مسجد جامع سه قلعه، شاخص ترین اثر تاریخی شهرستان سرایان است كه معماری زیبای به كار رفته در آن نشان از ذوق و هنر معماری دیار خراسان جنوبی است. مسجد جامع سه قلعه در داخل محدوده بافت قدیمی شهر سه قلعه از توابع شهرستان سرایان قرار گرفته و به عنوان شاخص ترین بنای تاریخی شهر كاملا قابل تشخیص است. مسجد جامع سه قلعه شامل ایوان و شبستان است و سایر قسمت های آن دچار تغییرات فراوانی شده است. این بنای تاریخی در سال ۸۵ با شماره ۱۶۴۶۹ در فهرست آثار ملی كشور به ثبت رسیده است. این بنا فاقد سنگ لوح یا سندی است كه دارای تاریخ ساخت باشد، اما با توجه به شباهتهایی كه با بعضی از مسجد دیگر متعلق به دوران صفوی دارد تاریخ این بنا نیز به احتمال فراوان به دوران صفوی برمی گردد كه در دوره های بعد به خصوص قاجار تغییراتی در آن صورت گرفته است. بنای تاریخی مسجد جامع سه قلعه از دو بخش تابستانی و زمستانی تشكیل شده و از مسجدهای تك ایوانی متعلق به دوره صفوی است. ایوان بنا در ضلع جنوب غرب صحن واقع شده و دارای پوشش طاق و تونده است. عرض این بنا پنج متر و عمق آن ۹ متر است، انتهای ایوان محراب قرار دارد كه با كاربندی های گچی تزئین شده و از ویژگی های منحصر به فرد آن آجركاری هایی است كه در ایوان به كار رفته است. بنای مسجد جامعه سه قلعه بخشی به نام بخش زمستانی دارد كه شامل ۳۰ ستون است و بار سقف را به زمین منتقل می كند، قطر ستون ها در حدود ۵/۱ متر است و مصالح به كار رفته در بنا نیز شامل آجر، خشت، گِل و گچ است. این مكان معنوی اكنون در لحظات ملكوتی اذان پذیرای نمازگزاران بوده و در گوشه ای از قسمت زمستانی خود كتابخانه ای به منظور دسترسی اهالی سه قلعه به كتب مورد نیازشان تشكیل داده است.فاصله سه قلعه از ۲ مسیر دسترسی ۳۷ كیلومتر است، شهر سه قلعه بهشت منجمان و كویرنوردان ایران در مركز بخش سه قلعه در محدوده سیاسی شهرستان سرایان در شمال خراسان جنوبی واقع است و بیش از پنج هزار نفر جمعیت دارد. فاصله این شهر با مركز شهرستان سرایان ۲۴ كیلومتر، با مركز استان ۱۲۳ كیلومتر و با مركز كشور از مسیر بردسكن- سبزوار – شاهرود ۹۹۰ كیلومتر است. با توجه به اطلاعات موجود سابقه سكونت گزینی در این منطقه به قرن ها پیش می رسد، وجود ۲ محوطه تاریخی « خازمین» و « خوشاب» در ۲ كیلومتری جنوب شهر و آثار تاریخی موجود از گذشته پر افتخار این سرزمین حكایت دارد. شرایط توپوگرافی شهر به گونه ای است كه ارتفاع كمتر آن از مناطق همجوار شرایط را برای استفاده از منابع آب زیرزمینی به شكل قنات برای شهروندان مهیا كرده و در طول قرن های متمادی سه قلعه انبار غله خراسان جنوبی در آن روزگاران بوده است. و چون غلات منطقه را تامین می كرده است به سرغله معروف بوده است و یا چون در مقایسه با سكونتگاه های اطراف معروف تر بود به سرقلعه مشهور شده است. در روایتی دیگر به دلیل جود سه قلعه كنار هم(خوشاب، خازمین و قلعه فعلی جنب میدان امام حسین(ع)) به سه قلعه شهرت یافته است.