ریپورتاژ آگهی
تنگه غرقاب

تنگه غرقاب

تنگه غرقاب نام روستای غرقاب و تنگه معروف آن تداعی كننده افسانه ها و داستانهای زیادی است كه سینه به سینه از گذشته به امروز منتقل گشته است و هر كدام از ما احتمالا با یكی از آنها آشنایی داریم. به عنوان مثال می گویند كه زمانی كل منطقه گلپایگان را آب فرا گرفته بود و تنها قسمتی از گنبد مسجد جامع و بخشی از منار مشخص بود.
  • 1400/11/28
  • استان : اصفهان
  • شهر : گلپایگان
  • دسته : دره ها و تنگ های ایران
آدرس : منطقه مابین محلات ،خمین و گلپایگان
تلفن : 66059000-021

تنگه غرقاب نام روستای غرقاب و تنگه معروف آن تداعی كننده افسانه ها و داستانهای زیادی است كه سینه به سینه از گذشته به امروز منتقل گشته است و هر كدام از ما احتمالا با یكی از آنها آشنایی داریم. به عنوان مثال می گویند كه زمانی كل منطقه گلپایگان را آب فرا گرفته بود و تنها قسمتی از گنبد مسجد جامع و بخشی از منار مشخص بود. هنگامی كه پادشاهی با لشكریان خودش از این منطقه می گذشت نظرش به این دو علامت جلب شده و دستور می دهد تا دربند غرقاب را بشكافند. هنگامی كه آب از منطقه خارج می شود شهر گلپایگان نمودار می گردد. در ساختگی بودن این قصه و داستانهای مشابه هیچ شك و شبه ای نیست اما اینكه چرا این منطقه تا این حد اسرار آمیز بوده و مایه داستانها و افسانه های مختلف گشته است خود جای بحث و تامل بسیار دارد و دقت نظر محققان و باستان شناسان را می طلبد. آن چیزی كه در بادی امر نظر انسان را به خود جلب می كند تعدد سنگ نبشته های مختلف این منطقه است كه مربوط به ادوار گوناگون تاریخی بوده و بارها مورد توجه علاقه مندان واقع گشته است. نكته بسیار جالب اینكه این سنگ نبشته ها مربوط به یك دوره زمانی خاص نیست و بر اساس نظریه باستان شناسان از هفت هزار سال پیش تا قرن هشتم هجری قمری آثار با ارزش و كتیبه های مختلفی در صخره های این منطقه وجود دارد كه بحث در مورد آنها مجالی بس طولانی می طلبد. دوستان عزیز می توانند برای آگاهی بیشتر در خصوص این سنگ نبشته ها به كتب مختلفی كه در این باره وجود دارد از جمله كتاب موزه هایی در باد و كتاب گلپایگان در آیینه تاریخ مراجعه نمایند. وجه اشتراكی كه در بین این سنگ نبشته ها و آثار وجود دارد همگی دلالت بر این موضوع می كند كه این منطقه در طول ادوار مختلف تاریخی منطقه مقدس و اسرار آمیزی بوده و این تنها مربوط به دوران قبل از اسلام و یا دوران اسلامی كه در این جا خانقاهی ساخته شده و كتیبه آن همچنین موجود است نمی باشد. وجود گورستان نه چندان كهن كه تا چند سال قبل هنوز آثاری از آن به جا بود به همراه كتیبه های مختلف به خط كوفی و عربی همگی دلالت بر تقدس این منطقه دارد. اما چگونه می توان اثبات كرد كه این منطقه قبل از دوران اسلامی هم مقدس بوده است آیا نقوش و سنگ نبشته های انسانهای اولیه هم نشان از نوعی عمل مقدس بوده و یا محدوده زیارتگاه و محل مورد احترام آنان را تعیین می كرده است آیا ساخت زیارتگاه و