دریاچه خلنو یكی از دریاچه های زیبای اطراف تهران با آبی بسیار سرد و یخچالی در ارتفاع ۳۸۰۰ متری است كه از ذوب شدن تدریجی برفهای زمستانی تشكیل می شود. بیشترین وسعت این دریاچه در تیر ماه و كمترین وسعت آن در شهریور ماه است. برای دستیابی به این دریاچه نیاز به حدود یك روز روز پیاده روی و كوهنوردی دارید.
دریاچه خلنو در موقعیت جغرافیایی استان تهران واقع شده است. دریاچه مرتفع سرد سیر بسیار زیبای موسوم به خلنو كه همچون نگین تابناكی در گستره دره بزرگ شمالی هرزه كوهها می درخشد ، از جمله دریاچه های كوهستانی البرز است كه برای دستیابی بدان می باید راهپیمایی نسبتا طولانی توام با كوهنوردی انجام پذیرد. براستی پس از مدت زمانی نه چندان كوتاه و صعود و عبور از قلب مناطق دیدنی البرز، هنگامی كه از این همه راهپیمایی خسته می شوید، دیدار این دریاچه به شما شور و اشتیاق دیگری می بخشد.
دریاچه بسیار زیبا و مرتفع خلنو درمحیط كوچكی از دره یخچالی این قله ۴۳۷۵ متری و در جناح شمالی غربی آن قراردارد. دریاچه در مرز استان تهران و مازندران و در شمال شرقی و انتها دره بزرگ وارنگرود واقع شده است. آب دریاچه منحصراً توسط برفچال های دیرپای جناح شمالی قلل هرزه كوه و جناح شمال غربی قلل خلنو كوچك وخلنو بزرگ وغرب قله سوزنی اسبی چال تأمین می شود.
دریاچه در حد نهایی وسعت خود و در كاسه ای نسبتا بزرگ در پای یال پر شیبی قرار دارد كه به قله هرزه كوه متصل می شود. دور تا دور دیاچه پوشیده از نوارهای برفی و در حد فاصل آنها چمنزارهایی است كه زیبایی محیط را دو چندان می كند.
اگرچه عمق دریاچه كه توسط تپه ماهورهای كم ارتفاعی احاط گردیده كم می باشد لیكن در اواخر فصل بهار دراثر ذوب سریع برفچال یاد شده برحجم ووسعت آن تاحدد زیادی اضافه می شود و در اوایل و اواسط تیرماه به حداكثر میزان وسعت خود می رسد. درارتفاع ۳۸۰۰ متری،دریاچه دارای آبی بسیار سرد و یخچال و در معرض باد های غرب وجنوب غربی می باشد.آب دریاچه درزمانی كه گوسفنداران فشمی تا این حدبالا می آیند و در اثر استفاده این دامداران به مقدار زیادی گل آلوده می شود و تا اواخر شهریور ماه باقی می ماند.
از طریق جاده آسفالته جاجرود به بخش فشم می رسید و سپس وارد جاده دیگری درسمت شرق می شوید كه پس از مدت زمان كوتاهی به آبادی سرسبز لالون پایین و بالا می پیوندد. راهپیمایی خود از مسیری در سمت شرق رودخانه خروشان لالون پی گرفته پس از نیم ساعتی از پل كوچكی عبور می كنید .در سمت غرب رود تا تنگه لالون و از آنجا با گذر چند باره از رودخانه خروشان و پر آب آن، پس از سه ساعت كوهپیمایی به چشمه تلخ آب می رسید و بهتر است استراحت كوتاهی كنید . با پیگیری مسیر، ساعتی بعد، از كنار آبشاری رد می شوید.
