این روستا كه با نام دهنو غلویی معروف بوده بعد ها با توجه به این كه در مركز دهستان دهنو قرار گرفته است به دهنو مركزی تغییر نام پیدا كرد و جمعیتی بالغ بر ۱۰۰۰نفر دارد و از دو طایفه غلویی و مختاری تشكیل گردیده است .
سوابق تاریخی این روستا بسیار زیاد می باشد . این روستا در زمان قبل از انقلاب و حتی اوایل دهه ۶۰ یك بازار بزرگ و قدیمی داشته كه محل داد و ستد كل منطقه و مناطق دیگر و حتی سایر شهرستان ها از جمله یاسوج هم بوده است . قنات دهنو مركزی هم قدیمی و تاریخی بوده و تل برج دهنو مركزی هم بنت ملی رویده اولین مسجد در شهرستان رستم به نام مسجد صاحب الزمان در دهنو مركزی احداث گردد.
اولین مدرسه در روستای دهنو مركزی احداث گردید. همچنین اولین كارخانه برنج كوبی نیز در دهه۴۰ در این روستا بوجود آمد. هیات عزاداری حضرت قاسم (ع) این روستا جزء اولین هیاتهای شهرستان بوده . این روستا دارای موذن های زیادی هم بوده كه از سر شناسترین آنها مرحوم تفرقه نوایی ،مرحوم مشهدی ماندنی دانشپور و در سال های اخیر جوانانی به نامهای حامد مرادی ، ابو الحسن مرادی بوده كه قاری ممتاز قران هم می باشد
اولین نوحه خوان این روستا هم كسی نیست جز ابراهیم دهقانیان
این روستا دارای كد خدا های هم هست كه من اینجا به دوتا از آنها اشاره می كنم مرحوم حاج یدالله دهقان و مرحوم مشهدی خسرو دهقانیان
و بزرگانی هم به نامهای مرحوم حسین قلی علی پور و مرحوم حاج خداخواست دهقانیان پیشگامان دینی و مذهبی روستا بودند كه كار های مذهبی این دو نفر مثل نذر و زكات دادن و بر پا كردن مراسمات مذهبی آنها زبانزده بوده است
در قبل از انقلاب و تا اوایل دهه۶۰ توسط حاج اله قلی علی پور روحانی این روستا دعوت می شد و بعد از آن توسط مشهدی بندر دهقانیان این كار صورت می گرفت
این روستا یك حمام عمومی نیز داشته كه بعد ها تخریب و به جای آن خانه عالم ساخته شده است . در این روستا عمل وقف هم زیاد انجام می گرفته كه از جمله وقفهای آن وقف زمین مسجد توسط مرحوم مشهدی خسرو و مرحوم مشهدی كاووس و مرحوم حاج ستار دهقانیان بوده و زمین حمام عمومی هم توسط مرحوم مشهدی جان احمد دهقانیان وقف گردیده .
در این روستا امامزاده میر احمد كه از نودگان حضرت علی (ع) می باشد قرار گرفته كه محل زیارت افراد منطقه و شهرستان های هم جوار می باشد .
روحانیون زیادی در این روستا به تبلیغ دینی می پرداختند كه از مهمترین آنها مرحوم شیخ عباس شریف بوده است . افراد مومن و با تقوایی در مسجد دهنو مركزی همیشه حضور داشتند كه در حال حاضر در قید حیات نیستند افرادی به نام های مرحوم سید محمد جعفر محمدی ، مرحوم قاید شیر خان مرادی ، مرحوم مشهدی ماندنی دهقانی ، مرحوم مشهدی ماندنی دانشپور و مشهدی حسن دهقانیان.
این روستا شاعری به نام مرحوم ملا حسین مرادی هم داشته كه در سال ۹۱فوت كردند در سطح شهرستان هم از این روستا افرادی در مسولیتهای مهم قرا گرفته اند كه معروفترین آنها مهندس مهدی علی پور بخشدار مركزی شهرستان فیروزاباد می باشد ومهندس نجاتی مدیر سابق مخابرات در ممسنی و رستم و اكنون مهندس مخابرات در اداره كل مخابرات فارس و شیخ ناصر یوسفی به عنوان قاضی درسطح شهرستان وعلی عباسی مسئول اتحادیه تعاونیهای ممسنی بوده است.
روستای دهنو مركزی برحسب سلسله مراتب اداری – سیاسی در دهستان رستم ۲ ، بخش رستم از توابع شهرستان رستم قرار گرفته است .
فاصله روستا تا دهنو مقیمی ۱ كیلومتر و تاشهر نورآباد حدود ۳۵ كیلومتر می باشد.
از لحاظ وضع طبیعی یك آبادی جلگه ای و ارتفاع متوسط آن ۷۹۰ متر می باشد .
بر اساس مطالعات زمین شناسی كشور و بررسی نقشه ها احتمال زلزله خیزی در ایران روستای دهنوی مركزی در منطقه با خسارت متوسط قرار گرفته و گویای ۸ درجه مركالی است كه خسارت كمی را متوجه اهالی و ساكنین می نماید . با وجود سابقه زلزله در منطقه خسارت كمی تا جزئی خرابی داشته است ولی سابقه سیل در روستا گزارش نشده است .
این روستادربین دهنومقیمی،كوه قلمو،تخلدان آبگرم،امارات وكرم آباد قرارگرفته است.