خانقاه و رباط در دوره اسلامی نشان از تسری این قداست به دوره ای بعدی بوده است اما … آنچه كه در این نوشتار كوتاهمورد بحث ما است سخن درباره كتیبه اسرار آمیزی است كه به خط پهلوی در یكی از صخره های این منطقه وجود دارد. این كتیبه اسرار آمیز كه نوع خط و متن آن به یقین مبین تعلق آن به دوران قبل از اسلام می باشد بارها مورد نظر بینندگان و محققان قرار گرفته ولی تاكنون ترجمه قابل قبولی از آن اراه نگشته بود. سنگ نگاره های تیمره سنگ نگاره ها یا هنرهای صخره ای كهن ترین آثارتاریخی و هنری به جامانده از بشر هستند. به تعبیری بستز بوجود آمدن حروف رمزی ، خط ، تبادل پیام ، زبان ، تاریخ ،اسطوره ها، هنر و فرهنگ از سنگ نگاره هاست وآنها از بهترین ابزارهای رمزگشایی ماقبل تاریخ هستند سنگ نگاره ها به تعبیری مادر تاریخ ، هنر، زبان ، خط ، اسطوره ها و فرهنگ ها هستند . وجود این آثار باستاین نشان از قدمت تمدنی هر كشوری دارد و در ایران نیز این دستكند های بشری بسیار دیده شده اند بطوریكه تعداد آنها فقط در یك منطقه محدود در بخش تیمره (خمین) به بیش از ۲۱ هزار مورد می رسد كه عمر بعضی از آنها نزدیك به چهل هزار سال برآرود شده است. تیمره منطقه ای در تقاطع سرچشمه های رود اناربار است و قدیمی ترین نشانه های تمدن بشری در این نقطه یافت شده . تیمره در منطقه مابین محلات ،خمین و گلپایگان قرار گرفته و در «جلماجرد»،«قیدو» و «مزاین» كهن ترین آثارتاریخی و هنری بجامانده از سنگ نگاره های این منطقه هستند . یكی از مهمترین و شاید كاملترین مجموعه های سنگ نگاره كشور كه در خمین قرار دارد، نمادها، كتیبه ها و سنگ نگاره های تاریخی منطقه تیمره است، این نگاره ها كه ناشی از تجربیات عینی و باورهای اعتقادی و فرهنگی نیاكان ما می باشد بر دل صخره های متعددی در بخش جنوبی استان مركزی دیده می شود . تنگه غرقاب مهد ۴۰ هزار سال تاریخ تنگ غرقاب – قیدو در كنار رودخانه گلپایگان در شرق شهرستان خمین و روستای فرنق، آشنا خور، هاجیله رضا آباد، نور آباد و نصر آباد و آشمسیان در اطراف رودخانه خمین و كنار سد جباده از جمله مهمترین مراكزی است كه دارای بیشترین سنگ نگاره می باشد. دكتر مرتضی فرهادی در كتاب موزه هایی در باره تعداد سنگ نگاره های موجود در تنگ غرقاب قیدو و همچنین سرشاخه های رودخانه خمین و گلپایگان را بالغ بر ۲۵ تا ۳۰ هزار عدد برآورد نموده است. عمده نگاره ها مربوط به جانوران بویژه بز كوهی و شكار آنان توسط انسان است. در این نگاره ها ابزار اصلی شكار انسان تیر و كمان و نیزه بوده است. با بررسی های صورت گرفته، تصاویر پستانداری همانند بزكوهی، قوچ، پلنگ، گرگ، گوزن، شیر، گراز، آهو، گورخر، شتر و پرنده گانی همانند كبك، بوقلمون، هد هد و درنا، بیشترین نگاره ها را تشكیل می دهد. از دیگر سنگ نگاره های موجود در منطقه می توان به سنگ نبشته ها و كتیبه های تنگ غرقاب در صخره كتیبه دار و چم اسبه اشاره نمود .

تنگه غرقاب-nsDjBxcvS9

تنگه غرقاب-MX8NlYfIsn

تنگه غرقاب-R8DC5n5ZcX