ریپورتاژ آگهی
حمام ارگ كریمخانی شیراز

حمام ارگ كریمخانی شیراز

حمام ارگ كریمخانی در ارگ كریم خان واقع شده است و به جا مانده از دوره زندیه با همان طرح و تزیینات اولیه خود است. حمام ارگ كریمخانی
  • 1400/12/14
  • استان : فارس
  • شهر : شيراز
  • دسته : حمام های تاریخی ایران
آدرس : شیراز، ابتدای خیابان كریم خان زند، نبش میدان شهرداری
تلفن : 66059000-021

حمام ارگ كریمخانی در ارگ كریم خان واقع شده است و به جا مانده از دوره زندیه با همان طرح و تزیینات اولیه خود است. حمام ارگ كریمخانی ۲۵۰ سال قدمت دارد و حمام شخصی كریم خان زند بوده است. حمام ارگ كریمخانی جزء اولین حمام خصوصی در ایران می‌باشد؛ و جهت استحمام خانواده سلطنتی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است. راه دسترسی به آن از طرف حیاط خلوط جنوب شرقی بوده‌است. ساختمان حمام ارگ كریمخانی برعكس اتاق‌ها كه بالاتر از سطح محوطه است پایین‌تر از آن‌ها قرار گرفته و همین امر باعث محفوظ ماندن بیشتر گرما در آن می‌شود.
ارگ كریم خانی در مركز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شده‌است و پس از اینكه كریم خان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مكان را به‌عنوان مكان زندگی خود انتخاب كرد، به ارگ كریم خانی معروف شد. در زمان سلطنت سلسله پهلوی از ارگ به‌عنوان زندان استفاده شد كه آسیب‌هایی به آن وارد شده‌است. در سال ۱۳۵۰ این ارگ به اداره فرهنگ و هنر وقت واگذار شد. این بنای بزرگ اكنون زیر نظر سازمان میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شود و از چند سال پیش كار مرمت این بنا آغاز شده‌است تا به عنوان موزه بزرگ فارس مورد استفاده قرار گیرد. این اثر در تاریخ ۱۴ خرداد ۱۳۵۱ با شمارهٔ ثبت ۹۱۸ به‌عنوان یكی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
قسمت اول ورود به حمام سربینه آن می‌باشد. در این مكان چهار سكو جهت نشستن و لباس كندن وجود دارد. در وسط این قسمت حوض هشت گوشی وجود دارد كه با فواره‌ای در وسط آن فضای دلپذیری ایجاد كرده‌است. در گوشه‌ای از سربینه محلی برای گرم كردن غذای سربینه توسط آتش و نیز درست كردن چای و قلیان تعبیه شده‌است.در زیر سكوهای سربینه قسمت‌هایی جهت گذاردن كفش و بسته لباس پیش‌بینی شده‌است. كارهایی كه در سربینه انجام می‌گرفت شامل در آوردن، پوشیدن لباس، حجامت، خالكوبی، مشت و مال كردن، صحبت كردن و خوردن چای و قلیان بوده‌است.سربینه توسط راهرویی به گرم خانه متصل می‌گردد. این راهرو شیب ملایمی به سمت گرم خانه دارد.

 

حمام ارگ كریمخانی شیراز-gkBNcGUBlS
گرم خانهٔ حمام شامل سه قسمت است ۱-فضای گرم خانه ۲-خزینه ۳-نور خانه
فضای بزرگ گرم‌خانه دارای دو حوض مستطیل شكل می‌باشد؛ دارای فواره كه با آب سرد پر می‌شده‌است. چهار ستون سنگی یكپارچه به رسم ستون دوره زندیه مارپیچ ساخته شده و سقف گرم‌خانه به صورت طاق و چشمه بر روی آن‌ها قرار دارد.
سقف گرم خانه گنبدی شكل و بدون تزینات برجسته می‌باشد و تنها نقوش اسلیمی به روش آهك بری آن را مزین ساخته است. كف حمام توسط سنگ گندمك پوشش شده و تنها اطراف حوض‌ها توسط مرمر سبز كفپوش شده. در زیر كف گرم خانه كانال‌هایی جهت جریان هوای گرم كه به زیر دیگ خزینه متصل است وجود دارد. خزینه حمام سه قسمت دارد. قسمت وسط دیگ مسی نصب شده وزیر دیگ آتش روشن می‌شده‌است كه دو حوض طرفین دارای آبی ولرم بوده‌است. قسمتی از گرم خانه جهت امور نظافت در نظر گرفته شده كه به نور خانه موسوم است.
ستون های سنگی حمام ارگ از ته ستون، ستون و سرستون تشكیل می شود بدنه ستون ها دارای پیچ های بسیار زیبایی است ؛ سر ستون به صورت مقرنس هایی در چهار گوشه ستون حجاری شده اند پیچ های بدنه ستون نیز از نظر شكل قابل توجه و منحصر به فرد است. نمونه مقرنس های سرستون حمام ارگ را در سرستون چوبی ساختمان دیوان خانه كریم خانی می توان دید چهار ستون سنگی یكچارگی به رسم ستون های دوره زندیه یا بدنه مارپیچ، گرمخانه بصورت طاق و چشمه بر روی آن ها استوار شده است

 

حمام ارگ كریمخانی شیراز-0suOFKhDci

حمام ارگ كریمخانی شیراز-mVP25uE2ox