مهندسی مكانیك یكی از مهم‌ترین و پرطرفدارترین رشته‌های مهندسی است كه به مطالعه و طراحی اجزای مكانیكی مانند ماشین‌آلات، تجهیزات و سیستم‌های مكانیكی می‌پردازد. رشته مهندسی مكانیك، گرایش‌های مختلفی دارد كه هر یك از آن‌ها حوزه خاصی را موردبررسی قرار می‌دهد. در این مقاله، به معرفی این رشته و بررسی بازار كار مهندسی مكانیك پرداخته خواهد شد.
در این رشته، دانشجویان آموزش‌های لازم جهت طراحی، تولید و توسعه سیستم‌های برقی و الكترونیكی را دریافت می‌كنند. علاوه بر این، دانشجویان در این رشته با موضوعات مرتبط با انرژی و محیط‌زیست آشنا می‌شوند. در ادامه ضمن معرفی انواع گرایش‌های مهندسی مكانیك، نگاهی به شرایط استخدامی در این حوزه خواهیم انداخت.
معرفی رشته مهندسی مكانیك
مهندسی مكانیك یكی از پردرآمدترین و مهم‌ترین رشته‌های مهندسی است كه به مطالعه و طراحی تجهیزات و سیستم‌های مكانیكی می‌پردازد. این رشته به‌صورت گسترده در صنایع مختلف استفاده می‌شود. برای مشاهده جدیدترین آگهی‌های استخدام مهندس مكانیك سیالات در تهران و سایر شهرها، روی لینك كلیك كنید.
بااین‌حال، این رشته دائما در حال تغییر و تحول است. این رشته شامل مطالب پایه‌ای از ریاضیات، فیزیك و فناوری‌های جدید است. رشته مهندسی مكانیك، در ساخت و توسعه سیستم‌های پیچیده و تجهیزات صنعتی متعدد مورداستفاده قرار می‌گیرد. به شكلی كه هم‌اكنون بدون دانش مهندسی مكانیك، صنایع نمی‌توانند به كار خود ادامه دهند.
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی مكانیك معمولا در حوزه تولید، توسعه و طراحی كاربردی سیستم‌های برقی و الكترونیكی، ماشین‌آلات، تجهیزات صنعتی، وسایل نقلیه، سازه‌های فلزی و دیگر موارد فعالیت می‌كنند. همچنین بازار كار مهندسی مكانیك برای خانم ها و آقایان شامل حوزه‌هایی مانند ساخت و تولید، ارتقای بهره‌وری صنعتی و مدیریت پروژه‌های تولیدی و صنعتی است.
به شكلی كه در مهندسی مكانیك، حوزه‌های مختلفی نظیر مهندسی خودرو، مكانیك سیالات، تبدیل انرژی، مواد مركب، مهندسی هوافضا، طراحی كاربردی و مهندسی پزشكی موردبررسی قرار می‌گیرند.
مهندسان مكانیك باید به زبان انگلیسی آشنایی لازم را داشته باشند. همچنین برای ورود به بازار كار مهندسی مكانیك، كارجویان باید بتوانند نرمافزارهای موردنیاز را جهت انجام طراحی كاربردی استفاده كنند. از دیگر مهارت‌های موردنیاز برای فعالیت در این حوزه از مهندسی، می‌توان به توانایی برنامه‌ریزی، رهبری، حل مسئله، توجه به جزئیات، دقت در انجام كار و پایبندی به استانداردهای موجود اشاره كرد.
به دلیل پیشرفت سریع فناوری و نیاز بشریت به دریافت خدمات صنعتی با فناوری‌های پیشرفته، شركت‌های مختلفی برای جذب و استخدام مهندسان مكانیك تلاش می‌كنند. به شكلی كه شركت‌ها در این حوزه، همواره به دنبال جذب و استخدام نیروهای باتجربه و به‌روز هستند؛ بنابراین، این شاخه از مهندسی یكی از بخش‌هایی است كه فرصت‌های شغلی بسیاری را برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به وجود آورده است.
این موضوع رشته مهندسی مكانیك را به یكی از پردرآمدترین و پرطرفدارترین رشته‌های مهندسی در بسیاری از كشورها ازجمله كشورهای ایران، كانادا، آلمان و آمریكا تبدیل كرده است. به دلیل پیشرفت روزافزون فناوری و توسعه نیازهای صنعتی، نیاز به استخدام متخصصان و مهندسان حرفه‌ای در این رشته كاملا حیاتی خواهد بود.
بازار كار گرایش‌های مهندسی مكانیك
رشته مهندسی مكانیك مانند رشته مهندسی عمران، دارای گرایش‌های مختلفی است. با وجود انواع گرایش‌ها در رشته مهندسی مكانیك، این بخش از صنعت همچنان به دنبال متخصصان خلاق و بااستعداد است.
