امامزاده زیدبن علی (ع) با هشت واسطه به امام سجاد امام چهارم شیعیان جهان منتسب می گردد. اسامی خود را واجداد طاهرینش با محل شهادت ومقتل ومدفن هر كدام از این قرار است امازاده زیدبن علی مدفون به ارض نقدان ونك در غرب سمیرم ابن امامزاده علی اكبر مدفون به ارض قمشه (شهرضا) ابن امامزاده عبدالله مدفون به ارض شهركرد ابن امامزاده ابوالقاسم مدفون به ارض اصفهان ابن امامزاده سلیمان مدفون به ارض بابلان قم ابن امامزاده عبدالله مدفون به ارض ایذه (مال میر)ابن امامزاده هاشم مدفون به ارض بابل ، ابن امامزاده محمد مدفون به ارض غری نجف ابن امام علی زین العابدین(ع).موقوفاتی نیز در ناحیه فلارد خانمیرزا سمیرم ونخودان داشته كه فهرست آن بر روی پوست اهوی دباغی شده مزین به جمله لا اله الله محمد رسوالله وتوقیر به مهر حاكم بر مرقد امامزاده نصب شده بود .بعدها به وسیله ظالمان زورگویان وغاصبان از بین رفته واملاك آن تصاحب شده ومقبره را از پشتیبانی های اقتصادی محروم كرده است .
زیارتگاه امام زاده زیدبن علی (ع) در ۱۵ كیلومتری سمیرم به ونك و بعد از روستای قلعه قدم با طبیعتی سردسیر مكانی زیارتی سیاحتی منحصر به فردی را امروز برای گردشگران فراهم كرده است. در ۱۳ كیلومتری شرق ونك در كنار جاده ونك – سمیرم و دو كیلومتری قلعه قدم رو به روی خرابه های ده قدیمی ومذهبی نخودان یا نقدان زیارتگاه امام زاده زیدبن علی (ع) قرار گرفته است .بنای قدیمی زیارتگاه امام زاده زیدبن علی (ع) را به دستور سلطان غازان خان ایلخانان شیعه مذهب وبه كوشش حاكم وقت اصفهان ساخته اند .
چگونگی شهادت : در زمان خلافت غاصبانه عباسیان احمد موسوم به ناصرالدین الله خلیفه سی وچهارم عباسی به والیان وجاسوسان خود دستور تعقیب ودستگیری آل ابوتراب را صادر كرد .دراین موقع از جانب خلیفه عباسی حكومت وفرمانروایی خطه اصفهان وچهارمحال وبختیاری وحومه را به عبدالرحمن ابن مفلح واحرث ابن سیما محول بودند كرده بود كه هر دو در ظلم وستم بی رحم ترین افراد زمان خود حاكمیت بودند حاكمیت ناحیه بختیاری وایذه (مال میر)را به موسی ابن بغاد واگذار كرده بود كه خبیث تر و لعین تر از دونفر دیگر بود این جاسوسان وحاكمان شقی وسفاك جیوش وعساكر خود را به دسته های مختلف تقسیم وهر دسته ای را به فرماندهی برای امنیت طرق وشوارع در دژها وقلاع مستحكم آن مناطق متمركز كرده بودند.در این هنگام امامزاده زیدبن علی به اتفاق پدر وبرادرانش امامزاده حمزه وامامزاده سلیمان وامامزاده بهاءالدین وامامزاده عزالدین وجمعی از بنی اعمام خود كه بیشتر از ۱۰۰ نفر بودند از طریق شط العرب وهویزه وسوسنگرد وناصریه (اهواز) ودورق فلاحی (رامهرمز)وایذه (مال میر) پس از طی مسافت وعبور از جبال ورودخانه ها وشهرها وقرا وقصبات در بین راه به منطقه قمشه اصفهان رسیدند وقصد عزیمت به طوس را داشتند اما از چگونگی اوضاع منطقه بی اطلاع بودند واز تمركز جیوش عباسی آگاهی نداشتند در این هنگام سكنه قمشه به مذاهب مختلف معتقد بودند یكی از دشمنان آل ابوتراب به نام ربیعه ابن خزیمه ورود كاروان امامزاده ها را به جیوش عباسی متمركز در قلاع اطلاع داد.
