منطقه حفاظت شده پرزوئیه: نگینی در دل طبیعت ایران
مقدمه
منطقه حفاظت شده پرزوئیه، یكی از ارزشمندترین مناطق طبیعی ایران است كه در استان هرمزگان واقع شده است. این منطقه با وسعتی بیش از 123 هزار هكتار، زیستگاه گونه‌های متنوعی از گیاهان و جانوران است. در این متن، به معرفی جامع این منطقه بكر و زیبا خواهیم پرداخت.
این منطقه در شمال بستك و حدّفاصل استان‌های هرمزگان و فارس واقع شده است. این منطقه در تاریخ ۱۳۸۹/۹/۱۴ به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی گردید. بخشی از منطقه پرزوئیه با منطقه حفاظت شده هرمود در لارستان استان فارس همپوشانی دارد. این منطقه حدود ۱۲۰ هزار هكتار مساحت دارد كه ۷۵ درصد آن را اراضی كوهستانی، صخره‌های مارنی، بریدگی‌های پی در پی، پرتگاه‌ها و دره‌های عمیق و دامنه‌های شیب‌دار تشكیل می‌دهد. در داخل منطقه در حدّفاصل ارتفاعات، تپه ماهورهایی با شیب ملایمی وجود دارند. در بخش جنوبی و بخش‌هایی از شمال منطقه دشت‌های مشجر و تُنُكی وجود دارند و غالب روستاهای منطقه در این عرصه‌ها استقرار یافته‌اند.
اقلیم حاكم بر منطقه گرم و خشك بوده و بیشتر ایام سال دارای هوای گرم و خشك می‌باشد. میانگین سالانه درجه حرارت در این منطقه ۲۷ درجه سانتی‌گراد است. فصل بارندگی عمدتاً زمستان و به ویژه ماه‌های دی و بهمن می‌باشد. به هنگام بارندگی، آبراهه‌های دامنه شمالی ارتفاعات مركزی منطقه، رودخانه بنگره و آبراهه‌های دامنه ارتفاعات مركزی منطقه، رودخانه شور را تغذیه می‌كنند.
پوشش گیاهی این منطقه از طیف متفاوتی از گونه‌های گرمسیری و سردسیری در بخش‌های دشتی و كوهپایه‌ای میان‌بند و ارتفاعات برخوردار می‌باشد از این رو واجد تنوع گیاهی بسیار بالایی است. این تنوع بیش از هر چیز تحت تأثیر تغییرات ارتفاعی و شرایط اقلیمی است به همین دلیل مجموعه‌ای از درختان و درختچه‌ها و گیاهان گرمسیری با خاستگاه خلیج عمانی و گونه‌های گرمسیری ایران- تورانی را در خود جمع كرده است. در ارتفاعات كوه بر و كوه سیاه، پوشش گیاهی به صورت جنگل و بیشه‌زار با تراكم مناسبی وجود دارد. در گستره دشت‌ها تا دامنه‌های كم‌ارتفاع عناصر خلیج عمانی با تشكیل جامعه چیره كنار، كهور و آكاسیا تورتیلیس به خوبی خود را نشان داده‌اند. استبرق، گز، گیشدر، فرفیون و … از دیگر گیاهان همراه این تیپ می‌باشند. دومین تیپ گیاهی در مناطق میان‌بند می‌رویند كه گونه‌های غالب آن شامل قیچ، ناترك، آویشن، انجیر و گون می‌باشند. گونه‌هایی همچون بادامك، شكرتیغال، پنیرك، درمنه دشتی، ریش بز، ترشك و … نیز به همراه گونه‌های ذكر شده می‌رویند. ارتفاعات این منطقه رویشگاه گونه‌هایی همچون آبنوس، انواع گون، بنه، كیكم، بادام كوهی و اجتماعات باشكوه ارس می‌باشد و از دیگر عناصر این تیپ گیاهی می‌توان مورخوش، مور تلخ، آنقوزه، ریش بز و تنگرس را نام برد.
با توجه به وضعیت توپوگرافی، منطقه شكار ممنوع پرزوئیه زیستگاه‌های مختلفی برای حیات وحش دارد. تنوع زیستی آن به گونه‌ای است كه می‌توان گونه‌های دشت‌زی نظیر جبیر و گونه‌های كوه‌زی همچون قوچ و میش، كل و بز را مشاهده نمود. از گونه‌های حیوانی این منطقه می‌توان از كفتار، شغال، روباه معمولی، تشی، خرگوش و گراز را نام برد. تنوع پرندگان نیز در این منطقه حائز اهمیت است. انواع پرندگان بزرگ شكاری حمایت شده نظیر كركس، دال سیاه، قرقی، تیهو، كبك، بلبل خرما، كبوتر چاهی، شبگرد دشتی، چكاوك كاكلی، زنبورخوار معمولی و … در این منطقه زندگی می‌كنند.