به‌علاوه این حرفه، با حوزه‌های متعددی در ارتباط بوده و متخصصان مهندسی مكانیك معمولا به‌راحتی می‌توانند در زمینه‌های مختلفی ازجمله مكانیك خودرو، هوافضا و امور مدیریتی مشغول به كار شوند. در ادامه، به معرفی برخی از گرایش‌های رشته مهندسی مكانیك و بازار كار هركدام خواهیم پرداخت.
بازار كار مهندسی مكانیك سیالات
گرایش مكانیك سیالات به مطالعه حركت و انتقال سیالات و گازها در لوله و دستگاه‌های مختلف می‌پردازد. دانشجویان این رشته با مفاهیمی همچون روابط فشار و حجم، اختلاط، اصطكاك، نیروی سطحی و دیگر موارد برای درك رفتار سیال در محیط‌های مختلف آشنا می‌شوند.
برخی از كاربردهای مهم مهندسی مكانیك سیالات شامل طراحی سیستم‌های خنك‌كننده صنعتی، طراحی آب‌گرم‌كن‌های خانگی و صنعتی، طراحی دستگاه‌های تصفیه آب و فاضلاب، طراحی دستگاه‌های حرارتی و طراحی دستگاه‌های جت و راكت است.
با پیشرفت صنعت در حوزه‌های گوناگون، مهندسین مكانیك سیالات در بخش‌های مختلف كار می‌كنند. در حقیقت این حوزه به‌عنوان یكی از مهم‌ترین حوزه‌های مهندسی در صنایع مختلف شناخته شده است. برای آگاهی از تازه‌ترین فرصت‌های استخدامی در بازار كار مهندسی مكانیك سیالات، می‌توانید به لینك مورداشاره در ابتدای این مقاله مراجعه كنید.
گرایش طراحی كاربردی
گرایش طراحی كاربردی (Applied Design) در رشته مهندسی مكانیك، به به‌كارگیری مفاهیم و تكنیك‌های مهندسی مكانیك در طراحی و توسعه محصولاتی كه در زندگی روزمره استفاده می‌شوند می‌پردازد.
برخی از مثال‌های این نوع از محصولات شامل لوازم‌خانگی، ابزارآلات، دستگاه‌های الكتریكی، دستگاه‌های پزشكی و دستگاه‌های خودرو هستند. در گرایش طراحی كاربردی، مهندسان مكانیك در حوزه طراحی و تولید محصولات جدید، ارزان و كارآمد فعالیت می‌كنند.
برای تولید محصولاتی با كیفیت بالا، مهندسان مكانیك باید از ابزارهای مختلف مانند نرم‌افزار اتوكد و دانش دیگر رشته‌های مهندسی استفاده كنند. هدف از گرایش طراحی كاربردی علاوه بر توسعه فناوری، ایجاد محصولاتی است كه مورداستفاده همه گروه‌های مردم باشند.
به دلیل توسعه صنعت و نیاز روزافزون به استخدام مهندسین دارای تخصص در حوزه طراحی كاربردی، بازار كار مهندسی مكانیك در این گرایش به یكی از مهم‌ترین حوزه‌های كاری تبدیل شده است. به شكلی كه تولید محصولات نوآورانه و كارآمد با توجه به نیاز كاربران، جزء نیازهای امروز بازار خواهد بود.
گرایش مهندسی هوافضا
مهندسی هوافضا به مطالعه، طراحی، ساخت و توسعه اجزای سیستم‌های فضایی مانند ماهواره، فضاپیما، فرودگاه فضایی و ابزار و تجهیزات هوایی مانند هواپیما و بالگرد می‌پردازد. هدف این رشته از طراحی و ساخت سیستم‌های فضایی، بهبود ابزارهای موجود، افزایش بهره‌وری و كاهش هزینه است.
برخی از موضوعات مهم دیگر در مهندسی هوافضا شامل طراحی سیستم‌های مسیریابی، سیستم‌های بدون سرنشین، خودروهای هوایی و هواپیماهای جدید است. در مهندسی هوافضا، مهندسان می‌توانند در بسیاری از زمینه‌های شغلی فعالیت كنند.
طراحی كاربردی، تحقیق و توسعه، تولید، مدیریت پروژه و مهندسی فروش، برخی از زمینه‌های كاری در بازار كار مهندسی مكانیك گرایش مهندسی هوافضا هستند. با پیشرفت صنعت فضایی و اجرای طرح‌های جدید در این حوزه، نیاز به مهندسان باتجربه و دارای تخصص در مهندسی هوافضا افزایش یافته است. این رشته آینده روشنی دارد و بسیاری از افراد و شركت‌های بین‌المللی برای سرمایه‌گذاری در پروژه‌های فضایی، به دنبال جذب و استخدام متخصصان مهندسی هوافضا هستند.
گرایش مهندسی پزشكی
گرایش مهندسی پزشكی تركیبی از علوم مهندسی و پزشكی است. این گرایش از مهندسی مكانیك از دانش و فناوری مهندسی، برای طراحی و توسعه تجهیزات پزشكی جهت بهبود سلامت و كیفیت زندگی افراد استفاده می‌كند.
