نخل و نخلستان بوشهر

نخل و نخلستان از مشهورترین و جذاب ترین جاذبه های طبیعی بوشهر برای مسافران است. از بین نیز شهرهای آب پخش و دشتستان دارای بیشترین تعداد نخل و نخلستان در استان بوشهر هستند. نخل و نخلستان های سرسبز و سر به فلك كشیده ای كه خاص ترین ورودی را برای شهر به وجود آورده اند. علاوه بر این كانال های پر آب در دو طرف ورودی شهر آب پخش جلوه و نشاط ویژه ای را به شهر هدیه داده و دل علاقه مندان طبیعت را به حیرت وا می دارد. جالب است بدانید امكان پرورش و كاشت میوه هایی مانند مركبات، انار و لیمو نیز در این شهر وجود دارد.
استان بوشهر دارای ۳۹ هزار هكتار جنگل نخل و شش میلیون اصله نخل است.جاده‌های گردشگری بین مزارع، كلبه‌های سنتی(كپر)، صنایع دستی، آیین خرما چینی سنتی جامعه محلی و آب روانی كه در مسیر نخلستان‌ها همیشه جاری است از جمله جاذبه‌های گردشگری نخیلات است.روستاهای زیبایی كه در درون این نخلستان‌ها وجود دارد كه با معماری منحصر به فرد و آیین‌ها و سنن مردم محلی این روستاها تنها بخش كوچكی از جاذبه نخلستان‌های این استان است.

وجود نخلستان‌ها در استان بوشهر و به ویژه منطقه آب‌پخش، علاوه بر اینكه در زمینه تولید خرما، اشتغال و درآمدزایی دارای اهمیت باشد، دارای زیبایی‌های فراوانی است كه می‌تواند به عنوان یكی از ظرفیت‌های گردشگری مورد توجه قرار بگیرد. ورودی شهر آب‌پخش از دو طرف در محاصره نخل‌های سر به فلك كشیده است و وجود این نخل‌ها زیبایی‌های خاصی به این مسیر بخشیده است و البته این تنها بخشی از زیبایی‌های نخیلات آب‌پخش و انبوهی از نخیلات در پش نخیلات لب جاده وجود دارد.

نخیلاتی كه شانه به شانه هم قد كشیده‌اند و دارای وسعتی در حدود ۲۹ هزار هكتار هستند كه به گفته برخی از محققین، این میزان سطح زیر كشت نخیلات در یك منطقه، در سطح جهان بی‌نظیر است. از گذشته تاكنون فقط خرمای نخیلات معرفی شده است و آن هم نه به گونه‌ای شایسته؛ امروز می‌بایست دیگر ظرفیت‌های نخلستان‌های آب‌پخش به ویژه ظرفیت‌های گردشگری و صنایع دستی نیز معرفی شود. نخلداران هر ساله خرمای خود را در اواخر شهریور تا مهرماه می‌فروشند و منتظر می‌مانند تا سال آینده كه نخل‌ها دوباره خرما دهند و بار دیگر درآمد سالانه خود را از نخلستانشان كسب كنند؛ نخل‌هایی كه می‌تواند در دیگر فصول سال نیز درآمدزا باشند.

از نخلستان‌های اطراف این شهر انواع مختلفی از خرما برداشت می‌شود. از مهمترین نمونه‌های محصول خرما می‌توان به كبكاب، برهی، بریمی، شیخالی، محبوبی، حاج باقری، قندی، شكری و گنتار اشاره كرد. هر چند محصول عمده منطقه آب‌پخش خرما است ولی از دیگر محصولات این منطقه می‌توان انواع مركبات خصوصا لیموترش، لیموشیرین، انار، انجیر، انگور و … را نام برد.در قسمت‌های زیادی از زمین‌های آب‌پخش، محصول گندم، هندوانه، طالبی به صورت دیم و آبی كاشته می‌شود.
در میانه تنه نخل مغز ترد و شیری‌رنگی وجود دارد كه شیرین و گس است و «پنیر نخل» نامیده می‌شود و بسیار مقوی و گران‌قیمت است. در ابتدای بهار كه نخل شكوفه می‌زند، شكوفه‌ها را كه تارونه نام دارد، می‌چینند و از آن عرق تارونه می‌گیرند كه مانند بقیه عرقیجات مفید و درمان‌گر دردهای معده است. عرق تارونه مقوی، گرم و برای قلب مفید است. «پنیر نخل» سوغات لذیذی كه از دل نخل بیرون می آید و بسیار مقوی است. مسافران در كنار نخل های بلند و سرسبز آبپخش توقف می كنند تا هم استراحتی كنند و هم سوغات زمستانی آبپخش را خریده باشند.
پنیر میانه تاج نخل مغز ترد و شیرین و لذیذ است كه به لحاظ رنگ سفید آن «پنیر نخل» گفته می‌شود. پنیر نخل بسیار مقوی و عامل رشد و نمو و تولید برگ و میوه جدید است. مریستم كه یكی از حساس‌ترین بخش‌های گیاهی بوده در صورت آسیب دیدن باعث مرگ گیاه می‌شود.از لیف خرما هم كه انواع حصیر، پرده، جارو، كیف، سبد، بادبزن و… می‌بافند. در گذشته به طور سنتی خرماها را در قسمتی از حیاط خانه جمع می‌كردند، سپس بعد از گذشت چند روز شیره خرما از آن جدا می‌شد و از طریق یك كانال كوچك در حوضچه‌ای جمع می‌شد، اما امروزه در كارخانه به وسیله دستگاه، شیره خرما گرفته و در قوطی بسته‌بندی می‌كنند. البته در همان كارخانه از شیره خرما، قند و عسل خرما هم تهیه می‌كنند.همچنین از خرماهای نامرغوب برای درست كردن سركه استفاده می‌كنند كه طرفداران خاص خود را دارد. سركه خرما طعم خوبی دارد و برای بعضی ترشی‌ها فوق‌العاده است.از دیگر فرآورده‌های خرما، تهیه اسانس خرما برای صنایع نوشابه‌سازی و رنگ‌های شیمیایی خوراكی است و حالا دیگر محصولاتی چون شكلات خرمایی، خامه خرما، انواع كیك و كلوچه‌های مغز خرمایی و… آن‌قدر معروف هستند كه نیازی به توضیح ندارند.