سد درودزن فارس: نگینی در دل زاگرس
سد درودزن، یكی از بزرگترین سدهای مخزنی ایران، در استان فارس و در 100 كیلومتری شمال غربی شیراز واقع شده است. این سد كه بر روی رودخانه درودزن احداث شده است، از لحاظ حجم ذخیره آب، دومین سد بزرگ كشور و از نظر ارتفاع، پنجمین سد بلند ایران محسوب میشود. سد درودزن، كه به سد شهید بهشتی نیز شهرت دارد، این سد در شهرستان مرودشت استان فارس و بر روی رودخانه درودزن احداث شده است. سد درودزن با دارا بودن مخزنی به وسعت 3250 هكتار و ظرفیت ذخیرهسازی 1.35 میلیارد مترمكعب آب، نقش مهمی در تامین آب شرب، كشاورزی و صنعت استان فارس ایفا میكند.
تاریخچه سد درودزن:
ساخت سد درودزن در سال 1352 آغاز شد و در سال 1372 به بهرهبرداری رسید. این سد به منظور تامین آب آشامیدنی، كشاورزی و صنعت در استان فارس احداث شده است.
مشخصات فنی سد درودزن:
- نوع سد: بتنی قوسی
- ارتفاع سد: 185 متر
- طول تاج سد: 640 متر
- حجم مخزن: 1.9 میلیارد متر مكعب
- مساحت دریاچه: 42.5 كیلومتر مربع
- ظرفیت تولید برق: 1000 مگاوات
مزایای سد درودزن:
- تامین آب شرب: سد درودزن آب شرب بیش از 1 میلیون نفر را در استان فارس تامین میكند.
- تامین آب كشاورزی: سد درودزن آب كشاورزی بیش از 100 هزار هكتار زمین زراعی را در استان فارس تامین میكند.
- تولید برق: نیروگاه سد درودزن 150 مگاوات برق تولید میكند كه به شبكه سراسری برق كشور اضافه میشود.
- كنترل سیلاب: سد درودزن با كنترل سیلابهای رودخانه درودزن، از خسارات جانی و مالی به مردم و تاسیسات جلوگیری میكند.
- ایجاد جاذبه گردشگری: سد درودزن با ایجاد دریاچهای زیبا در پشت خود، به یكی از مهمترین جاذبههای گردشگری استان فارس تبدیل شده است.
جاذبههای گردشگری سد درودزن:
سد درودزن، علاوه بر فواید اقتصادی، دارای جاذبههای گردشگری فراوانی نیز میباشد. دریاچه پشت سد، با مناظر طبیعی زیبا و آب زلال، مكانی مناسب برای قایقرانی، ماهیگیری و تفریح است. همچنین، در اطراف سد، امكانات رفاهی و تفریحی متعددی برای گردشگران وجود دارد.
مسیر دسترسی به سد درودزن:
برای رفتن به سد درودزن، میتوانید از طریق جاده شیراز به مرودشت بروید. سپس، از مرودشت به سمت نورآباد حركت كنید. بعد از نورآباد، به سمت جاده فرعی درودزن بروید. مسیر دسترسی به سد درودزن آسفالته است و به راحتی با ماشین شخصی میتوان به آن دسترسی پیدا كرد.
نكاتی برای سفر به سد درودزن:
- قبل از سفر به سد درودزن، از وضعیت آب و هوا مطلع شوید.
- لباس و كفش مناسب برای پیادهروی و كوهنوردی به همراه داشته باشید.
- اگر قصد دارید در اطراف سد اقامت كنید، حتماً از قبل رزرو كنید.
- به فرهنگ و آداب و رسوم مردم منطقه احترام بگذارید.
- از ریختن زباله در طبیعت خودداری كنید.
سد درودزن، با معماری عظیم، دریاچه زیبا و مناظر طبیعی، مقصدی ایده آل برای سفر و گردشگری است. اگر به دنبال تجربهای متفاوت و خاطرهانگیز هستید، درودزن را به شما پیشنهاد میكنیم.
“سد داریوش” كه هم اكنون “سد درودزن” نامیده میشود سدی است خاكی كه بر روی رودخانه “كر” احداث شده است ،این سد در نزدیكی شهر مرودشت استان فارس قرار گرفته و شایدتعجب كنید كه تاریخچه ساخت سد در این محل به دوران هخامنشیان برمیگردد.
در قدیم رشته كوه های زاگرس به نام “كر” یا “كور” خوانده میشد و به همین دلیل هم یكی از مهمترین رودخانه های این رشته كوههای عظیم به همین نام معروف است.رودخانه كر از منطقه اقلید سرچشمه میگیره و یكی از مهمترین منابع تامین آب در این منطقه از استان فارس به شمار میره.
جاری شدن این رود سبب ایجاد مناطق سرسبز و بوجود آمدن آبادی های تاریخی در مسیر اون شده.این رود نهایتا به دریاچه بختگان میریزه.
مناظری از رودخانه كر:
در حدود ۲۴۰۰ سال پیش نیاز به آب در این منطقه برای آبیاری مزارع هخامنشیان را وادار به ساخت سدی در حوالی روستای درودزن كرد.نگرش وسیع داریوش هخامنشی و به خدمت گرفتن مهندسی و همت ایرانیان باعث ساخت یكی از بدیع ترین سازه های آبی در این محل شد.این سد كه با توجه به زمان ساخت یكی از شاهكارهای مهندسی جهان به شمار میره در بهترین نقطه از مسیر رود كر ساخته شده و از همان زمان به نام “سد داریوش” محل تامین آب جهت آبیاری كشاورزان به كار میرفته.
تنها همین شاخصه كافی بود كه در دوره های بعدی این سد مورد بازسازی قرار بگیره و نهایتا در دوران پهلوی با توجه به نیاز ساخت سدی بزرگ ، بهترین محل ساخت در همین نقطه استراتژیك تشخیص داده شد و همین امر باعث شد كه بقایای سد داریوش از این محل به محلی در ۳ كیلومتری آن انتقال داده بشه.
این سد به نام “تنگ دختر” یا “سنگ دختران” هم نامیده میشه و در كنار اون كتیبه هایی مربوط به دوران قاجار نیز به جا مانده.
در سال ۱۳۸۸ هم این سد در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده.
سد جدید در سال ۱۳۵۱ به منظور تامین آب آشامیدنی و كشاورزی منطقه مرودشت و كامفیروز ساخته شد و جالب است بدانید كه این سد نیز عنوان قدیمی ترین سد خاكی ساخته شده در خاورمیانه رو یدك میكشه.این سد در ابتدا با همان نام “داریوش” شناخته میشد كه بعد ها به نام “درودزن” كه نام روستایی در نزدیكی آن است نامیده شد.