای آلودگی صوتی و آلودگی هوا بوده و همچنین در اطراف محله در ساعات شلوغ ترافیك نسبتا بالایی وجود دارد كه تا حدودی این مشكلات در بیشتر محلات تهران وجود دارد.

اماكن مهم و جاذبه های گردشگری محله الهیه
موزه دكتر حسابی و موزه موسیقی ایران در این منطقه میباشد. همچنین سفارتخانههای سوئیس، دانمارك، بلژیك، فنلاند، مالزی، مصر، باغ سفارت روسیه، باغ سفارت آلمان و باغ سفارت تركیه در این محله قرار دارند.
باغ موزه هنر ایران ، كافه سینما ، موزه موسیقی ایران ، موزه دكتر حسابی
سفارتخانهها در الهیه
الهیه با داشتن چندین سفارتخانه و ساختمانهای دیپلماتیك، از سیاسیترین محلات تهران است. سفارتخانههای دانمارك، سوئیس، فنلاند، بلژیك، مالزی، باغهای باغ سفارت روسیه، مصر، باغ سفارت آلمان و باغ سفارت تركیه در این محله واقع شدهاند. علاقه دیپلماتها برای سكونت در این محله سبب شده تعداد ساختمانهای دیپلماتیك این محله هم زیاد باشد.
مراكز خرید الهیه
مراكز خرید محله مدرن و شیك هستند و عدهی زیادی به وقتگذرانی و خرید در این مراكز تجاری ترغیب میشوند. مراكز خرید پرطرفدار این محله عبارتند از:
مركز خرید فرشته در خیابان فرشته
مجتمع تجاری اداری مدرن الهیه
بوتیك مال ملل
مركز خرید سام سنتر
مركز خرید كویین سنتر
به جز این مراكز، نزدیكی به ولیعصر و تجریش دسترسی افراد به مراكز خرید تجریش و ولیعصر را آسان كرده است.
برجهای الهیه تهران
مدارس و آموزشگاه های الهیه : ابتدایی پسرانه بعثت (غیر دولتی) ، متوسط دوره دوم دخترانه فرهنگ (غیر دولتی) ، ابتدایی پسرانه شهید خانساری (دولتی)
مراكز ورزشی منطقه الهیه : مجموعه ورزشی باربد ، باشگاه جم پلاس ، باشگاه اكسیژن
مراكز درمانی محله الهیه : بیمارستان اختر ، بیمارستان دامپزشكی الهیه
مساجد و مراكز دینی الهیه : مسجد فرشته ، حسینیه قایمیه
بانك و ادارات محله الهیه : بانك صادرات ، بانك ایران زمین ، بانك پاسارگاد ، بانك رفاه ، بانك ملی ، بانك شهر ، بانك آینده ، بانك خاورمیانه ، بانك تجارت ، بانك سرمایه ، بانك سامان ، سفارت تركیه ، سفارت المان ، سفارت روسیه ،سفارت دانمارك ،سفارت سویس ، سفارت بلژیك ، سفارت نجریه ، دادسرای ناحیه یك ، سازمان تامین اجتماعی
دسترسی به مترو
در محله الهیه تهران می توان به وجود دو ایستگاه مترو در خیابان شریعتی اشاره نمود یكی ایستگاه مترو صدر و دیگری ایستگاه مترو قیطریه است.
