تپه باستانی سنگ چخماق: سفری به اعماق تاریخ
تپه باستانی سنگ چخماق، گوهری گرانبها در گنجینه میراث فرهنگی بشریت، یادگاری از دوران نئولیتیك و عصر برنز، كه رازهای ناگفته ای از تمدن های باستانی را در دل خود نهفته دارد. این تپه كه در [محل تپه باستانی سنگ چخماق را ذكر كنید] واقع شده است، گواه سكونت انسان در این منطقه از هزاران سال پیش است.
تپه باستانی سنگ چخماق در منطقه بسطام، یكی از مناطقی است كه از سال ۱۳۴۸ توسط پروفسور ماسواد، مورد شناسایی قرار گرفت
این تپهها در حاشیه شمالی شهر بسطام و در ۶ كیلومتری شاهرود واقع شدهاند و این حوزه دارای دو منطقه تپهای در نواحی شرقی و غربی است.
قدمت تپههای غربی به ۸ هزار و ۵۰۰ تا ۹ هزار سال قبل و قدمت تپههای شرقی به ۷ تا ۸ هزار سال پیش بازمیگردد.
قدمت این مناظق نشان دهنده وجود روستایی در دوره نوسنگی بیسفال در منطقه سنگ چخماق شاهرود است.
این تپه در سالهای ۱۳۴۹ و ۱۳۵۰ مورد حفاری قرار گرفت و اشیاء و ابزارهایی مربوط به دوران نوسنگی از آنجا به دست آمد؛ اشیایی كه قدمت آنها به ۷۳۰۰ سال پیش میرسد.
در بررسیهای انجام شده مشخص شد كه تپههای سنگ چخماق شاهرود در بسطام متعلق به قدیمیترین روستای شمالشرق فلات ایران است.
بسیاری از ظروف تپههای سنگی این منطقه اكنون در موزه توكیو در ژاپن نگهداری میشود و این در حالی است كه موزه شاهرود تنها چند نمونه از این ظروف را در خود نگهداری میكند.
در حفاری تپه شرقی، تعداد سفال بیشتری به دست آمده كه قرمز رنگ بوده و مشخصه آنها، نقشهای ساده و هندسی قرمز، روی كاسههای گود است.
از زیباترین سفالهای این تپه میتوان به دو اثر بسیار ارزنده اشاره كرد كه شامل ماكت سفالی یك خانه و یك عدد ظرف كوزهای شكل با نقوش ابتدایی طرح سبدی به رنگ سیاه روی زمینه قرمز است.
چالش ها و حفاظت:
تپه باستانی سنگ چخماق، مانند بسیاری از محوطه های باستانی دیگر، با چالش های متعددی از جمله فرسایش خاك، غارت اشیاء باستانی و ساخت و سازهای غیرمجاز روبرو است. حفاظت از این میراث گرانبها، نیازمند تلاش های مستمر و همكاری بین سازمان های دولتی، نهادهای علمی و مردم محلی است.
فرصت ها:
تپه باستانی سنگ چخماق، پتانسیل بالایی برای تبدیل شدن به یك مقصد گردشگری فرهنگی جذاب دارد. با ایجاد زیرساخت های مناسب و ارائه برنامه های آموزشی و تفریحی، می توان از این تپه به عنوان ابزاری برای ترویج فرهنگ و تاریخ و همچنین ایجاد فرصت های شغلی برای مردم محلی استفاده كرد.
نتیجه:
تپه باستانی سنگ چخماق، یادبودی زنده از تاریخ و فرهنگ بشریت است. حفاظت و مطالعه این تپه، نه تنها برای درك گذشته، بلكه برای ساختن آینده ای بهتر برای نسل های آینده ضروری است. با تلاش و همكاری همگانی، می توان این میراث گرانبها را برای نسل های آینده حفظ كرد و از آن به عنوان منبعی برای الهام و آموزش استفاده كرد.