پَهله شهری است در استان ایلام. این شهر مركز بخش زرین آباد شهرستان دهلران در این استان است. پهله در ۱۰۴ كیلومتری جنوب خاوری شهر ایلام واقع شدهاست. در اطراف این شهر روستاهای زیبا و كوچكی وجود دارد. به عنوان مثال روستاهای گلوزه، مه مه دی (احمدآباد) و كه له كه له در شمال این شهر و با مسافت كمتر از نیم كبلومتر واقع شدهاند.
در اواخر دهه چهل شمسی در درگیری اهالی این شهر با مأموران ژاندارمری موسوم به امنیهها تمامی اهالی پاسگاه كشته شدند. این سال مبدأ محاسبه بسیاری از. قایع در این شهر به حساب میآید. این شهر گرچه متشكل از طوایف گوناگونی از روستاهای اطراف است ولی مردمان آن با یكدلی و صمیمیت در كنار هم زندگی میكنند و بیش از دو دهه اخیر هیچ نزاع طایفهای گزارش نشده است. متأسفانه در زمان رژیم پهلوی مردمان این دیار نیز از تبعیض نژادی در امان نمادند؛ و چندین برابر ساكن فعلی این شهر به شهرهای عراق بویژه بغداد، علی شرقی و علی غربی، و استان دباله كوچ كردند. علاوه بر این هزاران تن از ساكنان این شهر و حومه به مركز شهرستان یعنی دهلران مهاجرت نمودهاند. همچنین بسیاری از كردان این منطقه بیش از دهها سال است كه در منطقه آبدانان سكونت دارند. همچنین اهالی این شهر در مركز استان ایلام نیز اقلیت عمدهای را تشكیل میدهند كه كردالی نامیده میشوند و اكثریت شهرك سرتاف را تشكیل میدهند. صرف نظر از این حالت هزاران نفر از ساكنان منطقه در طول دهههای اخیر به شهرهای مهم استان خوزستان (مانند دزفول، اندیمشك، اهواز، خرمشهر، آبادان) كوچ كردهاند. همچنین بسیاری از اهالی این شهر به امید یافتن زندگانی بهتر به كلان شهرهایی مانند تهران و كرمانشاه و اقلیتی نیز به اراك و كرج مهاجرت نمودهاند. تعداد كل مهاجران هشتاد ساله اخیر را بین ۷۵هزار الی ۱۰۰هزار تن تخمین میزنند. در حال حاضر بنا به گفته شهردار این شهر در بهمن ۹۰ وسعت این شهر بالغ بر ۱۱۴ هكتار میباشد. پارك جنگلی ملت به وسعت ۶ هكتار در شمال این شهر و در دامنه تپههای زیبایی واقع شده است بخشی از این پارك اخیراً به تفرجگاه مردم تبدیل شده است. پارك بعث از پاركهای زیبای این شهر در سال ۱۳۷۲ تأسیس شده است. همچنین در سال ۱۳۷۴ پارك شهید حسین فهمیده در این شهر احداث شد.
بیشینه دمای این شهر ۴۰ و كمینه آن ۵- درجه سانتیگراد است.
مردم این شهر به زبان كردی شاخه پهلهای تكلم میكنند. در زمان جنگ ایران و عراق این شهر پذیرای هزاران آواره بویژه مهاجران دهلرانی بود و ادرات شهرستان دهلران در این شهر مستقر شد. فاصله شهر زیبای میمه اتا این شهر كمتر از ۲۷ كیلومتر میباشد. در سال ۱۳۸۶ شهر پهله مدتی به دلیل پایین آمدن سطح آب چشمه با مشكل كمبود آب روبرو شد و از طریق تانكرهای سیار به این شهر آبرسانی میشد تا اینكه در همان سال با طرح آبرسانی لولهای این مشكل شهر حل شد.
پیشینه
ظاهراً نام این شهر همریشه با پَهلَوْ و پارت است كه یكی از معانی آن شهر میباشد. شهر امروزی پهله در قدیم جزئی بود از سرزمین پهله (جبال، كوهستان زاگرس) و احتمالاً به همین خاطر نام پهله بر روی آن ماندهاست.
در جنگ ایران و عراق شهر پهله آسیب فراوان دید و پس از بازسازی نام آن كه پس از انقلاب اسلامی به زرینآباد تغییر یافته بود مجدداً پهله شد.
دیدنیها
شهر پهله در دشتی با شیب ملایم به سوی رود دجله قرار دارد. دیدنیهای شهر و پیرامون آن:
رود میمه كه در شهر جریان دارد.
رشته كوه كبیركوه (در پانزده كیلومتری شمال پهله)
قله كلاوندی (۱۷۱۶ متر) در ده كیلومتری شمال خاوری شهر
امامزاده سیدفخرالدین در ۱۲ كیلومتری شمال بهله
امامزاده سید حسنی (فرزند سید فخرالدین) در فاصله ۱۳ كیلومتری شمال بهله
امازاده سیدنصرالدین در ۱۶ كیلومتری
امامزاده سید ابراهیم (فرزند محمد باقر) كه در ۷ كیلومتری پهله و در مسیر قلعه شیاخ قرار دارد.
امامزاده محمد و بی بی زینب در ۷ كیلومتری غرب شهربهله ساختمان این امامزاده كه شكل مخروطی ویژهای دارد مربوط به دوران سلجوقی است. قلعه شیاخ (شیاق، شیاخ) در غرب چهله كه مربوط به ۱۹۰۰ سال قبل است. قلعه زنجیره در جنوب غرب شهر بهله خرابههای باستانی مسیر جاده بهله- دهلران باغات زیبای گوراب و میمه بارك جنگلی ملت به مساحت ۶ هكتار در دامنه كوههای شمالی شهر.