به‌عنوان‌مثال در دنیای پزشكی، مهندسین می‌توانند در طراحی و توسعه دستگاه‌های پزشكی نقش داشته باشند. همچنین مهندسان می‌توانند تجهیزات پزشكی را طراحی كرده و ابزارهای دقیق پزشكی و سیستم‌هایی مانند تصویربرداری تشخیصی، دستگاه‌های مانیتورینگ بیماری، ربات‌های جراحی و دستگاه‌های جراحی لیزری را طراحی كنند.
به‌عنوان یك مهندس پزشكی شما می‌توانید در بخش‌های مختلف صنعت پزشكی، ازجمله خدمات درمانی، تجارت، تحقیق و توسعه و طراحی محصولات پزشكی فعالیت كنید. همچنین، مهندسان پزشكی می‌توانند در بازار كار كشورهایی مانند كانادا، آلمان و آمریكا به‌راحتی مشغول به كار شوند.
بازار كار مهندسی مكانیك در گرایش مهندسی خودرو
گرایش مهندسی خودرو شامل مطالعه و طراحی سیستم‌های برقی، مكانیكی و الكترونیكی مرتبط با انواع خودروها است. این گرایش شامل طراحی و تولید قطعات، بدنه، تجهیزات ایمنی و سیستم‌های مورداستفاده در خودروها می‌شود.
برخی از مباحث مهم در این رشته شامل طراحی موتور، انتقال نیرو، سیستم‌های برقی و الكترونیكی (مانند سیستم‌های ABS، ECU و نورپردازی خودرو)، سیستم‌های تعلیق و سیستم‌های كنترل است. فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی خودرو در بخش‌های مختلف صنایع خودروسازی مانند طراحی نقشه‌های تولیدی، طراحی كاربردی قطعات و تجهیزات، توسعه بدنه خودرو، مدیریت كیفیت و خدمات پس از فروش كار می‌كنند.
همچنین، مهندسان خودرو می‌توانند در بخش‌های تحقیق و توسعه مشغول به كارشده و در تولید فناوری‌های پیشرفته برای توسعه خودروهای هوشمند و پایدار، مشاركت كنند. با پیشرفت فناوری در صنعت خودروسازی، بازار كار مهندسی مكانیك در این حوزه جذاب‌تر از گذشته شده است.
به شكلی كه امروزه نیاز به مهندسان خودرو با تخصص درزمینه‌های نوین مانند پردازش داده، هوشمند سازی خودرو و طراحی خودروهای بی‌سرنشین و خودران افزایش یافته است. به‌علاوه، اهمیت صنعت خودروسازی در كشورهای مختلف مانند آلمان، كانادا و آمریكا، به افزایش تقاضا برای استخدام فارغ‌التحصیلان مهندسی خودرو در این كشورها منجر شده است.
شرایط استخدامی در شغل مهندسی مكانیك
میزان درآمد و حقوق مهندس مكانیك، جزء بالاترین دستمزدهای موجود در بازار كار رشته‌های مهندسی است. به همین دلیل آشنایی با شرایط استخدامی در این حوزه، می‌تواند به داشتن یك شغل پردرآمد كمك نماید.
مهندسی مكانیك به‌طوركلی شامل مهارت‌های تحلیلی، طراحی، نظارتی و مدیریتی است كه باید برای موفقیت در این حوزه، در نظر گرفته شوند. در ادامه، برخی از شرایط استخدامی برای فعالیت در بازار كار مهندسی مكانیك آورده شده است:
- آشنایی با فیزیك، ریاضیات، شیمی و علم مواد، مصالح و سازه‌ها
- مهارت‌های طراحی مكانیكی و محاسباتی
- آشنایی با نرمافزارهای مربوط به مهندسی مكانیك مانند برنامه‌های SolidWorks و ANSYS
- دانستن اصول هندسی و مكانیك مواد
- توانایی حل مسائل به روش تحلیلی و تجزیه‌وتحلیل رفتار سامانه‌های مكانیكی
- تجربه كاری در مهندسی تولید و توسعه محصول
- روابط عمومی بالا و مهارت‌های سازمان‌دهی و مدیریتی
- آشنایی با كنترل كیفیت و استانداردهای صنعتی
جمع‌بندی
در این مقاله، به معرفی انواع گرایش‌های مهندسی مكانیك و بررسی بازار كار هركدام پرداختیم. هر یك از گرایش‌های این رشته مهندسی، مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند. بااین‌حال، تحصیل در هر گرایش می‌تواند دسترسی به فرصت‌های شغلی متعدد و حقوق بالا را برای فارغ‌التحصیلان به همراه داشته باشد.
درنهایت می‌توان گفت كه با افزایش تقاضای استخدامی در بازار كار مهندسی مكانیك، متخصصان این حوزه از آینده شغلی بسیار خوبی برخوردار هستند.