با استفاده از مسیری پاكوب به صورت زیگزاگ، شیب تند آن را طی كرده ، سر انجام پس از یك ساعت دیگر بر بلندای گردنه ۴۰۰۰ متری وزوا قرار می گیرید. دور نمای قلل برج خلنو و رشته كوههای البرز از هر سو دیدگان شما را به خود مشغول می كند . سوز سرد ارتفاعات ۴۰۰۰ متری می وزد . هوا صاف و آبی است و قله های سپید پوش در چشم انداز شما قرار دارند. با ادامه مسیر پاكوب به سمت شمال غربی و از روی یال بتدریج ارتفاع گرفته، پس از حدود یك ساعت تغییر مسیر دهید، وارد كاسه بزرگ برفچالی خلنو می شوید و قلل آن را از جنوب به شمال طی كنید، به زیر شیب تند قله اصلی آن می رسید. باقیمانده راه را پس از سكوت یك و نیم ساعت دیگر طی نموده، با گامهای راسخ و استوار بر بلندترین قله ارتفاعات البرز مركزی پس از دماوند و آزاد كوه قرار می گیرید.
در زیر آسمان نیلگون، البرز مركزی با صدها قله كوتاه و بلند در تمام جهات جغرافیایی دیده می شود و حال با نگریستن به دره بزرگ شمالی هرزه كوه در نقطه ای از یال پرشیب آن سایه ابرهای پراكنده را به صورت لكه های كوچك بر روی زمین مشاهده می شود . آری شما اكنون بر فراز تیغه قرار دارید كه مشرف به دریاچه خلنو است.
و با فرو رفتن تدریجی خورشید در پس كوههای مغرب، آماده پایین رفتن از قله خلنو به سمت دریاچه آن بگردید. از روی قله خلنو شیبهای تند سنگلاخی به كف دره پایین می روند كه شما یكی از آنها را در سمت غرب انتخاب كرده، فرودی آرام و گام به گام را در پیش بگیرید . با رسیدن بر بالای یك تپه كوچك شیب مابقی را طی كنید، به كف دشت هرزه كوه و پس از ساعتی به كنار دریاچه بسیار زیبا و جذاب خلنو می رسید .
زمان مناسب بازدید
یكی از بهترین زمانهای بازدید از این دریاچه، در اوایل تیر ماه است. بیشترین وسعت این دریاچه در تیر ماه و كمترین وسعت آن در شهریور ماه است.
می توانید محل مناسبی را در سمت غرب دریاچه بیابید، چادر برپا كنید. می توانید یك شبانه روز در آنجا اقامت كنید، وبا گشت زدن در مرتع هرزه كوه از مسیر دره وارنگرود راهی مشخص و پاكوب را در كنار رودخانه پی بگیرید. این راه طولانی پس از یك روز كامل به آبادی وارنگرود و در نهایت به جاده كرج – چالوس منتهی می گردد.
راه های دیگر دستیابی به دریاچه :
جاده كرج، چالوس، گچسر، جاده آسفالته دیزین و آبادی وارنگرود، طی كردن مسیر پیاده روی از آبادی به مدت ۱.۵ روز تا دریاچه
توجه: در صورتی كه از سمت دهكده لالون به این دریاچه می روید توجه داشته بایشد كه كوهپیمایی از دهكده لالون تا فراز خلنو هشت ساعت به طول می انجامد
قلل خلنو و تیغه های ژاندارك، برج واسبی چال به وضوح در سمت شرق دیده می شوند و در شمال، قلل كمانكوه و سرماهوو یخچال كهنو پدیدار هستند. جویباران متعدد حاصل از ذوب برف ها به داخل دریاچه سرازیر هستند. اما با غروب آفتاب تابستانی هوا به طور ناگهان به زیر صفر سقوط می كند و آب به سرعت یخ می زند. همچنین باد بسیار سردی درتمام طول شب از كریدُور جنوب به شمال می ورزد وباعث یخ زدن برف های می شود منظره تابش نورماه وقرص كامل آن به همراه تماشای شبح صخره ای هرزه كوه درداخل آب ازجمله دیدارهایی است كه به انسان فرصت می دهد تادمی با دریاچه وآسمان تنها باشد.
شناگران در این دریاچه به جز در مرداد ماه و در گرمترین ساعات روز مقدور نیست . حتی در این ماه نیز شنا كردن در این دریاچه سرد توصیه نمی شود .