منابع تامین آب آشامیدنی و كشاورزی روستا :
آب آشامیدنی روستا در سال ۱۳۵۶ لوله كشی صورت گرفته است . كه از طریق یك حلقه چاه تامین می گردد . در سال ۱۳۸۳ روستا مجددا لوله كشی گرد
درآمد عمده اهالی روستا از دو فعالیت كشاورزی و دامداری می باشد كه محصولات عمده كشاورزی روستا گندم و جو می باشد. در كل روستا حدود ۱۰۰۰ هكتار زمین كشاورزی وجود دارد . باغات روستا محدود و عمدتا اختصاص به ، پرتغال و لیمو دارد.
منابع عمده تامین آب كشاورزی روستا مربوط به ۱۳۵ حلقه چاه و ۱ رشته چشمه و قنات می باشد .
در مجموع در روستا حدود ۴۰۰ راس دام سبك و ۵۰۰ راس دام سنگین وجود دارد .
یده است . آب كشاورزی از طریق ۱۳۰ تا ۱۴۰ حلقه چاه انجام می گیرد .
شناخت و تعیین نحوه كاربری فضاهای موجود
به منظور بررسی كاربری فضاهای موجود روستا ، بر روی نقشه كاربری اراضی وضع موجود ، محدوده ای برای بافت روستا تعیین شده است . كل فضاهای قرار گرفته در این محدوده برابر با ۱۵۶۱۱۴ مترمربع میباشد، كه این فضا شامل كلیه كاربریهای مسكونی، تجاری، آموزشی ، مذهبی و … است .
با توجه به مساحت روستا و جمعیت حال حاضر آن ،سرانه كاربریها،معادل ۱۶۶ مترمربع میباشد،كه جهت شناخت و تعیین كاربریها، در ذیل به بررسی هركدام از آنها می پردازیم :
مسكونی :
كاربری مسكونی با مساحت ۹۳۶۶۱ مترمربع ۶۰درصد از بافت روستا را بخود اختصاص داده است . با توجه به جمعیت سال ۱۳۸۳ ،سرانه كاربری مسكونی ۶/۹۹ مترمربع است .
تجاری :
مساحت این كاربری ۱۷۳۸ مترمربع باسرانه ۸/۱ مترمربع میباشد .
آموزشی :
در وضع موجود روستای موردمطالعه حدود ۳۲۷۸ مترمربع به فضاهای آموزشی اختصاص یافته است كه سرانه آن معادل ۵/۳ مترمربع میباشد كه ۱/۲ درصد كل روستا است .
مذهبی – فرهنگی :
مساحت فضاهای مذهبی – فرهنگی حدود ۷۵۰ مترمربع با سرانه ۸/۰ مترمربع میباشد .
بهداشتی – درمانی :
فضاهای بهداشتی و درمانی روستا در وضع موجود حدود ۵۵۲ مترمربع می باشد كه سرانه آن معادل ۶/۰ مترمربع است .
تاسیسات و تجهیزات :
فضای تاسیسات و تجهیزات روستا در وضع موجود حدود ۱۰۳ مترمربع می باشد كه سرانه آن معادل ۱/۰ مترمربع است .
معابر :
شبكه معابر روستا ، مساحتی حدود ۴۱۷۹۲ مترمربع را با سرانه ۴/۴۴ مترمربع را اشغال نموده است كه ۸/۲۶ درصد از بافت روستا را در بر گرفته است . در باره سلسله مراتب نقش و عملكرد هر یك از معابر ، در قسمتهای بعدی توضیحات لازم ارائه خواهد شد .
اراضی خالی :
با توجه به محدوده تعیین شده برای روستا مقداری اراضی خالی در محدوده قرار گرفته است . این اراضی در قسمتهای مختلف پراكنده بوده و حدود ۵۰۷۳ مترمربع مساحت داشته و ۲/۳ درصد از بافت را فرا گرفته است
جاده آسفالته و حریم :
در وضع موجود روستا حدود ۳۸۵۶ مترمربع با سرانه ۱/۴ مترمربع به جاده آسفالته و حریم آن اختصاص یافته است كه این مقدار ۵/۲ درصد كل روستا را شامل میشود .
آبراهه – مسیل :
دروضع موجود روستای موردمطالعه حدود ۵۳۱۱ مترمربع به این فضااختصاص یافته است،كه سرانه آن معادل۶/۵مترمربع میباشد كه ۴/۳ درصد كل روستا است .
آب آشامیدنی :
آب آشامیدنی روستا در سال ۱۳۵۶ لوله كشی گردیده است . كه بوسیله یك حلقه چاه تامین می گردد . در سال ۱۳۸۳ لوله كشی مجدد در روستا انجام گرفته است .
برق :
روستای موردمطالعه دارای شبكه برق میباشد، برق روستااز طریق شبكه سراسری تامین میگردد ، و تقریبا تمامی واحدهای مسكونی دارای برق میباشد ، نحوه قرارگیری تیرهای برق در روستا، مطابق با چگونگی معابر بوده و از پیچ و خمهای آن تبعیت كرده است ، كه در زمان بهسازی روستا ، مشكلاتی ایجاد خواهد كرد .
فاضلاب :
تمامی فاضلاب روستا، اعم از فاضلاب ناشی از شستشو و دستشوئی ها توسط چاههای جذبی دفع می گردد ، و هیچ نوع شبكه دفع فاضلاب دیگری در روستا وجود ندارد ، كه این امر باعث آلودگی آبهای زیرزمینی بدلیل بالا بودن سطح آب می گردد .
نحوه دفع آبهای سطحی روستا :
آبهای سطحی ناشی از بارندگی روستا ، با توجه به شیب عمومی و معابر روستا ، به اطراف روستاهدایت میشود . و سیستم خاصی برای دفع آبهای سطحی در روستا وجود ندارد.