به دستور عبدالرحمن ابن مفلح واحرث بن سیما سپاهیان خود را مجهز به سلاح جنگی كرده و به فرماندهی حارث ابن مره كوفی وناصر ومنصور اشجع به مقابله وجدال با كاروان امامزاده ها گسیل داشته در صحرای قهنویه قمشه به كاروان امامزاده ها شبیخون زد .در این نبرد شبانه وغافلگیرانه چون عده ایشان كم بود در مقابل لشكر دشمن تاب مقاومت نیاوردند.شبانه هرچند نفر به جهتی به كوهپایه های مجاور متواری شدند تعدادی به طرف صحرای نور آباد اصفهان وبرخی به طرف كوهپایه های لنجان وشهركرد .امامزاده زیدبن علی وعده ای از همراهان در ناحیه حوض ماهی به محاصره دشمن در آمده كه پس از جدال ومحاربه بسیار تیری به پیشانی امامزاده زیدبن علی علی اصابت می كند .با حالت زخمی وجراحات وارده بر پیكر مطهرش به طرف غرب سام ارام و
(سمیرم) رهسپار می شود در مكانی به نام نقدان ونك (نخودان) كه خرابه های آن در دامنه تل وتپه ها به چشم می خورد به درجه رفیع شهادت نائل می شود جسد مباركش رادر همان نقدان ذر خارج از محل به خاك می سپارند .تعداد شهدای این نبرد در ناحیه سام آرام ۱۰ نفر بوده كه هر كدام در مكانی از آن منطقه مدفون هستند وقبر بعضی ظاهر وآشكار وزیارتگاه هست وقبر برخی هنوز در زیر خاك پنهان می باشد.
مادر امامزاده: مادر ایشان به نام مهد علیا مجلله خاتون دختر امامزاده ابراهیم از ذریات واحفاد امام موسی كاظم است كه مادر امامزاده ها حمزه سلیمان بهاءالدین وعزالدین محمد معروف به شاه كوچك می باشد.مرقدآن مجلله در منطقه لنجان می باشد.
همسر امامزاده: زوجه ایشان به نام علیا مجلله فاطمه دختر گرامی امامزاده عبدالله از اولاد وذریات امام محمد باقر است.
فرزندان امامزاده: این امامزاده دارای دو پسر به نامهای داوود ومحمد بوده كه هر دودر نوجوانی به اتفاق پدر وجدشان در شبیخون قهنویه به دست دشمنان اسلام شهید شده اند.مرقد امامزاده زیدبن علی تا مدت زمان متمادی دارای بقعه نبوده و اطراف آن كره سنگی قرار داشته است.سلطان محمود غازان خان ایلخان ابن ارغون خان ابن اقا باخان ابن هلاكو خان ابن تولیخان ابن چنگیز خان مغول كه بر ایران سلطنت داشت وبه مذهب تشیع گراییده بود وبه ائمه هدی محبت زاید الوصفی داشت هنگام عزیمت به اصفهان به حاكم وفرمانروای خود در منطقه دستور داد تا بقعه وبارگاهی به سبك وسلیقه معماران روز بر گرد مزار ان بزرگوار ساخته شود.چون بی نهایت به دستورات دین مبین اسلام معتقد وبه محبت اولیاءالله مشتاق بود سیور غال (املاك وزمینهایی كه پادشاه به كسی واگذار می كند)وموقوفاتی برای مصارف بقعه متبركه وزائران وعابران ا ن امامزاده در ناحیه فلارد وخانمیرزای كنونی سام آر ام ونقدان ونك معین ومقرر داشته بود.نام ان قطعات املاك واراضی وباغهای موقوفه را بر پوست آهوی دباغی شده توقیر فرموده وبه امضا ومهر ملوكانه با جمله مبارك لا اله الا الله محمد رسول الله مزین وبر مرقد مع نصب كردند كه برای همیشه معلوم باشد.پس از گذشت زمان متمادی از طرف خوانین وكلانتران ظالم وستمگر اصفهان وفارس آن موقوفات شاهانه برای نفع شخصی ربوده شد كه تا ابد مرتكبان آن ملعون ومغبون هستند.اقداماتی به همت شیخ عبدالحسین وآقای محمد حسین نجفی فرزندان مرحوم كربلایی نجف با كمك اهالی وزوار امامزاده انجام گرفته وساختمان تجدید بنا شده .(در سال۷۲-۷۱ سنگ بسیار بزرگی از ارتفاعات كوه جداشده به سرعت به سمت امامزاده سرازیر می شود ولی به محض رسیدن پشت ساختمان قدیمی به هوا پرتاب شده ودقیقا جلوی ساختمان روبروی مزار شهید می ایستد بدون كوچكترین خسارت.از همان موقع اقدامات بازسازی امامزاده شروع شد كه دراین عملیات وهنگام خاكبرداری اطراف قبر امامزاده متوجه شدند قبر در جای واقعی خود نیست وبطوراتفاقی نبش قبرمی شود .كه دلیل اینكار مخفی كردن جنازه امامزاده از دشمنان بوده است.)
